Αποσπασματικές παρεμβάσεις και παρωχημένη αναπτυξιακή αντίληψη χαρακτηρίζουν τα πεπραγμένα της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας για το 2016, ενώ ευκαιρίες για θεσμικές αλλαγές, όπως τη θεσμοθέτηση του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης, αφέθηκαν ανεκμετάλλευτες ή ναρκοθετήθηκαν είπε –μεταξύ άλλων- στην ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κ. Μακεδονίας, όπου συζητήθηκε ο απολογισμός του 2016, ο Περιφερειακός Σύμβουλος της «Οικολογίας – Αλληλεγγύης» Δαμιανός Ανδρέου. Ο ίδιος δήλωσε ότι το ανανεωτικό πρόσωπο της παρούσας διοίκησης έχει ξεφτίσει.
Στην τοποθέτηση της Οικολογίας Αλληλεγγύης τονίστηκε ότι χρειάζονται μέτρα για τον μετασχηματισμό της οικονομίας, ώστε να δημιουργηθούν νέες ισορροπίες, πιο αλληλέγγυες, δημοκρατικές και οικολογικές, ένα Περιφερειακό σχέδιο δημιουργίας θέσεων εργασίας σε τομείς όπως: εξοικονόμηση ενέργειας, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υπηρεσίες βοήθειας στο σπίτι, συντήρηση, επιδιόρθωση, ανακύκλωση, μαζικές μεταφορές, προστασία της φύσης.
Συγκεκριμένα, έγινε η παρακάτω τοποθέτηση:
«Στις συνεχιζόμενες συνθήκες της κρίσης θα περιμέναμε από τη διοίκηση της Περιφέρειας ένα σχέδιο για μια διαφορετική πορεία από τις γνωστές συνταγές ανάπτυξης. Θα περιμέναμε να κάνει κάτι διαφορετικά, να δοκιμάσει καινούργια πράγματα. Δυστυχώς, η διοίκηση Τζιτζικώστα φαίνεται ως «μια από τα ίδια». Το ανανεωτικό πρόσωπο που επικοινώνησε στα πρώτα χρόνια έχει ξεφτίσει σε ένα τετριμμένο και συντηρητικό μοντέλο.
Επίσης, η λειτουργία των συνεδριάσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου δείχνει σημάδια ανησυχητικά. Πολλές από τις επερωτήσεις των παρατάξεων της αντιπολίτευσης λαμβάνουν ανεπαρκείς απαντήσεις. Ας μου επιτρέψετε να φέρω δύο παραδείγματα: το θέμα της λειτουργίας του νεκροταφείου της Μαλακοπής και το θέμα της ανάπτυξης του παλιού και του νέου σιδηροδρομικού σταθμού από την ΓΑΙΑΟΣΕ. Η διοίκηση απλά δεν είχε δική της γνώμη για τέτοια σοβαρά θέματα αστικής ανάπτυξης που προέκυψαν τα προηγούμενα χρόνια. Το ίδιο ισχύει και για τα πρώην στρατόπεδα, καθώς δεν υπήρξε κάποια σοβαρή αντίδραση ή αντιπρόταση στις μεθοδεύσεις του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Είχαμε βέβαια και πιο ατυχείς περιπτώσεις, όπου ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γιώργος δεν μπήκε στον κόπο καν να απαντήσει σε ερωτήσεις που του απευθύναμε το προηγούμενο καλοκαίρι για τα ανεπεξέργαστα λύματα από τον βιολογικό καθαρισμό της Καλλικράτειας, για το Mare Village, για τη Σκάλα Φούρκας ή για τη «Σαχάρα» της Νέας Ηράκλειας. Αλλά και το αίτημα των παρατάξεων της αντιπολίτευσης να συζητηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο το ζήτημα των διεθνών συμφωνιών TTIP και CETA απλά αγνοήθηκε.
