Για πολλούς, η περίοδος της Αναγέννησης σήμανε την επιστροφή της κλασικής αρχαιότητας στον δυτικό κόσμο και διανόηση, και είναι συνώνυμη με τα έργα μεγάλων ζωγράφων, ή με την ανακάλυψη της τυπογραφίας.
Όμως, τα επιτεύγματα τούτα στους σημερινούς καιρούς μας φαντάζουν τόσο μικρά και “επαρχιώτικα”, καθώς για όλους εμάς που ζούμε μέσα στο πνεύμα της παγκοσμιοποίησης η αντίληψη του κόσμου ξεπερνά τα περιορισμένα όρια της κλασσικής παιδείας και σημαίνει υπερατλαντικά ταξίδια, καφέ Starbucks σε όλον τον πλανήτη, Instagram που σου φέρνει εικόνες από την άλλη άκρη του κόσμου και προϊόντα που καταναλώνουμε εδώ αλλά παράγονται στην Κίνα.
Τι σχέση μπορεί να έχουν οι πίνακες των μεγάλων “μαέστρων” του χρωστήρα της Αναγέννησης με την Κίνα και το παγκόσμιο εμπόριο;
Η ιταλική τέχνη της Αναγέννησης θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ως το προϊόν μίας συγκεκριμένης κουλτούρας, όμως η ίδια η ιταλική κουλτούρα εκείνων των καιρών δεν ήταν παρά το τελικό κράμα της σύνθεσης πολλών πολιτισμών από τον κόσμο ολάκερο.
Όπως, όμως, τονίζει η καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Open University Λία Κλαρκ, δεν είναι λίγοι οι μελετητές που διακρίνουν στην Αναγέννηση τη σπερματική μορφή της σημερινής παγκοσμιοποίησης, καθώς συγκορμίζει στην τελική της μορφή τον στοχασμό πάνω σε έναν κόσμο που απλώνει τα όριά του και συνδέεται και την άσβεστη λαχτάρα για το καινούργιο.
Και σύμφωνα με την ίδια, ποια άλλη καλύτερη απόδειξη μπορεί να βρει κανείς, παρά τους ίδιους τους πίνακες των καλλιτεχνών της εποχής: όπως το έργο του Τζοβάνι Μπελίνι «Το γιορτάσι των θεών» (1514), που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της Αναγέννησης.
Ο πίνακας, που εκτελέσθηκε από τον βενετσιάνο ζωγράφο κατόπιν παραγγελίας του Δούκα της Φεράρας Αλφόνσο ντ’ Έστε απαθανατίζει μία συμποσιακή σκηνή της αρχαιότητας.
Στη σκηνή αυτή, που αντλεί έμπνευση από ένα επεισόδιο στο πρώτο βιβλίο των Fasti (Ημερολόγια) του Οβιδίου, όπου οι θεοί και οι θεές παραθέτουν ένα συμπόσιο.
Αλλά κοιτάζοντας πιο προσεκτικά τον πίνακα θα ανακαλύψουμε πολλούς «αναχρονισμούς», καθότι εμφανίζονται τρία κεραμικά από την Κίνα, που από καθαρά ιστορικής απόψεως δεν είχαν καμία σχέση με τα κλασσικά συμποσιακά σκεύη.
Εν γένει, οι ειδικοί θεωρούν πως ο Μπελίνι είτε ζωγράφισε τα σκεύη αυτά είτε επειδή είχε προσωπική εμπειρία από τέτοιου είδους αντικείμενα στη θαλασσοκράτειρα γενέτειρά του, τη Βενετία, είτε στην Κωνσταντινούπολη όπου είχε γίνει δεκτός από τον ίδιον τον Σουλτάνο Μεχμέτ Β’.
ΑΠΕ – ΜΠΕ / Business Insider / The Conversation
