19.9 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΑΠΟΨΕΙΣΈξοδος από την Κρίση : Δημιουργία Οράματος. Του Βασίλη Ρώτα

Έξοδος από την Κρίση : Δημιουργία Οράματος. Του Βασίλη Ρώτα

 Διαβάστε επίσης: Μου αμφισβητείς το βίωμα; Του Βασίλη Ρώτα ΕΔΩ!

Του Βασίλη Ρώτα

(γιατρός – παθολόγος με ειδίκευση στην ψυχοσωματική ιατρική)

Γύρω μας διψούν για δράση, άφθονη, άμεση και κυρίως πρακτική. Ας μη θεωρητικολογούμε, ας αδράξουμε λοιπόν τη μέρα. Αλλά προς τι; Αν προτιμήσουμε την παραγωγική δράση, θα θελήσουμε να δημιουργήσουμε “κάτι”. Αλλά αυτό ακριβώς το “κάτι”, θα πρέπει πρώτα να το οραματισθούμε. Το σχετικό όραμα είναι αναγκαία προϋπόθεση για κάθε δημιουργία.

  
   
Βγες έξω και τρέξε! Τι επιδιώκεις, όμως, με το τρέξιμο: Να φτάσεις κάπου; Να γυμναστείς; Τι είδους γυμναστική, για ποιο σκοπό; Για αδυνάτισμα, για σωματική βελτίωση, για απλή εκτόνωση;
   
Τo όραμα της μεταπολίτευσης ήταν: “Εθνική Ανεξαρτησία , Λαϊκή Κυριαρχία”.
   
Το όραμα της Μοτορόλα ήταν: ” Ένα Κινητό σε Κάθε Αμερικανό”.
 
Το όραμα διαφέρει από το όνειρο, που είναι νεφελώδες: “Θα ήθελα να είχα όλα τα προβλήματά μου λυμένα”. “Να ήμουν πλούσιος»,
“Ευτυχής”, κλπ.κλπ.
 
Το όραμα διαφοροποιείται επίσης από τους στόχους, είναι κάτι περισσότερο από το στρατηγικό στόχο. Ένας τρόπος να αντιληφθούμε τη διαφορά προκύπτει από τη λειτουργία του εγκεφάλου: ένα μέρος  του (το αριστερό ημισφαίριο) σκέφτεται αναλυτικά – βάζει στόχους, στρατηγικούς και τακτικούς, και σχεδιάζει “οδικούς χάρτες” για την υλοποίησή τους.

Σε αντιδιαστολή, το δεξιό “βλέπει” ολοκληρωμένες εικόνες, patterns ,σχέδια. Κοιτάζοντας την πλαγιά του βουνού, το αριστερό ημισφαίριο βλέπει σημάδια, ένα δέντρο, μια πέτρα … Την ίδια ώρα, το δεξιό “βλέπει” το μονοπάτι. Πρόκειται για εκείνη τη λειτουργία που προσλαμβάνει τον κόσμο με την “ταύτιση” και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε στιγμές  δράσης, που πρέπει να ενεργοποιηθούν έτοιμες στερεοτυπικές συμπεριφορές, όπως π.χ. η οδήγηση ή το τρέξιμο στο προαναφερθέν μονοπάτι.
 
 
Ας δούμε, λοιπόν, το όραμα ως συνολική εικόνα, με την οποία μπορούμε να ταυτιστούμε και η οποία θα μας εμπνεύσει, θα μας έλξει και θα μας
οδηγήσει να την πλησιάσουμε.
 
 
Είμαι λοιπόν σε κρίση, κρίση πολλαπλή , προσωπική και κοινωνική: τι να κάνω; να ψάξω για δουλειά; για ερωτικό
σύντροφο; για νέους φίλους;  Να πάω ταξίδι; Να αρχίσω μια ξένη γλώσσα; ένα μουσικό όργανο; Να ενταχθώ σε κάποια “συλλογικότητα”; ή μήπως  κάτι άλλο;
 
Πολλές φορές, μια εμπειρία, ένα βίωμα, όπως π.χ. ο έρωτας είναι σαν να ανάβεις το φώς: δρα καταλυτικά, πυροδοτεί  εξελίξεις σε όλα τα πεδία, αναζωογονεί, και όλα μπαίνουν στη θέση τους. Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση που η κρίση παρατείνεται και το “νέο” αργεί να εμφανιστεί στον ορίζοντα;
 
 
Μια αρχική αντίδραση είναι να αυξήσω την έκθεσή μου σε τυχαία γεγονότα: αν πηγαίνω στις πλαζ και στα μπαρ, διευρύνονται οι ερωτικές πιθανότητες. Το ίδιο και με την αποστολή βιογραφικών, για εύρεση εργασίας. Εδώ όμως, ξαναπροκύπτει η αρχική ένσταση. Προκύπτει διότι βρίσκομαι, όπως είπαμε, σε κρίση, δεν πρόκειται για απλή έλλειψη ερωτικού συντρόφου,  εργασίας, ή άλλης εμπειρίας. Διότι ίσως βρω μια πληκτική εργασία έξω από τα ενδιαφέροντά μου, που θα επιτείνει την σύγχυση.