Μια ακόμη αρνητική εξέλιξη ήταν οι διαδικασίες για τη θεσμοθέτηση του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης, ο οποίος προβλέπεται από το 2010 και το Πρόγραμμα Καλλικράτης (ν. 3852/2010). Οι διαδικασίες αυτές απέβησαν άκαρπες και ο θεσμός δεν ενεργοποιήθηκε, αν και θα αποτελούσε ένα χειροπιαστό δείγμα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη. Κυριάρχησαν μάλλον κομματικές λογικές που στην ουσία ναρκοθέτησαν την προοπτική του θεσμού.
Επανειλημμένα έχουμε μιλήσει για την αξία της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Η Περιφέρεια θα μπορούσε να στηρίξει με καλύτερη ενημέρωση τα δεκάδες εγχειρήματα που αναπτύσσονται σήμερα μέσα στην πόλη. Επίσης, θα μπορούσε να συγκροτήσει ειδικό γραφείο διευκόλυνσης έναρξης μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚΟΙΝΣΕΠ). Αντί αυτών, προτίμησε παρωχημένες συμπράξεις που μικρή επαφή μπορούν να έχουν με τους πραγματικά ενδιαφερόμενους.
Ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα που πραγματοποιούνταν από την Περιφέρεια, το πρόγραμμα διάσωσης της λίμνης Κορώνειας, διαπιστώθηκε αρκετά αργά, το Μάϊο του 2015, ότι είναι σχεδόν αδύνατον να ολοκληρωθεί. Περιμέναμε από τη διοίκηση της Περιφέρειας να παρουσιάσει μια διαφορετική προοπτική για την πολύπαθη λίμνη. Δυστυχώς αποφασίστηκε η συνέχιση των ήδη προβληματικών έργων, για να μη δεχθεί η χώρα κι άλλα πρόστιμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Για την αντιπλημμυρική προστασία και τη διαχείριση των χειμάρρων επίσης δεν είδαμε κάποια βελτίωση των συνηθισμένων πρακτικών, παρά μια καθυστερημένη συνήθως ανταπόκριση, με περισσότερο τσιμέντο και ισοπέδωση. Από τον χείμαρρο του Πέλεκα στην Κατερίνη έως τον Ξηροπόταμο που κατεβαίνει από το Ασβεστοχώρι και τις πλημμύρες στην ανατολική ακτή του Θερμαϊκού, το μοντέλο διαχείρισης είναι παρωχημένο και προβληματικό.
Αλλά και για τα επενδυτικά σχέδια της Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές, συνεχίστηκε η διστακτικότητα να αμφισβητηθούν τα επιχειρήματα της Εταιρείας και να διερευνηθεί μια διαφορετική προοπτική για την περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής, χωρίς να χρειαστεί να καταστραφεί ένα ολόκληρο βουνό και όλες οι υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής. Η προσέγγιση της διοίκησης ήταν η υποστήριξη των επενδύσεων, όσο καταστροφικές και να ήταν αυτές. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τον Κάκαβο και την Ιερισσό. Μια τεράστια ζώνη, νοτίως του Κιλκίς έως τη Νέα Σάντα, στη λεκάνη απορροής του Γαλλικού Ποταμού, απειλείται με τον χαρακτηρισμό της «Ζώνης Υποβαθμισμένου Τοπίου» στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, εκτός των άλλων για να «υποδεχτεί» και εξόρυξη χρυσού.
Για το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η λήψη έκτακτων μέτρων συνεχίζει να είναι ένα ζητούμενο. Φέτος μάλιστα, ταλάνισε της δυτικές συνοικίες το φαινόμενο των δυσάρεστων οσμών, η προέλευση του οποίου ακόμη δεν έχει διαπιστωθεί. Το 2015, η Αντιπεριφέρεια Επιχειρηματικότητας, Ανταγωνιστικότητας & Περιβάλλοντος είχε αναλάβει το ρόλο του Συντονιστή του Συμφώνου των Δημάρχων για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και τη χρήση καθαρότερης ενέργειας. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, δεν είχαμε κάποια ενημέρωση για τα αποτελέσματα αυτού του ρόλου.
