Η ακόλουθη σύνοψη των μελετών ορόσημα σχετικά με την κάνναβη επικεντρώνεται αποκλειστικά στην έρευνα υψηλού επιπέδου που είτε προωθούσε θεμελιωδώς την κατανόηση των θεραπευτικών ιδιοτήτων του φυτού είτε διόρθωσε λεπτομερώς κάποια ολέθρια επίσημη παραπληροφόρηση, όπως πχ. το ότι “το κάπνισμα κάνναβης προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα”.
Αλλά αυτό είναι μόνο η μισή ιστορία, όταν πρόκειται για τη διασταύρωση της επιστήμης με την κάνναβη.
Έτσι πριν φτάσουμε στα καλά πράγματα, ας ξεκινήσουμε με τα δυστυχώς τυπικά παραδείγματα των ψεύτικων “αποδείξεων” που χρησιμοποιήθηκαν σταθερά τα τελευταία εκατό χρόνια για να υποστηρίξουν τον πόλεμο της κυβέρνησης κατά της κάνναβης.
Η ιστορία μας ξεκινά το 1974, όταν ο Dr. Robert Galbraith Heath δημοσίευσε έρευνα που διεξήχθη στο Tulane University, όπου προέδρευε στο Department of Psychiatry and Neurology.
Σήμερα, ο εκλιπών Dr. Heath είναι μια αμφιλεγόμενη φιγούρα[1] στον κόσμο της νευροεπιστήμης, εξαιτίας κυρίως των πρωτοποριακών προσπαθειών του να μελετήσει τη βαθιά εγκεφαλική διέγερση (Deep Brain Stimulation, DBS) ως “θεραπεία μετατροπής” για τους ομοφυλόφιλους και για την πρόθυμη συμμετοχή του σε παράνομα, καθοδηγούμενα από την CIA, πειράματα σε ανθρώπους ενός φαρμάκου “πλύσης εγκεφάλου” που ονομάζεται βολβοκαπίνη (bulbocapnine)[2].
Αλλά εκείνη την εποχή, τα διαπιστευτήρια του παρέμεναν άψογα.
[1] O’Neal CM, Baker CM, Glenn CA, Conner AK, Sughrue ME “Dr. Robert G. Heath: a controversial figure in the history of deep brain stimulation” (Ο Δρ. Robert G. Heath: μια αμφιλεγόμενη φιγούρα στην ιστορία της βαθιάς εγκεφαλικής διέγερσης) Neurosurg Focus. 2017 Sep;43(3):E12.
Περίληψη
“Η ιστορία της ψυχοχειρουργικής είναι γεμάτη με ιστορίες ερευνητών που πιέζουν τα όρια της επιστήμης και της ηθικής. Αυτές οι ιστορίες συχνά δημιουργούν ένα σκοτεινό ιστορικό πλαίσιο για ορισμένες από τις σημαντικότερες ιατρικές και χειρουργικές εξελίξεις.
Ο Δρ. Robert G. Heath, νευρολόγος, ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, κατέχει μια θέση στην συζήτηση σε αυτό το πλαίσιο και τον θυμόμαστε ιδιαίτερα για την έρευνά του για τη σχιζοφρένεια.
Ο Δρ. Heath ήταν ένας από τους πρώτους γιατρούς που εμφύτευαν ηλεκτρόδια σε βαθιές φλοιώδεις δομές ως ψυχοχειρουργική επέμβαση.
Χρησιμοποίησε ηλεκτρική διέγερση σε μια προσπάθεια να θεραπεύσει ασθενείς με σχιζοφρένεια και ως μέθοδο θεραπείας μετατροπής σε έναν ομοφυλόφιλο άνδρα.
Η έρευνα αυτή ήταν εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, ακόμη και πριν από την εφαρμογή των ισχυόντων προτύπων δεοντολογίας για την κλινική έρευνα και συχνά μένει αφανής μέσα στην ιστορική αφήγηση της βαθιάς εγκεφαλικής διέγερσης (DBS).
