Άρθρο προς άρθρο: Όλες οι αλλαγές του Νόμου για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία που προτείνει το Δίκτυο ΚΑΠΑ

Το Δίκτυο ΚΑΠΑ ως το μοναδικό μέλος της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA) στην Ελλάδα, αναφέρει ότι η πρόταση νόμου ενώ αναφέρεται στους συνεταιρισμούς, δεν λαμβάνει υπόψη του την Σύσταση 193/2002 του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) που η χώρα μας έχει αποδεκτεί και ψηφίσει, αλλά παρουσιάζει ένα αγγλοσαξονικό μοντέλο κοινωνικής επιχείρησης μακράν του συνεταιριστικού,

Στις 20 Ιουνίου του 2002, η έννοια του συνεταιρισμού, για πρώτη φορά από την αφετηρία του στις αρχές του 19ου αιώνα, αναγνωρίστηκε πλήρως, επίσημα και κατηγορηματικά σε παγκόσμιο επίπεδο, με όλες τις αναγκαίες και επαρκείς παραμέτρους. Εκείνη την ημέρα εγκρίθηκε η Σύσταση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), για την Προώθηση των Συνεταιρισμών, συμπεριλαμβανομένου του Ορισμού, των Αρχών και των Αξιών της Δήλωσης για την Συνεταιριστική Ταυτότητα της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA), που εγκρίθηκε το 1995 στο Μάντσεστερ από την συνεταιριστική κίνηση. Με άλλα λόγια, το υπόδειγμα που είχε καθιερωθεί από τη συνεταιριστική κίνηση σχετικά με την έννοια του συνεταιρισμού έγινε επίσημα υπόδειγμα σε διακυβερνητικό επίπεδο.

Παράλληλα, με αυτή τη Σύσταση, οι κυβερνήσεις, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι οργανώσεις των εργοδοτών της πλειοψηφίας των χωρών του κόσμου, αναγνώρισαν ρητά την ανάγκη για συγκεκριμένες δημόσιες πολιτικές για την προώθηση των συνεταιρισμών.

Η ψηφοφορία ήταν σχεδόν ομόφωνη: 436 ψήφοι υπέρ και καμία ψήφος κατά. Οι μόνες αποχές ήταν από την κυβέρνηση της Αυστραλίας (ενώ 128 κυβερνήσεις ψήφισαν υπέρ) και από τους επιχειρηματίες της Βενεζουέλας (ενώ οι επιχειρηματίες από 94 χώρες ψήφισαν υπέρ). Ακόμα κι αν 46 κυβερνήσεις των κρατών μελών του ΔΟΕ απουσίαζαν από την ψηφοφορία, οι κυβερνήσεις όλων των μεγάλων και μεσαίου μεγέθους χωρών που έχουν κάποια επιρροή στην πολιτική των αντίστοιχων περιοχών τους συμμετείχαν στην ψηφοφορία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και όλες οι υπό ένταξη και υποψήφιες προς ένταξη χώρες (28 χώρες συνολικά) ψήφισαν υπέρ της Σύστασης. Εκτός από τη Σύμβαση και τη Σύσταση σχετικά με τις Χειρότερες Μορφές Παιδικής Εργασίας (1999), που έχουν ψηφιστεί ομόφωνα, η Σύσταση 193 είναι το όργανο του ΔΟΕ που έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο συναίνεσης τουλάχιστον από το 1997.

Ένα άλλο μοναδικό χαρακτηριστικό της παρούσας Σύστασης είναι ότι περιέχει ένα παράρτημα που παραπέμπει σε ένα έγγραφο που προέρχεται από μια οργάνωση μη-μέλος του ΟΗΕ (την ICA), και ότι ακόμη αναφέρει το όνομα της εν λόγω οργάνωσης. Είναι η πρώτη φορά από την ίδρυσή του στις αρχές του 20ού αιώνα, που ο ΔΟΕ αναφέρει μια οργάνωση έξω από το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, σε επίσημο κείμενό του

Η Ελληνική Αντιπροσωπεία η οποία ψήφισε υπέρ της Σύστασης 193/2002 του ILO, αποτελείτο από τα εξής μέλη:

Χρυσάνθου (Κα) (Εκπρόσωπος Κυβέρνησης)

Καμπίτσης (Εκπρόσωπος Κυβέρνησης)

Χάρακας (Εκπρόσωπος Εργοδοτών)

Δεληγιαννάκης (Εκπρόσωπος Εργαζομένων)

( Σχετικό κείμενο Ινστιτούτο Συνεταιριστικών Ερευνών και Μελετών https://isem-journal.blogspot.gr/2016/10/b-roelants.html )

