ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Σαν σήμερα έφυγε ο πρίγκιπας του ελληνικού Rock and Roll – Άντε καλή τύχη μάγκες!

Έφυγε σαν σήμερα 6 Δεκεμβρίου του 1990 χάνοντας την τελευταία του μάχη  με την ηρωίνη.

Απέδειξε ότι δεν υπάρχει πιο σκληρή, πιο θεμελιακή αντιπολίτευση από το ροκ.

Ο Μπάμπης ο φλου
Παύλος Σιδηρόπουλος
Album: Φλου (1978)


Από την ταινία “Ο Ασυμβίβαστος”
Στίχοι: Ανδρέας Θωμόπουλος
Μουσική: Ανδρέας Θωμόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Παύλος Σιδηρόπουλος

Ληστέψανε την τράπεζα
και τι με νοιάζει εμένα
δεν είμαι με κανέναν.
Σου λέω καλά της κάνανε
γιατί μας προκαλούσε…
γεμάτη εκατομμύρια, ενώ κι ο Θεός πεινούσε!
Περαστικοί, αδιάφορα,
εκάτσαν κι εκοιτούσαν.
Του διευθυντή της οι κοιλιές,
κι αυτούς τους ενοχλούσαν.
Κάποιος πανικοβλήθηκε
μπας κι ήτανε ο γυιός του
κι ο ιδρωμένος λογιστής,
μπας κι ήταν ανεψιός του
κι όσο για τον ταμία
που πήγε ν’ αμυνθεί,
όταν αναρωτήθηκε για ποιόν και το γιατί,
“στα τέτοια μου” ψυθίρησε
και γέμισε τις τσάντες.
“Αντε και καλή τύχη μάγκες!”
Στο μπάτσο βλέπεις πέρασε μονάχα η κοροϊδία,
να έχει την ψευδαίσθηση πως είναι εξουσία,
και τώρα η χήρα του με δυο ορφανά,
με τρεις κι εξήντα σύνταξη, τη μοίρα βλαστημά
και μια γνωστή αιτία…
Ψωρο-κορώνα-γράμματα
στο τζόγο της ζωής
“Επάγγελμα;” “Ποιό επάγγελμα;”
“Τί επάγγελμα;” “Ληστής”
Τα τέρατα δικάστηκαν με μάρτυρα την πείνα,
αποκλεισμένα μια ζωή σε ακούσια καραντίνα.
Η απελπισιά περίστροφο και σφαίρες της, οι ανάγκες
Αντε… και καλή τύχη μάγκες.

Το 1970  σπούδαζε μαθηματικός στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη, όπου  γνώρισε τον Παντελή Δεληγιαννίδη και έφτιαξαν το ντουέτο “Δάμων και Φιντίας”.

Κατέβηκαν  Αθήνα και το 1970-71 ηχογράφησαν για τη  ΛΥΡΑ τον πρώτο τους μικρό δισκάκι 45 στροφών με τα τραγούδια: “Ξέσπασμα”,  “Ο κόσμος τους” και συμμετείχαν στη ζωντανή ηχογράφηση “Ζωντανοί στο Κύτταρο” με τα κομμάτια τους “Απογοήτευση” και “Ο γέρο-Μαθιός”.

“Στην Κ.”

Το 1972 συμμετείχαν στην ροκ μπάντα “Μπουρμπούλια”, η οποία έβγαλε ένα δίσκο με πιο  γνωστό τραγούδι  το: “Ο Ντάμης ο ληστής”, που εξαιτίας  της λογοκρισίας, μετονομάστηκε σε  “Ο Ντάμης ο Σκληρός”….

Στην δικτατορία, το σχήμα διαλύθηκε και  ακολούθησαν τον Διονύση  τον Σαββόπουλο.

Από το 1974 έως το 1976, ο Σιδηρόπουλος συνεργάστηκε με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στον  “Θεσσαλικό κύκλο”, τους “Μετανάστες” (σε στίχους Γιώργου Σκούρτη) και στο “Οροπέδιο”.