Ενώ είναι απαραίτητη η διάκριση μεταξύ της σύγχρονης πρακτικής της DBS και της αμφισβητούμενης προέλευσής της, είναι σημαντικό να εξεταστεί το έργο του Δρ. Heath, καθώς επιτρέπει τον προβληματισμό σχετικά με τις τρέχουσες νευροχειρουργικές πρακτικές και αμφισβητεί τις ηθικές συνέπειες αυτών των προόδων”.
Έτσι, όταν ο Heath παρήγαγε τα ευρήματα που υποτίθεται ότι έδειχναν ότι “το δραστικό συστατικό στη κάνναβης [THC] βλάπτει τα κυκλώματα του εγκεφάλου”, ο Τύπος έκανε επικριτικές επικεφαλίδες σε πρωτοσέλιδα προβάλλοντας το “Pot Causes Brain Damage”[3] (η κάνναβη προκαλεί εγκεφαλική βλάβη) χωρίς ίχνος σκεπτικισμού.
Ενώ οι πολιτικοί που ήταν εναντίον της κάνναβης, όπως ο τότε κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Ronald Reagan υιοθέτησαν αμέσως τη μελέτη ως μια απόδειξη για το ότι η κάνναβη ήταν πολύ επικίνδυνη για να σκεφτούμε καν την όποια νομιμοποίηση της.
[3]
“Pot Is Safe, Right: Wrong, Says a Doctor: It Can Cause Brain Damage” (Η κάνναβη είναι ασφαλής, σωστά; Λάθος, λέει ένας γιατρός: Μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλο)
https://people.com
Όπως πολλές μελέτες εκείνης της εποχής που χρηματοδοτήθηκαν από ομοσπονδιακά κονδύλια, η έρευνα του Heath ήταν βαθιά λανθασμένη.
Στο βιβλίο “Smoke Signals: A Social History of Marijuana”, ο συγγραφέας του Martin Lee, αποκαλεί την υπερβολικά μικρή μελέτη σε πιθήκους rhesus, ως “μια περίπτωση κειμένου επιστημονικής απάτης”.
“Πακτωμένοι με αεροστεγείς μάσκες αερίων, οι πίθηκοι του Heath αναγκάστηκαν να εισπνεύσουν το ισοδύναμο 63 τσιγάρων κάνναβης υψηλής περιεκτικότητας σε πέντε λεπτά.
Βέβαια, τα πρωτεύοντα υπέστησαν εγκεφαλική βλάβη από την ασφυξία και την δηλητηρίαση από το μονοξείδιο του άνθρακα, αλλά ο Heath απέδωσε τα αποτελέσματα στην τοξικότητα της κάνναβης”.
Τα ευρήματα του Heath δεν επαναλήφθηκαν ποτέ και αρκετές εξέχουσες μελέτες παρακολούθησης[5], συμπεριλαμβανομένης και μιας από το National Center for Toxicology Research, απέρριψαν άμεσα τα συμπεράσματά του.
[5] Ali SF, Newport GD, Scallet AC, Paule MG, Bailey JR, Slikker W Jr “Chronic marijuana smoke exposure in the rhesus monkey. IV: Neurochemical effects and comparison to acute and chronic exposure to delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) in rats” (Χρόνια έκθεση σε καπνό κάνναβη στον πίθηκο Rhesus. IV: Νευροχημικές επιδράσεις και σύγκριση με οξεία και χρόνια έκθεση σε δέλτα-9-τετραϋδροκανναβινόλη (THC) σε αρουραίους) Pharmacol Biochem Behav. 1991 Nov;40(3):677-82.
Περίληψη
“Η THC είναι το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της κάνναβης και είναι γνωστό ότι παράγει ψυχοφαρμακολογικά αποτελέσματα στους ανθρώπους.
Αυτές οι μελέτες σχεδιάστηκαν για να προσδιορίσουν αν η οξεία ή χρόνια έκθεση σε καπνό κάνναβης ή THC, παράγει in vitro ή in vivo νευροχημικές αλλοιώσεις σε εγκέφαλο αρουραίου ή πιθήκου.
