Δυο νέες γυναίκες, ένας νεαρός μετανάστης. Βόρεια Ελλάδα, 2018. Οι γυναίκες, μουσικός και νοσηλεύτρια, εθελόντριες σε ένα μικρό πρότζεκτ για την ψυχοκοινωνική ένταξη των προσφύγων του παρακείμενου καμπ. Ο νεαρός, τελειόφοιτος αγγλικής φιλολογίας, πρόσφυγας, ζει στο καμπ και εργάζεται σε κοντινό εργοστάσιο, προσφέροντας κι αυτός εθελοντικά τις υπηρεσίες του στο πρότζεκτ. Ίδιες πάνω-κάτω ηλικίες, και γίνονται φίλοι. Ο νεαρός παίρνει τηλεφώνημα από τη μητέρα του στη Συρία «έρχεται ο μικρός σου αδελφός».
Με το θάρρος της φιλίας ζητά από τις δύο γυναίκες να πάνε μαζί να τον πάρουν. Το αυτοκίνητο του πρότζεκτ είναι ένα μικρό πασσάτ γιώτα-χι αλλά είναι το μοναδικό αυτοκίνητο που έχουν. Νομίζουν ότι ο μικρός έρχεται στην Καβάλα, και ξεκινούν. Μισή ωρίτσα τι είναι. Κανονίζουν να φάνε με φίλους το βράδυ, κανονίζουν να πάνε νωρίς το πρωί έναν εθελοντή στη Θεσσαλονίκη να προλάβει την πρωινή του πτήση.
Κάπου στο δρόμο, ανάμεσα σε συνομιλίες στα αραβικά και σε ψαξίματα στο γκούγκλ, οι δυο γυναίκες αποφασίζουν ότι θα συνεχίσουν, να βρούνε αυτόν τον μικρό αδελφό, όπου κι αν είναι. Μα η Καβάλα γίνεται Ελληνοχώρι Έβρου, λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα, και το απόγευμα γίνεται μεταμεσονύκτιο, μεσούντος του Φεβρουαρίου, με βροχή. Και όταν ο αδελφός βρίσκει τον αδελφό, και βγαίνει και αγκαλιάζονται και κλαίνε, έρχονται «οι άλλοι».
Μέσα από τα σκοτάδια βγαίνουν άνθρωποι, και δυo γυναίκες με τα μωρά τους μπαίνουν γρήγορα-γρήγορα στο αυτοκίνητο. Οι εθελόντριες βγαίνουν. Ξεσπάει καυγάς σε δύο γλώσσες. «Πάρτε τουλάχιστον τις γυναίκες με τα παιδιά» «Όχι, βγείτε όλοι έξω, δεν παίρνουμε κανέναν». Πανικός. Βγήκαν με τα πολλά οι γυναίκες, μπήκαν οι εθελόντριες και πάνε να βάλουν μπρος. Την ώρα εκείνη έρχεται η αστυνομία, που άκουσε τη φασαρία και τον καυγά, και πάνω που οι εθελόντριες σκέφτηκαν «ουφ τώρα θα τακτοποιηθούν τα πράγματα», ξαναμπαίνουν μέσα οι μάνες πανικόβλητες, και συλλαμβάνονται όλοι. Μία υπόθεση 5 λεπτών το πολύ. Η κατηγορία: παράνομη διακίνηση ανθρώπων. Ο αστυνομικός έγραψε στην αναφορά του ότι υπήρχαν 11 άτομα, ένας εκ των οποίων ο ασυνόδευτος ανήλικος αδελφός. Αυτόφωρο, και τα γνωστά. Προφυλάκιση για τον μεγάλο αδελφό, κατ’οίκον περιορισμός για τις εθελόντριες, και αργότερα έξοδος από τη χώρα με τεράστια εγγύηση.
Το δικαστήριο. Μετά από δύο αναβολές, ήρθε η ώρα: άλλο ένα ταξίδι για τις εθελόντριες, για τους γονείς τους, αδέλφια και ξαδέρφια από όλη την Ευρώπη. Άλλο ένα ταξίδι για το ζευγαράκι με τα δυό μωρά μαζί με τον φίλο που ξέρει αγγλικά να συνεννοείται – με λεωφορεία και τρένα και πόδια από το Πολύκαστρο Κιλκίς και τη Σίνδο, και απόλυτη αβεβαιότητα σχετικά με τα οικονομικά για ναύλα, ξενοδοχεία, γεύματα, κτλ. Η γυναίκα, 19 ετών μητέρα, ήταν μία εκ των δύο που μπήκαν βιαστικά στο αυτοκίνητο των εθελοντριών. Στην κατάθεσή της στο δικαστήριο είπε πως ο άνθρωπος που τους έφερε τους είπε να προχωρήσουν και να σταθούν σε κάποιο σημείο, και θα ερχόταν να τους πάρει ένα βαν, ήτανε όλα συμφωνημένα στην τιμή. Ρωτήθηκε: «Μα, υποτίθεται πως σε τέτοιες περιστάσεις είσαστε φοβισμένοι και τρομοκρατημένοι, πώς ρισκάρατε να μπείτε στο πρώτο αυτοκίνητο που σταμάτησε κοντά σας; Δεν φοβηθήκατε μήπως είναι η αστυνομία και σας πιάσουν;» Και απάντησε: «Ητανε νύχτα, έκανε πολύ κρύο, τα παιδιά έκλαιγαν και κρύωναν, όταν κρυώνει το παιδί σου μπαίνεις οπουδήποτε δεν σκέφτεσαι».
Οι ερωτήσεις μας φάνηκαν προπέτασμα καπνού. Οι μάρτυρες ερωτώνταν ξανά και ξανά λεπτομέρειες τύπου «ποια πόρτα άνοιξε ο αδελφός, τη δεξιά ή την αριστερή;» ή «γιατί δεν ρώτησες τον αδελφό σου με ποιους ερχόταν να σε πάρει;» «γιατί δεν ρώτησες τον αδερφό σου αν είχε παρέα μαζί του;» «πού ήτανε κρυμμένοι οι 11 που δεν τους είδατε;» «τι ήταν εκεί; Χωράφι; Βουνό; Ποτάμι; Πώς γίνεται να μην ξέρεις πού βρίσκεσαι;» «με το αυτοκίνητο αυτό πήγαιναν και βόλτες οι εθελοντές;» «ποια εθελόντρια μπήκε πρώτη στο αυτοκίνητο;» ξανά και ξανά και ξανά. Κατέθεσε η μητέρα της μίας κατηγορούμενης, ο αδελφός της άλλης, ο ανήλικος αδελφός του κατηγορούμενου, η μητέρα των μωρών που μπήκε στο αυτοκίνητο, η γυναίκα που έστησε το πρότζεκτ αρχικά. Οι κατηγορούμενοι απολογήθηκαν.
Ο κεραυνός: 13 χρόνια κάθειρξη και 30 χιλιάδες ευρώ πρόστιμο στον καθένα, για παράνομη διακίνηση ανθρώπων.
Έλενα Γώγου