Αρνήθηκε να πάει στρατό: “Την άνοιξη του 1976 με ενάμιση μήνα Τρίπολη, είκοσι μέρες 401 και τέσσερα ηλεκτροσόκ, πήρα τρελόχαρτο”.  

Οι Απροσάρμοστοι 

Συμετείχε στους “Απροσάρμοστους”.

Το 1982 κυκλοφόρησαν το δίσκο “Εν Λευκώ”, που κόπηκε από την λογοκρισία με την κατηγορία της  “προτροπής στη χρήση ναρκωτικών και της προσβολής της δημοσίας αιδούς.” 

Ο Παύλος μιλάει για τα ναρκωτικά , η τελευταία φράση του που κόβεται είναι η εξής : “Κι εν κατακλείδι το φιξάκι, φιξάκι άγνωστε νεαρέ, θα ‘πρεπε να ξέρεις τι είναι, δεν είναι παρά μια στιγμή, αλλά όπως ήδη κατάλαβες, μπορεί να γίνει μια ολόκληρη ζωή”

Οι Απροσάρμοστοι ήταν το group που συνόδευσε τον Παύλο Σιδηρόπουλο στο μουσικό του ταξίδι από το 1979 μέχρι την ημέρα του θανάτου του  και δημιούργησε μαζί του 4 δίσκους – σταθμούς στην υπόθεση που λέγεται ελληνικό rock, το “εν λευκώ”, το “zorba the freak”, το “χωρίς μακιγιάζ”, και τέλος τον δίσκο “άντε και καλή τύχη μάγκες”.

Ο Οδυσσέας Γαλανάκης (κιθάρα), ο Βασίλης Πετρίδης (κιθάρα), ο Αλέκος Αράπης (μπάσο) κι ο Κυριάκος Δαρίβας (ντραμς), αποτελούσαν τη βασική σύνθεση. Ενδιάμεσα πέρασαν από το σχήμα κι άλλοι μουσικοί όπως ο Πάνος Τόλιος (ντραμς), ο Βαγγέλης Παπαφιλιόπουλος (μπάσο), ο Τάσος Καλανιώτης (κιθάρα), ο Στέλιος Λαδόπουλος (μπάσο), ο Άκης Σημηριώτης (ντραμς), ο Άκης Περδίκης (ντραμς) κι ο Σπύρος Σούκης (κιθάρα), ενώ τον τελευταίο καιρό προστέθηκε στο γκρουπ και ο Λουκάς Γκέκας (πλήκτρα). 

Μετά το θάνατο του Σιδηρόπουλου οι “Απροσάρμοστοι” έκαναν μερικές έκτακτες εμφανίσεις με τραγουδιστή τον Γιώργο Δημητριάδη, έβγαλαν κι ένα άλμπουμ με τίτλο “Άντε Και Καλή Τύχη”, με τραγούδια που δεν πρόλαβαν να ηχογραφήσουν με τον Παύλο. 

Το 1985 κυκλοφόρησαν σε παραγωγή Δημήτρη Πουλικάκου το δίσκο “Zorba the freak” και το 1989 το “Χωρίς Μακιγιάζ”, ζωντανή ηχογράφηση στο “Μετρό”.

Το 1977 ο Αντρέας Θωμόπουλος, γνωστός ήδη στους αντεργκράουντ μουσικούς και κινηματογραφικούς κύκλους της εποχής από το φιλμ «Αλδεβαράν» του 1976, γράφει το σενάριο της επόμενης ταινίας του με τελικό τίτλο Ο Ασυμβίβαστος.

Η μουσική της ταινίας είναι του Γιώργου Θεοδωράκη. Στην ταινία περιέχονται και τα τραγούδια «Να μ’ αγαπάς», «Μη μου μιλάς για τίποτα» «Στον Ύπνο μου», «Τι να σου πω» σε στίχους και μουσική του Αντρέα Θωμόπουλου καθώς και το τραγούδι «Κάποτε θά ‘ρθουν» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν το 1977 με πρωταγωνιστή τον Σιδηρόπουλο, ο οποίος και ερμηνεύει τα τραγούδια της ταινίας (το Τι να σου πω ηχογραφήθηκε και με τη φωνή του Γιώργου Θεοδωράκη)

Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν – Παύλος Σιδηρόπουλος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

Πρωταγωνίστησε στην ταινία “Αλδεβαράν” μαζί με τον Δημήτρη Πουλικάκο, που προβλήθηκε μόνο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στην ταινία του Αντρέα Θωμόπουλου “Ο Ασυμβίβαστος”, όπου   ερμήνευσε το “Να μ’ αγαπάς” και το “Κάποτε θα ‘ρθουν”.