Τα παραπάνω ήταν μόνο λίγα ενδεικτικά παραδείγματα κριτικής που ασκήσαμε στην αναπτυξιακή, κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική της Περιφέρειας. Χρειαζόμαστε σίγουρα ένα διαφορετικό οικονομικό περιεχόμενο, σε μια άλλη προοπτική, που για εμάς είναι η στροφή στη βιωσιμότητα και στην αξιοποίηση των τοπικών πλεονεκτημάτων. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επιλέξουμε ποιες δράσεις θα υποστηρίξουμε και ποιες όχι, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων. Δεν γίνεται να εγκρίνεται οποιαδήποτε δραστηριότητα, γιατί έτσι θα καταλήξουμε σε μια αλλοπρόσαλλη κατάσταση, όπου η μια οικονομική δραστηριότητα θα υπονομεύει τις βάσεις για τη διεξαγωγή των άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων και το σύνολο θα υπονομεύει τα φυσικά οικοσυστήματα που αποτελούν τις βάσεις της ζωής και τον πραγματικό πλούτο της περιοχής μας.
Για να στραφεί η οικονομία της Περιφέρειας σε πράσινη κατεύθυνση πρέπει στο κέντρο των οικονομικών δραστηριοτήτων να βρίσκεται η βιώσιμη διαχείριση και η μακροχρόνια προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, καθώς και η επίτευξη της κοινωνικής συνοχής, ώστε να μειωθούν οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες. Με την προώθηση της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης, με προδιαγραφές ποιότητας και προστασίας του περιβάλλοντος, η Περιφέρεια θα κατορθώσει να επανακτήσει την αυτονομία και τη δυνατότητα αυτοκαθορισμού της, ενώ παράλληλα θα απολαμβάνει προϊόντα ποιότητας.
Στα μέτρα που μπορούν να εξεταστούν για τον μετασχηματισμό της οικονομίας, ώστε να δημιουργηθούν νέες ισορροπίες, πιο αλληλέγγυες, δημοκρατικές και οικολογικές, θα μπορούσε να περιληφθεί ένα Περιφερειακό σχέδιο δημιουργίας θέσεων εργασίας σε πολλούς τομείς όπως: εξοικονόμηση ενέργειας, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υπηρεσίες βοήθειας στο σπίτι, συντήρηση, επιδιόρθωση, ανακύκλωση, μαζικές μεταφορές, προστασία της φύσης. Θέσεις εργασίας σταθερές, που δε μεταφέρονται σε άλλες χώρες και που αντιστέκονται στα χτυπήματα της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Θα μπορούσε επίσης να εξεταστεί η μετάβαση:
– από τη συμβατική γεωργία στη βιολογική,
– από την επικίνδυνη στην πράσινη χημεία, με στήριξη των «καθαρών» τομέων της χημικής βιομηχανίας που μειώνουν τη ρύπανση,
– από τον βιομηχανικό τουρισμό στον υπεύθυνο τουρισμό, με στήριξη του ποιοτικού και οικολογικού τουρισμού,
– από τη συνεχή εισαγωγή άχρηστων αναλώσιμων και ακριβών συσκευών, στην κατασκευή αντικειμένων ποιότητας και διάρκειας,
– από την εκμετάλλευση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων, στην υποστήριξη ανανεώσιμων μορφών ενέργειας και ανακυκλώσιμων υλικών,
– από τον αποκλεισμό και την ανεργία –ιδιαίτερα των κατηγοριών με τα μεγαλύτερα εμπόδια πρόσβασης- στην εξασφάλιση εργασίας για τις γυναίκες και τους νέους,
– από τη διαχείριση των επιδοτήσεων με αδιαφορία για τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, στη δημοκρατική διαχείριση, τη μη συμβολή στην κλιματική αλλαγή, τις εργασιακές σχέσεις χωρίς διακρίσεις και με προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις.
Αρκετά από τα παραπάνω σημεία τα τονίζουμε διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι δυνατόν να μην διαγράφονται δυνατότητες για μια άλλη προοπτική, για ένα άλλο όραμα. Για όλους τους παραπάνω λόγους δεν μπορούμε να ψηφίσουμε τον απολογισμό και θα απέχουμε από την ψηφοφορία. Ευχαριστώ».
