Αυτοί οι άρρωστοι που θέλουν να μας κυβερνήσουν

Από τον πρόεδρο Μπουργκίμπα της Τυνησίας μέχρι τον
Τσαουσέσκου της Ρουμανίας, το περίφημο βιβλίο «Αυτοί οι άρρωστοι που μας
κυβερνούν» που έγραψαν το 1996 δύο Γάλλοι καθηγητές(*), περιγράφει τις
σωματικές και ψυχικές ασθένειες πολιτικών που είχαν χάσει επαφή με την
πραγματικότητα ή ηγετών που είχαν χάσει την δυνατότητα να κυβερνούν,
παρασύροντας τις χώρες τους σε δραματικές περιπέτειες και παρακμή.
 
Το 2008, ο Βρετανός πολιτικός Ντέιβιντ Όουεν επανήλθε  το θέμα με το πολύκροτο βιβλίο  του «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία »(**).  Ο πρώην αρχηγός του Σοσιαλδημοκρατικού
κόμματος και υπουργός σε πολλές βρετανικές κυβερνήσεις, καταπιάνεται με τις
ασθένειες των πολιτικών ηγετών τα τελευταία 100 χρόνια, ξεκινώντας από τον
Αμερικανό πρόεδρο Θίοντορ Ρούσβελτ και φτάνοντας μέχρι τον Τζωρτζ Μπους τον
νεότερο και τον Τόνι Μπλερ, τον οποίο γνώριζε και προσωπικά: υποκύπτοντας στο
Σύνδρομο της Ύβρεως, οι δύο ηγέτες θα εισβάλλουν στο Ιράκ το 2003. Μια μοιραία
απόφαση της οποίας τα αποτελέσματα ζούμε σήμερα, με την άνοδο του Ισλαμικού
Κράτους και τα κύματα των προσφύγων που καταφθάνουν στην Ελλάδα.
 
Στην Τυνησία, ο Χαμπίμπ Μπουργκίμπα,  επικεφαλής του αγώνα εναντίον της
αποικιοκρατίας ορκίζεται πρώτος πρόεδρος της χώρας το 1957.  Δώδεκα χρόνια αργότερα αρχίζει να υποφέρει
από την καρδιά του, ενώ το 1969 εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια μανιοκατάθλιψης.
Η κατάσταση της υγείας του «υπέρτατου ηγέτη», που χειροτερεύει συνεχώς,
παραμένει όμως κρατικό μυστικό μέχρι το βράδυ της 6ης Νοεμβρίου του 1987: επτά
επιφανείς γιατροί υπογράφουν τότε μια γνωμάτευση που πιστοποιεί την ανικανότητα
του Μπουργκίμπα να κυβερνήσει . Την επομένη, ο πατέρας της τυνησιακής
ανεξαρτησίας αντικαθίσταται από τον πρωθυπουργό Μπεν Αλί: πρόκειται για το
πρώτο «ιατρικό πραξικόπημα» στην ιστορία.
 
Μπορεί οι περιπτώσεις του Μουσολίνι και του Τσαουσέσκου που
έπασχαν από σοβαρές ψυχικές διαταραχές να είναι οι πιο γνωστές, αλλά σε μια
σειρά από άλλες υποθέσεις οι περιπέτειες της υγείας των πολιτικών επηρεάζουν
αποφασιστικά ιστορία και πολιτικές εξελίξεις: ο 
Ρούσβελτ είναι πολύ άρρωστος την εποχή της διάσκεψης της Συμφωνίας της
Γιάλτας, που θα καθορίσει το μέλλον της μεταπολεμικής Ευρώπης. Ο Τσόρτσιλ,
μανιώδης χρήστης οινοπνευματωδών ποτών και θύμα σοβαρών καταθλίψεων, είναι σε
πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση πριν από την ιστορική επίσκεψή του στην Αθήνα
το Δεκέμβριο του 1944.
 
Στο βιβλίο του ο Ντέιβιντ Όουεν ανιχνεύει λύσεις και
ασφαλιστικές δικλείδες που θα εμπόδιζαν προσωπικές ασθένειες  ηγετών και πολιτικών να επηρεάσουν το δημόσιο
συμφέρον, αλλά στην Ελλάδα δεν έχει δοθεί η πρέπουσα προσοχή στο πρόβλημα παρά
τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις του Παρασκευά Αυγερινού το 2013.  Στο βιβλίο του «Η Αλλαγή τελείωσε νωρίς»(***)
ο πρώην υπουργός και ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ περιγράφει, μεταξύ των άλλων,
το βαρύ καταθλιπτικό επεισόδιο του Ανδρέα Παπανδρέου το 1979, και τις
επιπτώσεις του στην πολιτική ζωή της χώρας, 
λίγο πριν την αλλαγή του 1981.
 
Θα ήταν άραγε η πορεία της χώρας διαφορετική, αν την κρίσιμη
δεκαετία του 80 ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σε καλύτερη ψυχολογική
κατάσταση;  Θα είχε εξελιχθεί διαφορετικά
η επέμβαση στον Κόλπο των Χοίρων το 1961, αν ο Τζων Κένεντι δεν έπασχε από τη
Νόσο του Άντισον; Θα είχε αποφευχθεί η τραγωδία στο Ιράκ αν Μπους και Μπλέρ δεν
είχαν καταληφθεί από το Σύνδρομο της Ύβρεως;  
 
(*) Pierre
Accoce, Pierre Rentchnick “Ces malades qui nous gouvernent”, Stock, 1996
(**) Εκδόσεις
Καστανιώτη, 2009
(***) Εκδόσεις
Εστία 2013

 
Πηγή: tvxs