Δημήτρης Πουλικάκος και Παύλος Σιδηρόπουλος σε συναυλία στο Ολυμπια

Ο βίος και η πολιτεία του Παύλου Σιδηρόπουλου, στην εποχή της δικτατορίας, δεν έχει περιγραφεί, μέχρι τώρα με ακρίβεια.

Η χρονική αυτή περίοδος, περιλαμβάνει τη δράση του με δύο συγκροτήματα: “Δάμων και Φιντίας” και “Μπουρμπούλια”.

Όσα έχουν γραφτεί, γι αυτά τα δύο ιστορικά γκρουπ, περισσότερο μπερδεύουν παρά ξεκαθαρίζουν τα πράγματα.

Τα χρόνια 1967-1974, όσον αφορά την καλλιτεχνική πορεία του Παύλου, είναι χρόνια που τα καλύπτει μυστήριο.

Αυτά που γνωρίζουμε σίγουρα, αλλά και τα κυριότερα σκοτεινά σημεία, είναι τα εξής:

1. 1967-1970: Φοιτητής στη ΦΜΣ Θεσσαλονίκης 

Σε αυτή την τριετία, ο Παύλος Σιδηρόπουλος είναι φοιτητής στη Θεσσαλονίκη και στο Μαθηματικό Τμήμα της Φυσικομαθηματικής Σχολής. 

Συγκατοικεί με τον Βαγγέλη Γερμανό. Το ενδιαφέρον του είναι να γίνει συγγραφέας, και γράφει με το ψευδώνυμο Παύλος Αστέρης.

Ο ίδιος, αφηγήθηκε αργότερα, ότι σε αυτή την περίοδο, ήταν μέλος του “Ρήγα Φεραίου”. 

Το 1984, όταν μου υπαγόρευσε κείμενο με αναμνήσεις του από την εποχή αυτή, μου είπε ότι ήταν μυημένος σε φοιτητική ομάδα, που σχεδίαζε να δολοφονήσει τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο.

Το σχέδιο, την τελευταία στιγμή, ματαιώθηκε. 

Στην περίοδο αυτή, εντοπίζονται οι πρώτοι ροκ επηρεασμοί, που θα τον οδηγήσουν μετά το 1970, να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη ροκ μουσική.

Σύμφωνα με τις αφηγήσεις του, αυτό που φαίνεται πρώτα ότι τον επηρεάζει, είναι οι παραστάσεις του συγκροτήματος MGC στο κλαμπ ΛΕΩΝΙΔΑΣ, στην Πλάκα. 

Αυτό γίνεται το 1968, οπότε και θα πρέπει να μπαίνει για πρώτη φορά, η ροκ μουσική, στα ενδιαφέροντά του. 

Τα Χριστούγεννα του 1969, και ενώ βρίσκεται για τις γιορτές στην Αθήνα, συμβαίνει πάλι, ένας άλλος βασικός ροκ επηρεασμός: Οι παραστάσεις που δίνει ο Διονύσης Σαββόπουλος, στο καινούργιο κλαμπ της εποχής, το Rodeo, παρουσιάζοντας το Περιβόλι του Τρελλού με τα Μπουρμπούλια. 

“Στο Rodeo, γνωρίζω τον Τάσο Φαληρέα και τον Παναγιώτη Μουλάρ. Από τον Φαληρέα, μαθαίνω το μαγαζί του Pop 11…”

Π.Σιδηρόπουλος- Από κείμενο που υπαγορεύει στον Μ.Νταλούκα, το 1984, με τις αναμνήσεις του από την Εποχή της Δικτατορίας.  

