Είδα τον Δράκο με τα μάτια μου!

Αφιέρωμα – Ρεπορτάζ: Βιβή Συργκάνη
Βοηθός: Ανδρέας Ρουμελιώτης
Φωτογραφίες: Βιβή Συργκάνη

Απο την Αγία Μαρίνα Αττικής…
 
Απο το λιμανάκι της Αγίας Μαρίνας Αττικής πέρνουμε το Ferry για Νέα Στύρα τα οποία απέχουν μόλις 7,2 ναυτικά μίλια.

Το πέρασμα στην Νότια Εύβοια έχει
διάρκεια περίπου 40 λεπτά.

Άνοιξη – καλοκαίρι έχει δρομολόγια απο τις 6:30 – 21:05 κάθε δύο ώρες περίπου (δείτε εδώ in-karystos.gr) και το εισιτήριο κοστίζει 4,10 ευρώ το άτομο, οι μηχανές  4,10 – 6,10 και το αυτοκίνητο 15,10 ευρώ.

Έχει ωραίους κόλπους δόπλα στο λιμανάκι, αξίζουν για μια βουτιά.

Αν έχετε λίγο χρόνο στην διάθεσή σας, πιείτε, όπως εμείς, ένα τσιπουράκι στο εστιατόριο Cavo Marina, είναι πολύ καλό.

Στα Νέα Στύρα…

Περνάμε απέναντι στα Νέα Στύρα που αποτελούν το επίνειο της κοινότητας Στύρα (Αρχαία Στύρα).

Συγκεντρώνουν αρκετούς τουρίστες τους καλοκαιρινούς μήνες, έχουν ωραίες παραλίες, εστιατόρια, καφέ και ξενώνες για να μείνεις.

Προσφέρονται για χαλαρές οικογενειακές διακοπές.

Πίνουμε ενα καφέ και φεύγουμε για τα Δρακόσπιτα.

Πάμε, πάνω από τα Στύρα να φωτογραφίσουμε τα δρακόσπιτα!

Από το χωριό των Στύρων, υπάρχει ταμπέλα για τα δρακόσπιτα στα δεξιά.

Μετά από ένα χιλιόμετρο άσφαλτο, ο δρόμος γίνεται βατός χωματόδρομος για τρία περίπου χλιόμετρα.

Αφήνουμε το αμάξι στο πλάτωμα και συνεχίζουμε με τα πόδια το ανηφορικό μονοπάτι.

Η διαδρομή είναι πολύ ωραία, αλλά από το πάρκινγκ για να σκαρφαλώσεις επάνω με τα πόδια, σου βγαίνει η γλώσσα!

Πόσο κοστίζει να το φτιάξουν με βατά σκαλιά μέχρι πάνω;

Όμως το τεστ κόπωσης σε ανταμείβει.

Η εικόνες είναι εντυπωσιακές.

Κατοικίες θεών ή ανθρώπων;

Καταφύγια λατόμων ή ταφικά κτίρια;

Ναοί ή
καλύβες βοσκών;

Ποια αλήθεια είναι η χρήση των Δρακόσπιτων;

Πρόκειται για 25 διάσπαρτα μοναδικής αισθητικής παράξενα κτίσματα, που στέκουν όρθια εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Νότια Εύβοια.

Χρονολογούνται κατ’ άλλους από το 12ο
π.Χ. αιώνα και κατ’ άλλους από τον 6ο π.Χ. αιώνα.

Είναι φτιαγμένα
από μεγάλους λίθους, ενώ δεν έχουν θεμέλια, ούτε παράθυρα, γεγονός που
δυσκολεύει τον προσδιορισμό της χρήσης τους.

Οι
Δρύοπες, οι οποίοι φέρονται ως δημιουργοί των δρακόσπιτων, ήταν
Πελασγικός λαός, ο οποίος κατοικούσε στην ορεινή περιοχή μεταξύ Οίτης
και Παρνασσού.

Ο Δρύοψ (Δρύοπας), ο γενάρχης των Δρυόπων, ήταν γιος του ποτάμιου θεού Σπερχειού και της Δαναΐδας Πολυδώρας.

Κατ’ άλλη παράδοση θεωρείται γιος του Πηνειού.

Ήταν πατέρας της Δρυόπης, του Κραγαλέως και του Θειοδάμαντος.

Σύμφωνα
με άλλη παράδοση ο Δρύοπας θεωρείται γιος του Λυκάονα και της Δίας ή
του Απόλλωνα και της Δίας, θυγατέρας του Λυκάονα, η οποία απέκρυψε το
νεογέννητο παιδί της σε κάποια δρύ.

Ο Ηρόδοτος στο Θ΄ (ένατο)
βιβλίο των «ΙΣΤΟΡΙΩΝ» του αναφέρει για τους Ερμιονείς της Αργολίδας: «Οι
δε Ερμιονέες εισί Δρύοπες, υπό Ηρακλέος τε και Μηλιέων έκτης νυν
Δωρίδος καλεομένης χώρας εξαναστάντες», δηλαδή ότι είναι Δρύοπες οι
οποίοι εκδιώχθηκαν από τη Δωρίδα από τον Ηρακλή και τους Μαλιείς.