Ίσως πάω ένα απαίσιο ταξίδι με χάλια ερωτικό σύντροφο, που θα μειώσει ακόμα περισσότερο την ήδη χαμηλή αυτοεκτίμησή μου.
 

Δεν θέλω να την πατάω ξανά και ξανά, να παγιδεύομαι σε φαύλους κύκλους. Λέω στον εαυτό μου: “Άλτ”! Όταν η ενταση ανεβαίνει υπερβολικα, θα πρέπει να μειώνεται.Οι σπασμωδικές κινήσεις απλώς την αυξάνουν. Ας χαλαρώσω λοιπόν. Ας καθήσω να σκεφτώ, εναλλάσσοντας την οργανωμένη σκέψη με χαλαρή ροή εικόνων και συνειρμών.

Ας φερθώ ως ελεύθερος παρατηρητής. Ας επιχειρήσω την εύρεση και τη διατύπωση του προσωπικού μου οράματος. Της Ιθάκης μου, που όσο και να πελαγοδρομήσω, χωρίς αυτήν το κάνω άσκοπα και, τελικά, μάταια.
  

  
Έξοδος από την Κρίση : Δημιουργία Οράματος. Του Βασίλη Ρώτα

  
Οι πρωταρχικές σκέψεις, οι βάσεις για μια τέτοια δημιουργία θα ήταν οι εξής: ποιες είναι οι ανάγκες μου, ποιες οι επιθυμίες μου; Αλλά με τις επιθυμίες κάνω όνειρα συνήθως νεφελώδη. Για να τις ιεραρχήσω, πρέπει να διαβλέψω και να επιλέξω την κυρίαρχη και, μετά, να την αντιστοιχήσω σε κάποιο όραμα. Που για να διαφέρει απο το όνειρο χρειάζεται μια γέφυρα με το ρεαλισμό: ποιες συνθήκες αντιμετωπίζω. Και το σπουδαιότερο: ποια είναι τα προσωπικά μου δεδομένα. Είμαι καλλιτέχνης, επιστήμων, αθλητής, μάστορης, αγρότης, θαλασσοπόρος;
   
    
Πώς  εφευρίσκουμε  ένα όραμα; Κάποιος πολύ επιτυχημένος στο πεζό  επάγγελμα του τοκογλύφου, έλεγε πως δεν μπορεί, μέχρι τα 30 κάπου θα σου έχουν εκδηλωθεί τα ταλέντα σου και τα πεδία που μπορείς να πετύχεις. Κορυφαία ηθοποιός, μπόρεσε να ταυτιστεί με το ρόλο της μεγαλοαστής, φορώντας ένα ακριβό δαχτυλίδι. Ένα σύμβολο, ένα έμβλημα μπορεί να πυροδοτήσει την έμπνευση.
  
Ένας ταλαντούχος νέος συγγραφέας με τρομερή φαντασία, δυσκολευόταν να επιλέξει δυνητική ερωτική παρτεναίρ. Είχε μία “λίστα” με 70 υποψήφιες. ΄Ενας αναλυτικός τρόπος περιορισμού τους ήταν να θέσει κριτήρια, κύρια και  δευτερεύοντα. Και να αποκλείσει όσες δεν πληρούν όλα τα κύρια και τα περισότερα δευτερεύοντα. Παραδόξως, στα κριτήρια αυτά, που ο ίδιος είχε θέσει, δεν είχε συμπεριλάβει την ερωτικη έλξη και την αγάπη. Τελικά, βρίσκοντας μια καινούρια εργασία, τον “ενέπνευσε” η συνάδελφος του παραδιπλανού γραφείου.