Οι παραστάσεις του Δ. Σαββόπουλου, στο Rodeo, ήταν για εκείνη την εποχή κάτι το πρωτόγνωρο και για τον Παύλο, μια συγκλονιστική εμπειρία.

Αυτά όλα, επιδρούν στην ψυχολογία του, πολύ δραστικά και έχουν αποτέλεσμα να τον σπρώξουν να ασχοληθεί και αυτός με τα ροκ συγκροτήματα και τα ροκ τραγούδια.

Εκείνη την εποχή, στη Θεσσαλονίκη, γνωρίζεται και με τον Παντελή Δεληγιαννίδη, κιθαρίστα στο συγκρότημα ΟΛΥΜΠΙΑΝΣ.

Γίνονται φίλοι και το 1970, σχηματίζουν το συγκρότημα (ντουέτο) Δάμων και Φιντίας. 

2. 1970-1972: Δάμων και Φιντίας

Το 1970, είναι έτος καμπής για τον Παύλο, αφού τότε  παίρνεται και η μεγάλη απόφαση: να εγκαταλείψει ο Παύλος τις σπουδές, και ο Παντελής τη Θεσσαλονίκη και να κατέβουν μαζί στην Αθήνα σε αναζήτηση ροκ καριέρας

Οι δύο φίλοι, ηχογραφούν μία κασέτα με δύο τραγούδια τους, το “Ξέσπασμα” και το “Ο Κόσμος τους” και την πηγαίνουν στο Pop 11, στον Τάσο Φαληρέα, ο οποίος ήταν και σύμβουλος στην δισκογραφική εταιρεία ΛΥΡΑ.

Ο Φαληρέας, τους αντιμετωπίζει θετικά και γίνεται έτσι ο πρώτος τους μικρός δίσκος. 

Το Φθινόπωρο του 1971, πιάνουν δουλειά στο ΚΥΤΤΑΡΟ,  ένα κλαμπ που έχει μόλις ανοίξει στην Αθήνα (προηγουμένως λειτουργούσε σαν μουζουκξίδικο με το όνομα ΒΕΝΤΕΤΑ).

Τότε, ο Διονύσης Σαββόπουλος, έχει την πρωτότυπη ιδέα, να γίνει ένας δίσκος για να διαφημιστεί το κλαμπ αυτό, αφού με τον διευθυντή αυτού του μαγαζιού, τον Παύλο Ζέρβα, διατηρεί πολύ φιλικές και επαγγελματικές σχέσεις

Ο δίσκος ηχογραφείται μέσα στο κλαμπ, και είναι ο ιστορικός πια δίσκος ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΣΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ.

Εκεί, εκτός των άλλων, συμμετέχουν και οι Δάμων και Φιντίας, και ηχογραφούν δύο τραγούδια, το “Ο Γέρο Μαθιός”, και το “Απογοήτευση”.

Τέσσερα είναι λοιπόν τα τραγούδια που έχουμε από τους Δάμων και Φιντίας:

-Ξέσπασμα
-Ο Κόσμος τους
-Ο Γέρο Μαθιός
-Απογοήτευση
Ήταν άραγε τα μοναδικά τραγούδια που έγραψαν;

Υπάρχουν άλλες ηχογραφήσεις με δικά τους ή διασκευασμένα κομμάτια;

Δεν το γνωρίζουμε.

Κανένας δεν σκέφτηκε σε πραγματικό χρόνο να τους ρωτήσει.

Εκείνο που θα πρέπει να θεωρούμε πιθανότερο, είναι ότι έπαιζαν και άλλα τραγούδια, αφού τον χειμώνα του 1971-1972, συμμετέχουν σε καθημερινή βάση, στο πρόγραμμα του κλαμπ ΚΥΤΤΑΡΟ, και δεν μπορεί αυτό να γίνεται μόνο με τέσσερα τραγούδια.

Λογικά θα πρέπει να έπαιζαν και άλλα, δικά τους ή διασκευές.

Επί του θέματος, μέχρι τώρα, δεν έχουν βρεθεί άλλα στοιχεία.

3. 1972-1973: Τα Μπουρμπούλια

Τα Μπουρμπούλια, είναι άλλη μία αδιευκρίνιστη περίοδος.