Το Δίκτυο ΚΑΠΑ ως το μοναδικό μέλος της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA) στην Ελλάδα, αναφέρει ότι η πρόταση νόμου ενώ περιλαμβάνει και τους συνεταιρισμούς, δεν λαμβάνει υπόψη του την Σύσταση 193/2002 του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) που η χώρα μας έχει αποδεκτεί και ψηφίσει, αλλά παρουσιάζει ένα αγγλοσαξονικό μοντέλο κοινωνικής επιχείρησης μακράν του συνεταιριστικού, προφανώς σύμφωνα με τις συμβουλές του Βρετανικού Συμβουλίου το οποίο ξεκίνησε ή θα ξεκινήσει την συνεργασία του με το Υπουργείο Οικονομικών για την προώθηση της ΚΑΛΟ σύμφωνα και με δημοσίευμα της εφημερίδας των Συντακτών .( https://www.efsyn.gr/arthro/koinoniki-oikonomia-me-vretaniki-sfragida) 

Στο νομικό της τμήμα της Έκθεσης αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων του σχεδίου νόμου για την ΚΑΛΟ δεν περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η παραπάνω Σύσταση 193 /2002 του ILO

Διαβάστε την επιστολή του Δικτύου ΚΑΠΑ προς την Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και προς το ευρύτερο συνεργατικό κοινό σχετικά με τις ελάχιστες δυνατές αλλαγές του Νόμου για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία τις οποίες προτείνει . Στην Επιστολή επισυνάπτεται και το νομικό τμήμα της Έκθεσης αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων του σχεδίου νόμου για την ΚΑΛΟ.

ΤΙΤΛΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΥΠΕΚΑΑ:

«Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της

και άλλες διατάξεις»

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ

…………………………………………

1. Νομιμότητα
1. Αναφέρατε το πλαίσιο διατάξεων του Συντάγματος στο οποίο ενδεχομένως εντάσσεται η προτεινόμενη ρύθμιση

• Προστασία της αξίας του ανθρώπου (άρθ. 2 §1 Συντάγματος),
• Ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθ. 5 §1 Συντάγματος),
• Δικαίωμα στην εργασία (άρθ. 22 §§1-4 Συντάγματος) και
• Αρχή του Κράτους Δικαίου.

Σχόλιο Δικτύου ΚΑΠΑ: Δεν αναφέρεται το άρθρο 12 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την Ελευθερία του συνεταιρίζεσθε 

1. Αναφέρατε τυχόν νομολογία των εθνικών δικαστηρίων και ιδίως του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου που αφορά σε θέματα συναφή με την προτεινόμενη ρύθμιση

Δεν υπάρχει σχετική νομολογία.

1. Αναφέρατε τις σχετικές διατάξεις και προβλέψεις του ευρωπαϊκού κοινοτικού ή ενωσιακού δικαίου και των διεθνών συμβάσεων που έχει κυρώσει η Ελλάδα, όπως επίσης και τυχόν νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

Δεν υφίσταται (ακόμη) ενιαίο πλαίσιο για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία στο ως άνω επίπεδο.

Σχόλιο Δικτύου ΚΑΠΑ: Δεν αναφέρεται η Συνθήκη της Ρώμης για το συνεταιρίζεσθε, η Σύσταση 193/2002 για την προώθηση των συνεταιρισμών του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας την οποία έχει ψηφίσει η Χώρας μας και Η Χάρτα Ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ σχετικά με το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθε 

1. Αναφέρατε τυχόν προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Ως ανωτέρω υπό 7.3.

Σχόλιο Δικτύου ΚΑΠΑ: Δεν αναφέρετε η Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθε

Γενικό σχόλιο: Η άποψή μας για το προς ψήφιση νόμο ««Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις» είναι ότι για μερικές διατάξεις του οι οποίες αναφέρονται σε συνεταιριστικά νομικά πρόσωπα, υπάρχει η ανάγκη να αναπροσαρμοστούν σύμφωνα και με τα παραπάνω αναφερόμενα έγγραφα. 

Θέμα: Προτάσεις επί του Νομοσχεδίου ΚΑΛΟ του Δικτύου ΚΑΠΑ

Αξιότιμη κυρία Βουλευτή, Αξιότιμε κύριε Βουλευτή

Μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων,

Το Δίκτυο ΚΑΠΑ ως συνεργαζόμενο μέλος της Διεθνούς Συνεταιριστικής Ένωσης, με αυτή την επιστολή, σας αποστέλλει τις προτάσεις του σχετικά με το Νομοσχέδιο  «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις» το οποίο θα συζητηθεί στην Επιτροπή σας

