ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ | Κενοδοξία. Του Θεοδόση Πελεγρίνη
Ο τέως υφυπουργός Παιδείας και τέως Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόσης Πελεγρίνης αρθρογραφεί αποκλειστικά για το enallaktikos.gr
Θεοδόσης Ν. Πελεγρίνης
ΚΕΝΟΔΟΞΙΑ
Ο καημένος ο Βήσσος, ο εκ των εμπίστων του βασιλιά Δαρείου Γ΄ του Κοδομανού σατράπης, πόσο κενόδοξος υπήρξεν. Και πόσον ακριβά επλήρωσεν την κενοδοξία του.
Αφού εδόλοφόνησε τον Δαρείο –που, για να αποφύγει την σύλληψή του από τον επελαύνοντα στην Ανατολή Μέγα Αλέξανδρο, είχε τραπεί σε φυγή– έβαλε στην κεφαλή του το περσικό στέμμα , την τιάρα, κι εφόρεσε την φανταχτερή βασιλική στολή, κι άλλαξε το όνομά του σε Αρταξέρξη –Αρταξέρξη Δ΄, ενδεχομένως, έτσι ώστε να μην εκλείψει η μεγάλη της περσικής αυτοκρατορίας δυναστεία των Αχαιμενιδών– έχρισε τον εαυτό του βασιλιά της Ασίας. Πού, τυφλωμένος από το πάθος της εξουσίας, να αντιληφθεί ότι, μετά τις νίκες του Αλέξανδρου επί των Περσών στον Γρανικό, στην Ισσό και στα Γαυγάμηλα, είχεν ήδη καταλυθεί η περσική αυτοκρατορία. Του αρκούσαν όσοι –από τους Πέρσες, που είχαν καταφύγει με τον Δαρείο στα Βάκτρα για να γλυτώσουν από τον Αλέξανδρο– ανήκαν στην ακολουθία του, οι Βακτριανοί και οι Σκύθες –που, μάταια, περίμενε να τον συνδράμουν– για να έχει να λέει ότι διέθετε και τον απαραίτητο για έναν βασιλιά λαό. Το κακό γι’ αυτόν ήταν πως δεν είχε σκεφτεί ποια τιμωρία θα μπορούσε να τον περιμένει για το ανόμημά του.
Πληροφηθείς ο Αλέξανδρος πως σκότωσε τον Δαρείο, εκμεταλλευόμενος την εμπιστοσύνη του, διέταξε να τον συλλάβουν και να τον φέρουν γυμνό και δεμένο και να τον στήσουν στα δεξιά του δρόμου από όπου θα περνούσε με τον στρατό. Κι όταν έγιναν όλα έτσι, ο Αλέξανδρος σταμάτησε το άρμα του μπροστά του και τον ρώτησε για ποιο λόγο σκότωσε τον Δαρείο, που ήταν και συγγενής του και ευεργέτης του. Κι εκείνος, για να αποσείσει από πάνω του την ευθύνη της επαίσχυντης προδοσίας, δικαιολογήθηκε πως η απόφαση ήταν κοινή –όλων των συνοδών του Δαρείου, για να γλυτώσουν από τον Μακεδόνα στρατηλάτη, τον οποίο ο ανίκανος Κοδομανός δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει. Και ο Αλέξανδρος διέταξε, αφού πρώτα μαστιγωθεί, και ο κήρυκας επαναλάβει στο συγκεντρωμένο στράτευμα όσα ο ψοφοδεής ισχυρίστηκε στην απολογία του, για να τον εξευτελίσει, κατόπιν να βασανιστεί σκληρά με ακρωτηριασμό της μύτης και των αφτιών και, στο τέλος, να εκτελεστεί.
Αυτά συνέβησαν κατά τα έτη 330 και 329 π.Χ. Στους αιώνες που ακολούθησαν οι άνθρωποι δεν έπαψαν να είναι ευάλωτοι στο μικρόβιο της κενοδοξίας με οδυνηρές ως επί το πλείστον συνέπειες όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για άλλους πέραν αυτών –υποψιασμένους και ανυποψίαστους. Το περιστατικό του Βήσσου και άλλα ανάλογα συμβάντα που θα μπορούσαν να αναφερθούν αποδείχθηκαν ανίκανα, ως τώρα τουλάχιστον, να κάμψουν της κενοδοξίας την γοητεία.