Το 1972, σημειώνεται μία «αποστασία» από δύο μέλη των Μπουρμπουλιών του Διονύση Σαββόπουλου.

Συγκεκριμένα, ο Νίκος Τσιλογιάννης και ο Βασίλης Ντάλλας, αποφασίζουν να φύγουν από τον Σαββόπουλο και να ενωθούν με τους Δάμων και Φιντίας, σε ένα τετραμελές αρχικά σχήμα που θα έχει το όνομα Μπουρμπούλια.

Γιατί γίνεται αυτό; Γιατί δηλαδή ο Τσιλογιάννης και ο Ντάλλας, εγκαταλείπουν τον Σαββόπουλο;

Δεν έχει διευκρινιστεί μέχρι τώρα.

Στα νέα αυτά, Μπουρμπούλια, διακρίνουμε τέσσερις φάσεις:

Α Φάση, στο κλαμπ “Μαϊμού”.

Το κλαμπ “Μαϊμού”, είναι το πρώτο κλαμπ όπου εμφανίζονται τα Μπουρμπούλια. Αυτό γίνεται στο τέλος του 1972. 

Λίγο πριν, το  μαγαζί αυτό, το είχε νοικιάσει ο Κώστας Τουρνάς, για να παίζουν οι Poll (Καλοκαίρι του 1972). 

Μετά το καλοκαίρι αυτό, όμως, οι Poll διαλύθηκαν, και ο Τουρνάς νοίκιασε, μόνος του πια, τη Σοφίτα (λίγα μέτρα πιο πάνω). 

Τότε, στην Μαϊμού, εμφανίζονται τα Μπουρμπούλια,  με τον Λογαρίδη, τους Morka και τον Λάκη Τυπάλδο. 

Κατά την διάρκεια των εμφανίσεων στην Μαϊμού, σύμφωνα με την αφήγηση του Παύλου Σιδηρόπουλου, τα Μπουρμπούλια  παρουσιάζουν το τραγούδι “Ο Ντάμης ο Ληστής” το οποίο και ηχογραφούν στην ΛΥΡΑ, με φλιπ σάιντ μια καινούργια εκτέλεση του παλαιότερου “Απογοήτευση”. 

Απογοήτευση – Η εκτέλεση με τα Μπουρμπούλια, 1972
Ο Ντάμης ο Ληστής (Σκληρός) – Μπουρμπούλια, 1972

Β Φάση, στο κλαμπ 5η Εποχή

Η “Μαϊμού” δεν πήγε καλά και ο επιχειρηματίας (Αγγέλου) αποφασίζει ν αλλάξει το πρόγραμμα.

Τα Μπουρμπούλια, (αρχές 1973), μετακομίζουν λίγα μέτρα, πιο κάτω, στο κλαμπ 5η Εποχή (Μνησικλέους 16). 

Όταν εμφανίζονται εκεί, γράφουν τα τραγούδια “Στην Ελευθερία”, “Ο Θάνατος του Βασιλιά Σαρδόνιου”, και την πρώτη μορφή του «”Καμπούρη”, σύμφωνα πάντα με την αφήγηση του Παύλου.

Στην Ελευθερία – Μπουρμούλια, 1973.
Απόψε πάλι θα σου ρθω
με δυνατό ρακί πιωμένος
μην τύχει και δεν με δεχτείς
γιατί είμαι πληγωμένος
Γιατί σ’ αυτή τη χώρα εδώ
τα λόγια μου τελειώνουν
τα ξέρεις θάμαι μακριά
όταν θα σε σκοτώνουν

Γ Φάση, στο κλαμπ Hobby

Αλλά και η 5η Εποχή, δεν πήγε καλά. Έτσι, την Άνοιξη του 1973, τα Μπουρμπούλια, μετακομίζουν πάλι, βρίσκοντας νέα στέγη στο κλαμπ Hobby, στην οδό Κύπρου, στην Πλατεία Αμερικής. 

Στην αφήγησή του, ο Παύλος μου λέει…

“Όταν είμαστε στο Hobby, είναι η εποχή που προσθέτουμε στο ρεπερτόριό μας, τα τραγούδια “Έρημη Χώρα”, “Καμπούρης” και “Τα Σκατά”.