Δηλώνουμε την υποστήριξη στην προώθηση της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας στον τόπο μας και πιστεύουμε ότι μπορεί να συμβάλλει στην αναχαίτιση της κοινωνικοοικονομικής κρίσης που διέπει την χώρα μας όπως το έχει πράξει σε άλλα μέρη του κόσμου τα τελευταία 150 χρόνια  ( Σχετική έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ILO) 

Με τιμή 

Λουκάς Μπρέχας

για το μη κερδοσκοπικό Δίκτυο

Κοινωνικής Αλληλεγγύης & 

Περιφερειακής Ανάπτυξης

www.diktio-kapa.dos.gr 

Μια γέφυρα για την προώθηση στον τόπο μας

του συνεταιριστικού κοινωνικοοικονομικού μοντέλου

το οποίο έχει στο επίκεντρό του τις ανάγκες των ανθρώπων

Προτάσεις επί των Άρθρων Σχεδίου Νόμου «Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις»

Μέρος πρώτο

Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της

Κεφάλαιο Α’ Προοίμιο

Άρθρο 1 Σκοπός

1. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η δημιουργία ενός ευνοϊκού και σταθερού περιβάλλοντος που θα διευκολύνει την ανάπτυξη του τομέα της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή όσων πολιτών το επιθυμούν σε οικονομικές δραστηριότητες οι οποίες αναπτύσσονται με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον και οργανώνονται με δημοκρατία, ισότητα και αλληλεγγύη μεταξύ των συμμετεχόντων ως παραγωγών ή και καταναλωτών του πλούτου και των τοπικών κοινωνιών.
2. Ειδικότερα, ο παρών νόμος στοχεύει:

α. Στη διάχυση του παραδείγματος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας σε όλους τους δυνατούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας.

β. Στη στήριξη και την ενίσχυση των παραγωγικών εγχειρημάτων αυτοδιαχείρισης και της συλλογικής κοινωνικής επιχειρηματικότητας, ώστε να συμβάλλουν στην προώθηση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και στη διαμόρφωση δίκαιων παραγωγικών και κοινωνικών σχέσεων.

γ. Στον καθορισμό και την ανάδειξη της συλλογικής και της κοινωνικής ωφέλειας, μέσω της κάλυψης κοινωνικών αναγκών, ως συστατικά στοιχεία της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

1. Με τον παρόντα νόμο ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας και διοικητικής εποπτείας του τομέα της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, στις δραστηριότητες που αυτός μπορεί να αναπτύξει, στη σύσταση και λειτουργία των φορέων του.

Άρθρο 2 Ορισμοί

Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου ισχύουν ακόλουθοι ορισμοί:

1. Ως «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
2. «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» είναι τα νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων τα οποία διέπονται από τις αξίες :

Α) Δραστηριοποιούνται σε τομείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.

Β) Εφαρμόζουν δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων, σύμφωνα με την αρχή ένα μέλος μία ψήφος.

Γ) Δεν αποδίδουν προτεραιότητα στη μεγιστοποίηση και την ατομική ιδιοποίηση του κέρδους τους και εφαρμόζουν περιορισμούς στη διανομή κερδών, επανεπενδύοντας σημαντικό μέρος τους σε δραστηριότητες που προάγουν τη συλλογική και την κοινωνική ωφέλεια.

Δ) Προάγουν την αρχή «ίση αμοιβή για ισόχρονη εργασία», μεριμνούν για τη σύγκληση στην αμοιβή της εργασίας, εφαρμόζοντας σύστημα αμοιβών για τους συμμετέχοντες, κατά το οποίο ο ανώτατος καθαρός μισθός δε μπορεί να υπερβαίνει περισσότερο από τρεις φορές τον κατώτατο, εκτός αν αποφασίσουν διαφορετικά τα 2/3 των μελών της Γενικής Συνέλευσης του Φορέα. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και σε οποιασδήποτε μορφής σύμπραξη δύο ή περισσότερων νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων.

Ε. Αποβλέπουν στην οριζόντια και ισότιμη μεταξύ τους δικτύωση, μέσω της δημιουργίας δικτύων και συστάδων, με σκοπό την ενδυνάμωση των οικονομικών δραστηριοτήτων τους και τη μεγιστοποίηση της παραγόμενης κοινωνικής ωφέλειας.

