Απλές πρακτικές διατήρησης σπόρων ντόπιων ποικιλιών και ερασιτεχνική καλλιέργεια

 

Εδώ και καιρό έχει ανοίξει η κουβέντα για την ανάγκη διατήρησης των ποικιλιών και την διαχείριση των σπόρων τους, για την αυτάρκεια μας. Μέσα στις πολλές, ακούγονται και κάποιες φωνές που χτυπάνε καμπανάκια, επειδή πιστεύουν ότι υπάρχει κίνδυνος η καλή μας διάθεση για να βοηθήσουμε να κάνει κακό στις ποικιλίες.

 

Μπορούμε να βρούμε αρκετές και αξιόπιστες πληροφορίες στα βιβλία και το διαδίκτυο για την διάσωση των ποικιλιών, όμως φαντάζομαι ότι άρθρα όπως αυτό, που απλοποιούν -σχετικά- τα πράγματα και συγκεντρώνουν τα πολύ σημαντικά, είναι χρήσιμα.

Ένας από τους κανόνες που οφείλουμε να ακολουθούμε, είναι να κρατάμε σπόρο από πολλά διαφορετικά φυτά – τουλάχιστον 6- και στο τέλος να ανακατώνουμε τον σπόρο, κι ποτέ από λιγότερα. Ο λόγος είναι ότι στις παραδοσιακές ποικιλίες δεν υπάρχει η ομοιομορφία που έχουν τα υβρίδια. Από φυτό σε φυτό, μπορεί να διαφέρουν οι καρποί, σε πρωιμότητα, σχήμα και μέγεθος και αυτή η γενετική ποικιλότητα πρέπει να διατηρηθεί. Αν πχ κρατάμε σπόρο για χρόνια από μια ποικιλία ντομάτας από τον πρώτο και μεγαλύτερο καρπό, με τον καιρό θα δημιουργήσουμε μια ποικιλία που θα είναι πρώιμη και με μεγαλυτέρους καρπούς απ ότι αρχικά ήταν.

 

Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάποια από τα φυτά όπως είναι το καρότο και το σκόρδο, υπάρχουν στην φύση σε άγρια μορφή και μπορούν πολύ εύκολα να σταυρογονιμοποιηθούν με τα δικά μας.

 

Η χρησιμοποίηση κλωβών και η επικονίαση με το χέρι χρησιμοποιείται συνήθως σε μικρή κλίμακα για να διατηρηθεί η καθαρότητα. Μπορεί να είναι χρονοβόρα αλλά είναι αποτελεσματική. Εκτός από τα κολοκύθια που κάνουν μεγάλα άνθη, στα περισσότερα χρησιμοποιούμε μαλακή βούρτσα για την μεταφορά της γύρης.

Οι κλιμακωτοί χρόνοι φύτευσης είναι μια άλλη καλή πρακτική για την αποτροπή της διασταύρωσης, ειδικά για το καλαμπόκι. Αφήνουμε τέσσερις ή περισσότερες εβδομάδες ανάμεσα στις φυτεύσεις διαφορετικών ποικιλιών, έτσι ώστε η φούντα να μην συμπίπτει.

 

Έχουν ορισθεί κάποιοι κανόνες για τη διατήρηση της καθαρότητας των σπόρων και ένας είναι τα 300 μέτρα ως ικανή απόσταση να αποτρέψει την διασταύρωση του σπόρου με ανεπιθύμητη ποικιλία, όμως συχνά είναι υπερβολική. Πχ η γύρη του καλαμποκιού μπορεί εύκολα να επιβιώσει σε υψηλή υγρασία, αλλά αποξηραίνεται γρήγορα σε χαμηλή υγρασία και ξηρούς ανέμους. Οπότε είναι δύσκολο να διανύσει αυτή την απόσταση το καλοκαίρι στην Ελλάδα.

 

Μια κατηγορία είναι τα αυτογονιμοποιούμενα. Δηλαδή τα φυτά που δεν χρειάζονται έντομα ή τον αέρα για να γονιμοποιηθούν. Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα για τα αυτογονιμοποιηούμενα φυτά. Η αυτογονιμοποίηση συμβάλλει στη διατήρηση των χαρακτηριστικών στα είδη, δίχως να υπάρχει η εξάρτηση από τα έντομα και τον άνεμο. Η αυτογονιμοποίηση είναι και πλεονέκτημα όταν ο αριθμός των λουλουδιών είναι μικρός ή σε μεγάλη απόσταση αλλά και όταν υπάρχουν άλλες ποικιλίες της ίδιας οικογένειας σε μικρή απόσταση. Έτσι, ένα είδος μπορεί εύκολα να διατηρήσει την καθαρότητα του.

 

Τα μειονέκτημα των αυτογονιμοποιούμενων φυτών είναι ο πιθανός εκφυλισμός λόγω της συνεχούς ανακύκλωσης των ίδιων στοιχείων.

 

Διαβάστε τη συνέχεια στο ftiaxno.gr