Για τα τραγούδια “Έρημη Χώρα” και “Καμπούρης”, έχουμε την πληροφορία από τον Παύλο, πως μαγνητοσκοπήθηκαν από τον Νίκο Μαστοράκη να παρουσιαστούν στην τηλεόραση, αλλά η παρουσίαση δεν έγινε ποτέ.

Τα τραγούδια αυτά, δεν τα γνωρίζουμε, εκτός από μερικούς στίχους που μου δίνει ο Παύλος:

Έρημη χώρα που ρθαμε
λίγο για να σταθούμε
Εδώ πια τίποτα δεν έχουμε
ν ακούσουμε
και τίποτα για να πούμε 
(Έρημη Χώρα)
Για μια δεκάρα στους δρόμους γυρνάει
τραγούδια ο καμπούρης στον κόσμο πουλά
Πολυκατοικίες και ψηλά ιδανικά
Κύριε Ελέησον τους φτωχούς
(Ο Καμπούρης)

Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι βασικός συνεργάτης του συγκροτήματος, υπήρξε ο αμερικανός Michael Frogg (clarinet, flute), ο οποίος μάλιστα έχει γράψει και τη μουσική στο τραγούδι Καμπούρης.

“Τα Σκατά”, είναι ένα τραγούδι, που αναφέρεται επίσης από τον Παντελή Δεληγιαννίδη, σε γράμμα που στέλνει στον Νίκο Τσιλογιάννη, από την Αγγλία.

Τα λόγια είναι τα εξής:
Το στόμα μας στέγνωσε και κολλάει
και ψάχνουμε νερό που να μας ξεδιψάει
Μαζευτείτε όλοι εδώ
για να φάμε σκατά
Στενέψαν οι δρόμοι
κι εμείς σαν μωρά
Σαλιαρίζουμε ηλίθια
δημιουργούμε θεούς
και από άρρωστα δέντρα
τρώμε σάπιους καρπούς
(Τα Σκατά)

Δ Φάση, στη Θεσσαλονίκη

Δυστυχώς και το Hobby δεν πηγαίνει καλά και μάλιστα πουλιέται και γίνεται λαϊκό κέντρο με μπουζούκια.

Οι απανωτές αυτές ατυχίες, απογοητεύουν το συγκρότημα και το αναγκάζουν να σκεφτεί την Θεσσαλονίκη, όπου ίσως εκεί η δουλειά να ήταν καλύτερη και η αναγνώριση μεγαλύτερη.

Πριν φύγουν για Θεσσαλονίκη, πρέπει να είναι η περίοδος που εμφανίζονται στο Λουτράκι, στο κλαμπ Σαγιονάρα. 

Στη Θεσσαλονίκη ανεβαίνουν το καλοκαίρι του 1973.

Δεν τους ακολουθεί ο Παντελής Δεληγιαννίδης, αφού έχει αποφασίσει να αναζητήσει την τύχη του στην Αγγλία, εντελώς απογοητευμένος από την Ελλάδα.

Τρία νέα μέλη προστίθενται και ανεβαίνουν με την εξής σύνθεση:

Παύλος Σιδηρόπουλος (φωνή)
Βασίλης Ντάλλας (μπάσο)
Νίκος Τσιλογιάννης (ντραμς)
Κρις Τζέκινγκς (κιθάρα)
Νίκος Δαπέρης (κιθάρα)
Βικ Μάρτιν (όργανο)

Τα γεγονότα στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ σκοτεινά και γνωρίζουμε μόνο τίτλους και πολύ λίγα αποσπάσματα από περιστατικά.

Έχουν κλείσει δουλειά, στο κλαμπ Λουξεμβούργο, στο κέντρο της πόλης.

Εκεί, όμως, φαίνεται πως πέφτουν θύματα.

Ο μαγαζάτορας, γρήγορα τους απειλεί πως δεν θα τους πληρώνει αν δεν κάνουν κάτι θεαματικό να φέρουν κόσμο στο μαγαζί και απαξιώνει τελείως τα δικά τους τραγούδια που θεωρεί ότι διώχνουν τον κόσμο.