  
Το καλύτερο αποτέλεσμα θα έρθει συνδυάζοντας τις διαφορετικές λειτουργίες  του εγκεφάλου. Η ανάλυση θα βοηθήσει σε δύο πεδία: τόσο στη διερεύνηση των κινήτρων και των δυνατοτήτων μου, όσο και στη διερεύνηση των συνθηκών, αντικειμενικών και υποκειμενικών. Άλλος τρόπος  είναι  να καταγράψω  δυνητικούς ρόλους, αυτούσια ή με μορφές απο την ιστορία, τη μυθολογία ή την τέχνη.Και αυτό είναι μια αναλυτική διαδικασία που θα προσφερθεί στην “συνθετική ” για να κάνει ταυτίσεις ή απορρίψεις …

Ας πούμε, σκέπτομαι μία προς μία τις αρχαίες θεότητες ή τους ήρωες και “ταυτίζομαι” ή όχι μαζί τους. Η πιθανή φαντασιακή ταύτιση με τον Μοτσαρτ ή τον Μικ Τζαγκερ ίσως υποδηλώνει μουσικό ταλέντο,αλλά θα πρέπει να αναλύσω παραπέρα, αν πραγματικα το έχω μέσα από αναλυτικό τσεκάρισμα των σχετικών ικανοτήτων. Και έτσι, θα προκύψει ένας μικρός αριθμός εικόνων πιθανών να χρησιμέψουν για τη διατύπωση του προσωπικού οράματος.

  
Ένας πιθανός συνθετικός τρόπος να βρείς ένα όραμα, έναν προσωπικό ρόλο, έναν ιδεώδη στόχο είναι η έμπνευση. Υπάρχουν μηχανισμοί δημιουργίας εμπνεύσεων;

Όπως υπονοήσαμε πιό πανω, κάποιοι τέτοιοι μηχανισμοί σχετίζονται με την ανάκληση, διεξοδική κατά το δυνατόν, προσωπικών μας βιωμάτων. Τα σύμβολα, οι εικόνες, είτε ως έργα τέχνης είτε ως φυσικά η κοινωνικά τοπία είναι σημαντικές πηγές έμπνευσης. Για να εμπνευστείς μουσικά, βοηθάει να ξέρεις μουσική, να έχεις ακούσει πολλή μουσική, πολλά μουσικά βιώματα. Να έχεις αναπτύξει το μουσικό κομμάτι του εγκεφάλου. Γενικά, η τέχνη ως προϊόν έμπνευσης είναι και τεράστια πυροδότρια νέων εμπνεύσεων.

Το να φτιάξεις μια λίστα ενδιαφερόντων και να την ιεραρχήσεις με κάποια κριτήρια  θα σε βοηθήσει να περιορίσεις το πεδίο σου και να εστιάσεις στα πιο σημαντικά. Ταυτόχρονα, μπορεί να σου δώσει φαεινές ιδέες, θυμίζοντάς σου πράγματα που σου διέφυγαν.

Παραδείγματος χάριν, κάποιος καθηγητής  μέσης εκπαίδευσης, ήθελε να ξεκινήσει διδακτορικό. Το ιδιωτικό σχολείο που εργαζόταν παρεμπόδιζε  την πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο. Κάποια φορά, περνώντας τυχαία έξω από το Πολυτεχνείο, είχε τη φλασιά: Γιατί σώνει και καλά στο Πανεπιστήμιο; Γιατί να μην εξεγερθώ; Γιατί όχι στο Πολυτεχνείο; Πώς προήλθε η έμπνευση;  Από την ιστορικότητα του χώρου; Από τη χαλαρή, γεμάτη ρεμβασμούς βόλτα;
 
Η γραμμική προσκόλληση, το “κλείσιμο” στη μία, την πιο προφανή λύση, μπορεί να σπάσει με πολλούς τρόπους, αλλά τα κλασικά αστυνομικά μυθιστορήματα προτείνουν τη διεξοδική ανάλυση. Άρα, εάν είχε από την αρχή φτιάξει μία πλήρη λίστα με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μέσω της αναλυτικής αυτής διαδικασίας θα είχε διευκολύνει την έμπνευσή του. Περισσότερο χρηστικά οράματα , καθαρά προσωπικά , είναι λ.χ. η διακοπή του καπνίσματος ή η απώλεια βάρους. Στο σημείο αυτό υπεισέρχεται η ορθή χρήση της λεγόμενης “θετικής σκέψης”. Τό όραμα προσδιορίζεται μόνο θετικά: Λ.χ.: “καίω λίπη”, “γίνομαι κομψός “.

   
Σκέψου λοιπόν θετικά : άδραξε τη μέρα !

Ο Βασίλης Ρώτας είναι γιατρός – παθολόγος με ειδίκευση στην ψυχοσωματική ιατρική.

Διαβάστε επίσης : Μου αμφισβητείς το βίωμα; Του Βασίλη Ρώτα ΕΔΩ!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ
Captcha verification failed!
Η βαθμολογία χρήστη captcha απέτυχε. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας!
echo ‘’ ;