Για τη in vitro μελέτη, προστέθηκε THC (1-100nΜ) σε μεμβράνες που παρασκευάστηκαν από διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου αρουραίου και η σύνδεση υποδοχέα μουσκαρινικού χολινεργικού (Mch) μετρήθηκε.
Για την οξεία in vivo μελέτη, οι αρουραίοι εγχύθηκαν IP με όχημα, 1, 3, 10 ή 30mg THC/kg και θυσιάστηκαν 2 ώρες αργότερα.
Για τη χρόνια μελέτη, οι αρουραίοι έλαβαν τροφή με όχημα ή 10 ή 20mg THC/kg ημερησίως, 5 ημέρες/εβδομάδα για 90 ημέρες και θανατώθηκαν είτε 24 ώρες είτε 2 μήνες αργότερα.
Οι πίθηκοι rhesus εκτέθηκαν στον καπνό ενός μόνο τσιγάρου 2,6% THC μία φορά την ημέρα, 2 ή 7 ημέρες την εβδομάδα για 1 χρόνο.
Περίπου 7 μήνες μετά την τελευταία έκθεση, τα ζώα θυσιάστηκαν με υπερδοσολογία με πεντοβαρβιτάλη για νευροχημικές αναλύσεις.
Η in vitro έκθεση σε THC παρήγαγε εξαρτώμενη από τη δόση αναστολή της πρόσδεσης του υποδοχέα MCh σε αρκετές περιοχές του εγκεφάλου.
Αυτή η αναστολή της δέσμευσης υποδοχέα MCh, ωστόσο, παρατηρήθηκε επίσης με δύο άλλα μη ψυχοδραστικά παράγωγα κάνναβης, κανναβιδιόλης και κανναβινόλης.
Στην μελέτη in vivo αρουραίου, δεν βρήκαμε σημαντικές μεταβολές στην δέσμευση MCh ή σε άλλη δέσμευση υποδοχέα νευροδιαβιβαστών στον ιππόκαμπο, τον μετωπιαίο φλοιό ή τον caudate nucleus μετά από οξεία ή χρόνια έκθεση σε THC.
Στον εγκέφαλο των μαϊμούδων δεν βρήκαμε μεταβολές στη συγκέντρωση των νευροδιαβιβαστών στον caudate nucleus, στον μετωπιαίο φλοιό, στον υποθάλαμο ή στο στέλεχος του εγκεφάλου”.
Στη συνέχεια, το 2003, στο US Department of Health and Human Services χορηγήθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας[6] για “τα κανναβινοειδή ως νευροπροστατευτικά”, με βάση στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι ενώσεις που βρίσκονται στο φυτό της κάνναβης όχι μόνο δεν προκαλούν εγκεφαλική βλάβη, είναι πράγματι αποτελεσματικές στον “περιορισμό νευρολογικής βλάβης μετά από… εγκεφαλικό επεισόδιο και τραύμα ή στη θεραπεία νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Alzheimer, η νόσος του Parkinson και η άνοια στον HIV”.
[6] US6630507B1, United States,
“Cannabinoids as antioxidants and neuroprotectants” (Τα κανναβινοειδή ως αντιοξειδωτικά και νευροπροστατευτικά)
https://patents.google.com
Περίληψη
“Τα κανναβινοειδή έχουν βρεθεί ότι έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες, ανεξάρτητα από τον ανταγωνισμό των υποδοχέων NMDA.
Αυτή η νέα ιδιότητα που βρέθηκε καθιστά τα κανναβινοειδή χρήσιμα στη θεραπεία και την προφύλαξη από μεγάλη ποικιλία ασθενειών που συνδέονται με την οξείδωση, όπως ισχαιμικές, ηλικιακές, φλεγμονώδεις και αυτοάνοσες ασθένειες.