Το περίεργο είναι ότι τσιμπάνε, ίσως και από το πνεύμα του νεοεισερχόμενου γκλαμ ροκ.

Γι αυτή την περίοδο, ο Σιδηρόπουλος αφηγείται:

“Στο καλοκαιρινό κλαμπ Λουξεμβούργο, εμφανίζομαι με φρου-φρου πουκάμισα, βαμμένος έντονα σαν τον Alice Cooper.

Αυτοξεφτιλίζομαι στο πάλκο, παίζοντάς το, αδελφή. Πίνω πολύ αλκοόλ.

Το συγκρότημα αρχίζει να ταράζεται. Στέλνουμε ένα ντέμο για μεγάλο δίσκο στην Λύρα, αλλά δεν παίρνουμε ποτέ απάντηση…”

Π.Σιδηρόπουλος – Από υπαγορευμένο κείμενο στον Μ.Νταλούκα, με τις αναμνήσεις του από την Εποχή της Δικτατορίας. 1984.

Τι έγινε εκείνο το ντέμο που περιείχε όλα τους τα τραγούδια; Κανείς δεν ξέρει.

Όμως, για να μην βγει, σημαίνει ότι το απέρριψε ο ιθύνων νους της εταιρείας ΛΥΡΑ, ο Αλέξανδρος Πατσιφάς.

Αυτή είναι μια άτυχη στιγμή για το ελληνικό ροκ.

Τα τραγούδια δεν είχαν μόνο μια εξαιρετική αισθητική, με τη μίξη ελληνικών και δυτικών στοιχείων, είχαν και μια επαναστατική δυναμική. Και αυτό, κάτι σήμαινε τότε. 

Ο “Θάνατος του Βασιλιά Σαρδόνιου”, παρέπεμπε σε θάνατο ενός δικτάτορα.  

Το “Έρημη Χώρα”, έμοιαζε με τον επιτάφιο θρήνο της χώρας που έχει παραδοθεί στη σήψη.

Τα “Σκατά”, ήταν ευθεία αναφορά στα σκατά του δικτατορικού καθεστώτος. Και το “Στην Ελευθερία”, ήταν μια κραυγή και μια προειδοποίηση που μοιάζει εξαιρετικά επίκαιρη, ακόμη και σήμερα.

Έναν λοιπόν τόσο επαναστατικό για την εποχή του δίσκο, που μαζί με τα τραγούδια του Πουλικάκου, ήταν ότι καλύτερο βγήκε, δεν μπόρεσε (ή δεν τόλμησε) να τον κυκλοφορήσει ο Πατσιφάς. Κρίμα.

Γρήγορα, ο ιδιοκτήτης του Λουξεμβούργο, τους σκάει άλλο παραμύθι: Να φέρει λαϊκό τραγουδιστή και αυτοί να τον συνοδεύουν.

Για λίγες μέρες φαίνεται πως το κάνουν με βαριά καρδιά.

Όμως, πολύ γρήγορα, δεν αντέχουν, τα βροντάνε όλα και φεύγουν. 

Βρίσκουν νέα στέγη, στο κλαμπ Tiffany’s μέσα στον χώρο της Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Όμως και εκεί, ο ιδιοκτήτης δεν ανταποκρίνεται και παίζουν χωρίς να τους πληρώνει. 

Κάποιος ρίχνει την ιδέα, να κάνουν μια συναυλία στο γήπεδο μπάσκετ της ΧΑΝΘ

Η συναυλία γίνεται πιθανά τον Σεπτέμβριο του 1973 (Φωτογραφία Αρχείο Μ.Νταλούκα). 

Όμως και εδώ τζίφος. Η συναυλία αυτή δεν τους βοηθά στις εμφανίσεις τους στα μαγαζιά και εμπορικά, το αποτέλεσμα είναι το γνωστό μηδέν εις το πηλίκο.

Η απογοήτευση είναι γενική.

Τότε, φαίνεται ότι γίνεται μια επαφή του Διονύση Σαββόπουλου με τον Νίκο Τσιλογιάννη και ο Τσιλογιάννης, επιστρέφει στον Νιόνιο.