Ο
Διόδωρος ο Σικελιώτης στο Δ΄ βιβλίο της «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ»
αναφέρεται στην εκδίωξη των Δρυόπων από τον Ηρακλή και τους Μαλιείς,
επειδή οι Δρύοπες φέρθηκαν ασεβώς προς το ιερό των Δελφών: «Μετά δε
ταύτα Φύλαντος του Δρυόπων βασιλέως δόξαντος εις το εν Δελφοίς ιερόν
παρανενομηκέναι, στρατεύσας μετά Μηλιέων τον τε βασιλέα των Δρυόπων
ανείλε και τους άλλους εκ της χώρας εξαναστήσας Μηλιεύσι παρέδωκε την
χώραν» (Δ΄ βιβλίον «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» 37, εκδόσεις Γεωργιάδη).

Δηλαδή:
«Ύστερα απ’ αυτά, ο Φύλας, ο βασιλιάς των Δρυόπων, μπροστά στα μάτια
των ανθρώπων ασέβησε στο ιερό των Δελφών, ο Ηρακλής εξεστράτευσε με τους
Μηλιείς (Μαλιείς) και φόνευσε τον βασιλιά των Δρυόπων, εξετόπισε τους
κατοίκους από την χώρα και την παρέδωσε στους Μηλιείς (Μαλιείς)».

Και συνεχίζει ο Διόδωρος (απόδοση  Κωνσταντίνου Ποταμιάνου Ιστορικού συγγραφέα – ερευνητή
): «Από τους Δρύοπες, που εκπατρίστηκαν, άλλοι έφτασαν στην Εύβοια και
έκτισαν την πόλη Κάρυστο, άλλοι ταξίδεψαν στην Κύπρο, όπου ενώθηκαν με
τους ντόπιους κι εγκαταστάθηκαν εκεί, κι οι υπόλοιποι, που κατέφυγαν
στον Ευρυσθέα, βοηθήθηκαν απ’ αυτόν εξ’ αιτίας της έχθρας που έτρεφε
προς τον Ηρακλή. Και με την βοήθειά του ίδρυσαν τρεις πόλεις στην
Πελοπόννησο, την Ασίνη και την Ερμιόνη, καθώς και την Ηιόνα» (Διοδώρου
Σικελιώτου «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», Βιβλίον Δ΄, 37, 2).

Οι Δρύοπες,
που εκπατρίστηκαν, κατέφυγαν όχι μόνο στην Εύβοια, στην Κύπρο και στην
Πελοπόννησο, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, αλλά και στις
Κυκλάδες (Κύθνος, Κέα).

Μάλιστα στην Κέα (κοινώς Τζια) υπάρχει χωριό με το όνομα Δρυοπίς.

Επίσης
οι Δρύοπες εγκαταστάθηκαν και στην Ήπειρο και στην Μικρά Ασία, με το
όνομα δε Δρύοψ αναφέρεται από τον Όμηρο ένας γιός του Πριάμου, τον
οποίον φόνευσε ο Αχιλλέας (Ομήρου Ιλιάς Υ, 455).

Περισσότερα στο  hikingexperience.gr

Έχει διατυπωθεί πλήθος θεωριών για τη χρήση, το σκοπό, την κατασκευή και τη χρονολόγηση των Δρακόσπιτων. 

Ακόμη,
το Δρακόσπιτο της Όχης, όπως και το συγκρότημα Πάλλη – Λάκκα στα Στύρα
έχουν θεωρηθεί αποθήκες και ιερά που κατασκευάστηκαν από Κάρες σκλάβους
που εργάζονταν στα λατομεία του καρύστιου λίθου κατά την ύστερη
ελληνιστική και πρώιμη ρωμαϊκή περίοδο.

Κοινό
χαρακτηριστικό τους είναι η θέση τους, αφού είναι χτισμένα σε εποπτική
και απόκρημνη θέση, αλλά και οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες και κυρίως ο
τρόπος στέγασης τους, κατά το εκφορικό σύστημα: μεγάλες βαριές πλάκες
σχιστόλιθου συγκλίνουν σε στρώσεις από δύο αντικρινούς τοίχους.

Η
σκεπή τους έχει το σχήμα πυραμίδας, κάτι που σχηματίζεται με κάθε στρώση
πλακών να εξέχει περισσότερο από την αμέσως κατώτερή της, ενώ οι
διαστάσεις τους κυμαίνονται από 5 ως 13 μέτρα.

Το 1959 οι
ανασκαφικές έρευνες του καθηγητή Νίκου Μουτσόπουλου στο Δρακόσπιτο της
Όχης έφεραν στο φως αγγεία, όστρακα (σε ένα από αυτά μάλιστα υπάρχει
χαραγμένο και κάποιο είδος άγνωστης γραφής) και άλλα αντικείμενα που
σήμερα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Καρύστου.