Τα κανναβινοειδή ευρέθη ότι έχουν ιδιαίτερη εφαρμογή ως νευροπροστατευτικά, για παράδειγμα στον περιορισμό της νευρολογικής βλάβης μετά από ισχαιμικές προσβολές, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο και τραύμα ή στην αγωγή νευροεκφυλιστικών νόσων, όπως η νόσος του Alzheimer, η νόσος του Parkinson και η άνοια στον HIV.
Τα μη ψυχοδραστικά κανναβινοειδή, όπως η κανναβιδιόλη, είναι ιδιαίτερα πλεονεκτικά για χρήση επειδή αποφεύγουν τοξικότητα που συναντάται με ψυχοδραστικά κανναβινοειδή σε υψηλές δόσεις χρήσιμες στη μέθοδο της παρούσας εφεύρεσης.
Μια ιδιαίτερη αποκαλυπτόμενη κατηγορία κανναβινοειδών χρήσιμων ως νευροπροστατευτικών αντιοξειδωτικών είναι ο τύπος (Ι) όπου η ομάδα R επιλέγεται ανεξάρτητα από την ομάδα που αποτελείται από Η, CH3 και COCH3”.
Μέχρι σήμερα, η κάνναβη παραμένει μια ουσία του Πίνακα Ι, μια κατηγοριοποίηση που “ακυρώνει” όχι μόνο τα ευρήματα της έρευνας για το απίστευτο φαρμακευτικό δυναμικό του φυτού, αλλά και ορισμένα από τα παλαιότερα ιατρικά κείμενα που υπάρχουν.
Παραδείγματος χάριν, το “The Divine Farmer’s Herb Root Classic” (2727 π.Χ.), που θεωρείται ότι είναι η παλαιότερη φαρμακοποιία στον κόσμο, όπου κατατάσσει την κάνναβη στα “υπέρτατα ελιξίρια της αθανασίας” και την συνιστά ως την ανώτερη θεραπεία για “την δυσκοιλιότητα, τη γυναικεία αδυναμία, την ελονοσία και τους ρευματισμούς”.
Και όπως ξεκαθαρίζει ο κατάλογος μας με τις μελέτες ορόσημα σχετικά με την κάνναβη, αυτά είναι μόνο η αρχή.
Indian Hemp Drugs Commission / Ινδική Επιτροπή για την Κάνναβη και τις Ουσίες (1894)
Το 1893, η Ινδία βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία και η αποικιακή κυβέρνηση ανησύχησε για την ποσότητα κάνναβης (δηλαδή τα “hemp drugs / φάρμακα κάνναβης”) που καταναλώνονται από τους ντόπιους. Έτσι, ομάδες Βρετανών και Ινδών επαγγελματιών του ιατρικού κλάδου απεστάλησαν σε όλη τη χώρα για να συλλέξουν πληροφορίες όχι μόνο για τις επιπτώσεις της κάνναβης στην υγεία, αλλά και για τις κοινωνικές και ηθικές επιπτώσεις.
Το αποτέλεσμα ήταν μια τεράστια ερευνητική μελέτη (πάνω από 3.000 σελίδες), με καταγεγραμμένες μαρτυρίες από σχεδόν 1.200 “γιατρούς, ψυχολόγους, γιόγκι, φακίριδες, διευθυντές ψυχιατρικών ασύλων, αγρότες που καλλιεργούν bhang, φοροεισπράκτορες, λαθρεμπόρους, στρατιωτικούς, διανομείς κάνναβης, καταστηματάρχες ganja palace και κληρικοί”.
Σχεδόν όλα τα στοιχεία της έκθεσης για την εφτάτομη έκθεση ενισχύουν δύο βασικά συμπεράσματα: η μέτρια κατανάλωση κάνναβης είναι είτε σχετικά αβλαβής είτε ευεργετική και η απαγόρευση της κάνναβης θα είναι εξαιρετικά άδικη.
“Η απαγόρευση ή ακόμη και η σοβαρή παρεμπόδιση της χρήσης ενός τόσο πλουσιοπάροχου βοτάνου, όπως η κάνναβη, θα προκαλέσει εκτεταμένη ταλαιπωρία και ενόχληση”, κατέληξε η έκθεση[7].