Ο Δαπέτης, επίσης τα παρατάει και φεύγει για την Αγγλία. Ο Ντάλλας, φεύγει και αυτός και πάει φαντάρος. 

Φεύγει και ο Κρις.

Μένει μόνο ο Παύλος και ο Βικ Μάρτιν. 

Τον Νοέμβριο του 1973, ο Σιδηρόπουλος, ο Βικ Μάρτιν και ένας άγγλος μπασίστας, ονόματι Pet (αγνώστων λοιπών στοιχείων), εμφανίζονται στο κλαμπ “Ρέμβη”, στη Νέα Κρήνη της Θεσσαλονίκης. 

Αυτό το διάστημα, και αυτό το γκρουπ, είναι άγνωστο κεφάλαιο για μας, δεν γνωρίζουμε τίποτα από τα τραγούδια που παίζουν. 

Εν κατακλείδι, τα τραγούδια που είναι γνωστά από τα Μπουρμπούλια, είναι πρώτα τα δύο που ηχογράφησαν στην Λύρα:

-Απογοήτευση

-Ο Ντάμης ο Ληστής (Σκληρός)

Έχουμε ακόμα ένα τραγούδι, με τίτλο «Δημοτικό» που εμφανίστηκε σαν ζωντανή ηχογράφηση από το club Σαγιονάρα του Λουτρακίου, 1973, στη συλλογή ‘Swirling Echoes (Obscure Greek Bands from the 70’s)’ (Anazitisi Records, 2005)

Αυτό το τραγούδι, κακώς ονομάζεται «Δημοτικό», αφού δεν είναι άλλο παρά το «Στην Ελευθερία», που ο Καραθανάσης που έχει την Anazitisi Records, κατόρθωσε και πήρε από τον Νίκο Τσιλογιάννη.

Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά, αν η ηχογράφηση είναι από το Λουτράκι ή από την 5η Εποχή.

Το ανεφερόμενο σαν “ηχογράφηση από το κλαμπ Σαγιονάρα”, δεν πείθει.

Το 2005, πήγα και βρήκα τον Καραθανάση, στο σπίτι του.

Αυτός μου είπε ότι εκτός από τον Τσιλογιάννη, είχε προσεγγίσει και την φίλη του Ντάλλα, παίρνοντάς της ένα tape με τα όλα τα τραγούδια από τα Μπουρμπούλια. 

Του ζήτησα να μου παραδώσει αντίγραφο από αυτό το υλικό, λόγω της δικής μου έρευνας και λόγω του ότι αυτό δεν δικαιούται να το κρατά εν σιωπή, αφού αποτελεί για το ροκ, ιστορικό θέμα.

Αρνήθηκε. 

Αργότερα, έσκασε άλλο ένα τραγούδι «Ο Θάνατος του Βασιλιά Σαρδόνιου». Πιθανολογώ ότι προέρχεται από το υλικό που έχει κρατήσει ο Καραθανάσης. 

Σε ρεπορτάζ του 1972, σχετικό με την εμφάνιση των Μπουρμπουλιών σε συναυλία που διοργάνωσε το 17ο Γυμνάσιο Παγκρατίου, αναφέρεται ένα ακόμη τραγούδι του συγκροτήματος, το “Καφενείο”. Γι αυτό, δεν έχω ιδέα.

Γράμμα του Δεληγιαννίδη, αναφέρει τζαμαρίσματα και πρόχειρες ηχογραφήσεις που έγιναν, αλλά δεν γνωρίζω ποιος τις έχει.

Ο Νίκος Τσιλογιάννης, μου μίλησε για ηχογραφήσεις στο Λουτράκι, σε μία μάλιστα από αυτές, όπως μου είπε, ο Παύλος αφηγείται τη ζωή του, αλλά ενώ υποσχέθηκε να μου τις στείλει, χάριν της έρευνας, δεν μου τις έστειλε ποτέ.
Ίσως και αυτές, κατέληξαν στον Καραθανάση.

πηγή: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ
To blog του Μανώλη Νταλούκα