23.3 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΑΠΟΨΕΙΣΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ | Θάνατος. Του Θεοδόση Πελεγρίνη

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ | Θάνατος. Του Θεοδόση Πελεγρίνη

Ο υφυπουργός Παιδείας και τέως Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόσης Πελεγρίνης αρθρογραφεί αποκλειστικά για το enallaktikos.gr

ΘΑΝΑΤΟΣ

Ας μη μεμψιμοιρούμε για τον θάνατο σαν το μεγαλύτερο κακό. Αν προσπαθήσομε να τον δούμε σαν κάτι άλλο από το τέλος ενός αγαθού, της ζωής  όπου βρεθήκαμε χωρίς να το καταλάβομε, ίσως  πάψει η σκέψη του να μας είναι δυσάρεστη κι αποκρουστική. 

Mια ακατάσχετη φασαρία, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε την ζωή, ένα συνονθύλευμα από φωνές, κραυγές, γέλια, και τον θάνατο σαν το τέλος της θορυβώδους αυτής κατάστασης. Τόσο επιθυμητός, όσο η στιγμή που πάμε να κοιμηθούμε για να ξεκουραστούμε.

Μπαίνεις, φωνάζεις / Με ζωή μοιάζεις. / Νυστάζεις, βγαίνεις / Κι έτσι πεθαίνεις»*, λέει ο Ωσόν Σανσέλ, Γάλλος ποιητής του 19ου αιώνα, αγνώστων λοιπών στοιχείων. 

Μπορούμε, επίσης, να φανταστούμε τον θάνατο σαν το τέλος απλώς μιας παράστασης. Όπως ο ηθοποιός μετά την παράστασή του εγκαταλείπει το θέατρο, έτσι κι εμείς, αφού παίξομε τον ρόλο μας στην επιφάνεια της γης,  καλούμεθα, εγκαταλείποντες την ζωή, να πάμε να χωθούμε στην τρύπα μας. Ιδού, πώς το περιγράφει ο  φίλος του Βίκτωρος Ουγκώ Τεοφίλ Γκωτιέ: 

Και τάφος άραγε τι εστί; Το βεστιάριο της ψυχής. /Αφού έπαιξε τον ρόλο της και βγαίνει από το θέατρο / Σας επιστρέφει το κουστούμι του παιδιού, του άντρα ή της γυναίκας / Σαν ρούχο δανεικό που αφήνει εκεί την μάσκα του / Και φεύγει.

Μπορεί, ακόμη, ο θάνατος να είναι λύτρωση από τις δυσκολίες της ζωής, όπως στην περίπτωση του ηθοποιού της φάρσας Ζακ Μερνάμπλ. Λέει γι’ αυτόν στο σχετικό επιτύμβιό του ο Γάλλος ποιητής του 16ου αιώνα Πιερ ντε Ρονσάρ, ο οποίος απήγγελε τα ποιήματά του συνοδεία του πιάνου του:

Μερνάμπλ, στέγη, τραπέζι δεν είχες / Όσο ζούσες. / Φτωχέ Μερνάμπλ, στα μάτια δεν αντίκρυσες / Τη σούπα. / Κέρδος σου τώρα ο θάνατος. / Ανάγκη πια δεν έχεις το τραπέζι / Ούτε τη σούπα. / Και στέγη απέκτησες, φτωχέ, / Για πάντα.

Πόσο δίκιο είχαν, λοιπόν, οι αρχαίοι Στωικοί που λέγαν πως ο θάνατος από την φύση του ούτε καλό είναι ούτε κακό, όπως συμβαίνει, άλλωστε, με όλα τα πράγματα –και με την ζωή, και με την αρρώστια, και με την υγεία, και με τον πλούτο, και με την φτώχεια, και ούτω καθεξής– που είναι αδιάφορα –ούτε θετικά ούτε αρνητικά. Το αν είναι καλό ή κακό ο θάνατος εξαρτάται από σένα: αν θα τον δεις σαν το μαύρο σκοτάδι όπου είσαι καταδικασμένος να βυθιστείς, ή αν θα τον αντιμετωπίσεις σαν το τέλος μιας παράστασης, σαν λύτρωση, σαν την ώρα που νυστάζεις και πας να κοιμηθείς. 

*Αυτό και τα άλλα ποιήματα που ακολουθούν είναι μεταφράσεις του Γιάννη Βαρβέρη


ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ | Θάνατος. Του Θεοδόση Πελεγρίνη

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ
Captcha verification failed!
Η βαθμολογία χρήστη captcha απέτυχε. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας!
echo ‘’ ;