Για τα επόμενα 50 χρόνια, αυτή η έρευνα θα είναι η πιο εμπεριστατωμένη και αυστηρά επιστημονική που θα είναι διαθέσιμη.
[7]
“Report of The Indian Hemp Drugs Commission, 1894-95” (Έκθεση της Ινδικής Επιτροπής για την Κάνναβη και τις Ουσίες, 1894-95)
https://digital.nls.uk
Η Έκθεση Laguardia / The Laguardia Report (1944)
Σε άμεση ανταπόκριση στις εκστρατείες παραπληροφόρησης με το “Reefer Madness” του Harry J. Anslinger (επικεφαλής του Federal Bureau of Narcotics), ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Fiorello La Guardia, ανέθεσε σε ένα blue ribbon panel από κορυφαίους γιατρούς, ψυχίατρους, ψυχολόγους, φαρμακολόγους, χημικούς και κοινωνιολόγους να διεξαγάγουν εμπεριστατωμένη έρευνα για την κάνναβη με βάση μια συνολική ανασκόπηση της διαθέσιμης επιστημονικής βιβλιογραφίας καθώς και με πρωτοβάθμια έρευνα.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν σε μια έκθεση γνωστή ως “The La Guardia Report”, μια μελέτη ορόσημο που κέρδισε την έγκριση της διάσημης New York Academy of Medicine, ενώ δήλωσε αναμφισβήτητα ότι η απαγόρευση της κάνναβης αποτυγχάνει θεμελειωδώς.
[8] “The La Guardia Committee Report” (Έκθεση της επιτροπής La Guardia)
Το πρόβλημα της Κάνναβης στην πόλη της Νέας Υόρκης, Δημαρχιακή Επιτροπή για την Κάνναβη, από την Ακαδημία Ιατρικής της Νέας Υόρκης, Πόλη της Νέας Υόρκης, 1944.
https://www.druglibrary.org
“Η κάνναβη, όπως το αλκοόλ, δεν αλλάζει τη βασική προσωπικότητα”, κατέληξαν οι συντάκτες της έκθεσης. “Η κάνναβη δεν δημιουργεί από μόνη της αντικοινωνική συμπεριφορά.
Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι η συνεχιζόμενη χρήση της κάνναβης αποτελεί βήμα προς τη χρήση των οπιούχων.
Η παρατεταμένη χρήση της ουσίας δεν οδηγεί σε σωματική, ψυχική ή ηθική εκφύλιση ούτε παρατηρήσαμε μόνιμες επιβλαβείς επιδράσεις από τη συνεχιζόμενη χρήση του.
Αντίθετα, η κάνναβη και τα παράγωγά της και τα συναφή συνθετικά έχουν δυνητικά πολύτιμες θεραπευτικές εφαρμογές που αξίζουν μελλοντική έρευνα”.
Η ανακάλυψη της THC (1964)
Όταν μια ομάδα ισραηλινών ερευνητών με επικεφαλής τον Dr. Raphael Mechoulam ανακάλυψε για πρώτη φορά την THC το 1964 και την αναγνώρισε ως την κύρια ψυχοδραστική ένωση που βρέθηκε στο φυτό κάνναβης, αυτό δεν ήταν μόνο μια σημαντική ανακάλυψη στη συλλογική μας κατανόηση της κάνναβης, οδήγησε επίσης σε μια σειρά ανακαλύψεων πάνω στην κατανόηση του πώς λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, αυτό θα περιλάμβανε την ανακάλυψη ενός εντελώς καινούργιου συστήματος στον οργανισμό, το ενδοκανναβινοειδές σύστημα, το οποίο μπορεί να θεωρηθεί ως το “βασικό μας λειτουργικό σύστημα”, ένα είδος κεντρικής μονάδας επεξεργασίας που ρυθμίζει και αλλάζει τη λειτουργία πολλών άλλων σημαντικών συστημάτων και τα διατηρεί σε ισορροπία.