Για
κάποιους ερευνητές τα δρακόσπιτα είναι μεγαλιθικά λατρευτικά κτίσματα
στη νότια Εύβοια, χρονολογούμενα στους κλασικούς (5ος αι. π.Χ.) και
πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους.

Θεωρούνται κτίσματα θρησκευτικής σημασίας («οίκοι») όπου λατρευόνταν αρχαίες ελληνικές θεότητες.

Κάποια από αυτά, κατά παλαιότερες απόψεις, θεωρήθηκαν αγροικίες, καταφύγια ή κτίρια στρατιωτικής χρήσης (φυλάκια, φρυκτωρίες).

Η λέξη Δράκος έχει τη ρίζα της από τη ρήμα «δέρκομαι» που σημαίνει εκείνον που έχει οξύ και διαπεραστικό βλέμμα.

Ακόμα σημαίνει εκείνον που καταπλήσσει με το βλέμμα του.

Τέτοιο βλέμμα αλλά και υπερβολική δύναμη είχαν οι Δράκοι κατά τη λαϊκή παράδοση.

Σύμφωνα
με τον τοπικό θρύλο οι δράκοι, τα μυθικά πλάσματα που τρόμαζαν τους
κατοίκους της περιοχής, έμεναν σε μεγαλιθικά κτίσματα που αποκαλούνται
δρακόσπιτα.

Πλούσιο λαογραφικό στοιχείο για τα Δρακόσπιτα, αποθησαυρισμένο από το Ν.
Πολίτη, αποτελούν οι τοπικοί θρύλοι για το Δράκο που κατοικούσε στο
Δρακόσπιτο της Όχης και αποτελούσε φόβητρο για την περιοχή.

Η τοποθεσία που τα συναντά κανείς, δεν παραπέμπει σε περιοχή που έχει και ανθρώπινες κατοικίες.

Συνήθως είναι απόκρημνες πλαγιές βουνών και τα χτίσματα ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους.

Είναι
αφομοιωμένα πλήρως στο περιβάλλον, καθώς έχουν οικοδομηθεί από
τεράστιες πέτρες των βουνών και έχουν λαξευτεί σε ορθογώνιο σχήμα…

Οι
τοίχοι των Δρακόσπιτων είναι κατασκευασμένοι σε μεγάλο μέρος κατά το
ψευδοϊσόδομο ορθογώνιο ή τραπεζιόσχημο σύστημα, αλλά σε άλλα έχει
χρησιμοποιηθεί και αργολιθοδομή.

Άλλα αρχιτεκτονικά στοιχεία που
απαντώνται στα περισσότερα από αυτά τα κτίσματα είναι οι μονολιθικές
παραστάδες της εισόδου και το μονολιθικό ανώφλι με το κουφιστικό χώρο
πάνω από αυτό, οι κόγχες και τα λίθινα ράφια που διασώζονται στο
εσωτερικό ορισμένων ως προεξοχή ενός τοίχου.

Τα δρακόσπιτα είναι οικοδομημένα από τετραγωνικούς μακρόστενους και σχετικά λεπτούς
λίθους, οι οποίοι είναι επιτεθημένοι ο ένας πάνω στον άλλο χωρίς άλλα
συνδετικά υλικά.

Τα κενά
συμπληρώνονται με άλλους μικρότερους λίθους.

Η σκεπή είναι περίτεχνα
κατασκευασμένη από τεράστιους λίθους, οι οποίοι πλησιάζουν όλο και
περισσότερο (εκφορική μέθοδος), αφήνοντας τελικά στην μέση μια
μακρόστενη οπή, από την οποία μπαίνει φως.

Τα περισσότερα δρακόσπιτα διατηρούνται ακόμα και σήμερα σε άριστη
κατάσταση, όπου κυριαρχεί η γκρίζα πέτρα της περιοχής και όπου
απουσιάζει κάθε άλλο οικοδομικό υλικό.

Καλύτερα
σωζόμενα είναι το Δρακόσπιτο στην κορυφή του όρους Όχη (διαστάσεις:
12,40 x 7,63 μ.) στα βόρεια της Καρύστου και το συγκρότημα Πάλλη – Λάκκα
στα Στύρα (Δρακόσπιτο Α – βόρειο: 12,40 x 6,20 μ., Δρακόσπιτο Β –
νότιο: 12,40 x 6,20 μ., Δρακόσπιτο Γ – ανατολικό: 6,15 x 6,15 μ.)

Το συγκρότημα στην Πάλλη-Λάκκα Στύρων είναι το καλύτερα διατηρούμενο της
περιοχής των Στύρων και αποτελείται από τρία κτίρια τύπου αγροικίας,
χρονολογούμενα στους κλασικούς έως ελληνιστικούς χρόνους.