Προτείνεται η αντικατάσταση με τις αξίες της  Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας ( επιστολή  Juan Antonio Pedreño, President of Social Economy Europe 2 Αυγούστου 2016) και αναφέρονται και στις Κατευθυντήριες Γραμμές για την Συνεταιριστική Νομοθεσία ILO, Ηagen Ηenry  σελ 36 https://www.diktio-kapa.dos.gr/keimena/kateuthintiries%20Grammes%20Nomothesia-3ekdosi.pdf

• Υπεροχή του ατόμου και του κοινωνικού σκοπού έναντι του κεφαλαίου.
• Εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή.
• Δημοκρατικός έλεγχος από τα μέλη του.
• Συνδυασμός των συμφερόντων των μελών / χρηστών ή / και του γενικού συμφέροντος.
• Υπεράσπιση και εφαρμογή της αρχής της αλληλεγγύης και της ευθύνης.
• Αυτόνομη διαχείριση και ανεξαρτησία από τις δημόσιες αρχές.
• Επανεπένδυση των περισσότερων κερδών / πλεονασμάτων για την υλοποίηση στόχων  βιώσιμης ανάπτυξης, υπηρεσιών των  ενδιαφερόμενων μελών ή γενικού συμφέροντος.

1. Ως «συλλογική ωφέλεια» ορίζεται η από κοινού εξυπηρέτηση των αναγκών των μελών του Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μέσα από τη διαμόρφωση ισότιμων σχέσεων παραγωγής, τη δημιουργία θέσεων σταθερής και αξιοπρεπούς εργασίας, τη συμφιλίωση προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
2. Ως «κοινωνική ωφέλεια» ορίζεται η εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών τοπικού ή ευρύτερου χαρακτήρα με την αξιοποίηση της κοινωνικής καινοτομίας, μέσα από δραστηριότητες «βιώσιμης ανάπτυξης» ή παροχής «κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος» ή ένταξης ευάλωτων ή ειδικών ομάδων.
3. Ως «κοινωνική καινοτομία» ορίζεται η παραγωγή προϊόντων και η παροχή υπηρεσιών, οι οποίες αποσκοπούν στην ικανοποίηση κοινωνικών αναγκών, τη συμφιλίωση παραγωγής και κατανάλωσης, την εναρμόνιση προσφοράς και ζήτησης και τη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων βασιζομένων στη συλλογικότητα και στην ισοτιμία και όχι στον ανταγωνισμό και βασίζονται στην ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων τόσο του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας που δέχεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της κατανάλωσής τους.
4. Ως «βιώσιμη ανάπτυξη» ορίζονται οι οικονομικές δραστηριότητες, εμπορικές ή ανταλλακτικές, που προωθούν την αειφορία του περιβάλλοντος, την κοινωνική και οικονομική ισότητα καθώς και την ισότητα των φύλων, προστατεύουν και αναπτύσσουν τα κοινά αγαθά και προωθούν τη διαγενεακή και πολυπολιτισμική συμφιλίωση, δίνοντας έμφαση στις ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών. Ενδεικτικά, η βιώσιμη ανάπτυξη περιλαμβάνει δραστηριότητες, όπως:

α. Η προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.

β. Η αειφόρος γεωργία και κτηνοτροφία, η οποία δίνει έμφαση στη διατήρηση και διάδοση απειλούμενων τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών ή «φυλών» και στην αποτροπή διείσδυσης γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.

γ. Η τοπικά και περιφερειακά υποστηριζόμενη γεωργία ή κτηνοτροφία, που συμβάλλει στην ανάπτυξη απευθείας εμπορικών σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών και ενισχύει την προσβασιμότητα σε είδη πρώτης ανάγκης, ιδίως των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων του πληθυσμού, μέσα από την απευθείας διάθεσή τους.

δ. Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο, με όλες τις δυνατές εναλλακτικές μορφές ανταλλαγής. Ως δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο ορίζεται η βασισμένη στο διάλογο, τη διαφάνεια και τον αλληλοσεβασμό εμπορική σύμπραξη, που επιδιώκει μεγαλύτερη ισοτιμία στο διεθνές και εγχώριο εμπόριο. Συνεισφέρει στην βιώσιμη ανάπτυξη, προσφέροντας καλύτερους όρους εμπορίας των προϊόντων και διασφαλίζοντας τα δικαιώματα των περιθωριοποιημένων παραγωγών και εργαζομένων. Παράλληλα αναπτύσσει συνολικές αλυσίδες αξίας, από τον παραγωγό έως και τον καταναλωτή των προϊόντων, όχι με στόχο την συσσώρευση κέρδους, αλλά τη δημιουργία εναλλακτικών εμπορικών σχέσεων για την ποιοτική κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών, στην βάση της αμοιβαιότητας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Οι οργανώσεις του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου έχουν ως κεντρική δραστηριότητα την ανάπτυξη των ως άνω δραστηριοτήτων. Με την υποστήριξη των καταναλωτών, οι οργανώσεις αυτές εμπλέκονται ενεργά στην υποστήριξη των παραγωγών, την ευαισθητοποίηση του κοινού και σε εκστρατείες για την αλλαγή των κανόνων και των πρακτικών του συμβατικού διεθνούς εμπορίου.