ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ | Μεγαλοψυχία. Του Θεοδόση Πελεγρίνη
Ο τέως υφυπουργός Παιδείας και τέως Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόσης Πελεγρίνης αρθρογραφεί αποκλειστικά για το enallaktikos.gr
Είναι ορισμένα πράγματα, σπουδαία, που, για να δείξουν το μεγαλείο τους, δεν χρειάζονται τυμπανοκρουσίες, κραυγές και επιδεικτικούς λόγους. Εκδηλώνονται με διακριτικότητα, υπαινικτικά, σαν τα περιστέρια που πατάνε πάνω στην γη απαλά, όπως θα έλεγε ο Νίτσε.
Όταν Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος, ο γενναίος και ρωμαλέος και εκ φύσεως φιλοπόλεμος, που βάδιζε αγέρωχος στις μάχες, ο συνάμα συνετός και φιλάνθρωπος και εραστής της ελληνικής παιδείας Ρωμαίος στρατηγός του 3ου αιώνα π.Χ., που διετέλεσε 2 φορές ανθύπατος και 5 φορές ύπατος, έπεσε νεκρός στο πεδίο της μάχης εναντίον των Καρχηδονίων καθώς ένας στρατιώτης από το άλλο στρατόπεδο τον διαπέρασε πέρα για πέρα στα πλευρά του με το πλατύ ξίφος του, ο μεγάλος του αντίπαλος, ο πολύς Αννίβας, ο ονομαστός στρατηγός των Καρχηδονίων, έσπευσε να σταθεί πάνω από το άψυχο σώμα του χωρίς αλαζονεία που είχε στα πόδια του τον επικίνδυνο εχθρό του. Αφού έβγαλε το δακτυλίδι από τον νεκρό και του απέδωσε τις τιμές που του έπρεπαν και έδωσε εντολή να τον αποτεφρώσουν και να τοποθετήσουν τα λείψανά του σε ασημένια τεφροδόχο επάνω στην οποία τοποθέτησε χρυσό στεφάνι, την έστειλε στον γιό του, που είχε καταφέρει να διαφύγει τραυματισμένος. Δεν έδειξε ακολούθως, όμως, ο Αννίβας την ίδια μεγαλόπρεπη συμπεριφορά, όπως θα άρμοζε σε έναν μεγαλόψυχο ηγέτη. Οι στρατιώτες που μετέφεραν την πολύτιμη τεφροδόχο συνάντησαν στον δρόμο ορισμένους Νομάδες που την άρπαξαν και σκόρπισαν τα λείψανα του Μάρκελλου. Τι ήταν για τον Αννίβα από σεβασμό προς τον υψηλό νεκρό να δώσει διαταγή να περισυλλέξουν τα λείψανα και να τα μεταφέρουν στον παραλήπτη τους; Αντ’ αυτού, περιορίστηκε να αποδώσει το ανοσιούργημα των Νομάδων στην βούληση κάποιου θεού. Τόσο έλλειμμα μεγαλοψυχίας από έναν κατά το μάλλον ή ήττον ανεπίληπτο ηγέτη; Το ότι διέταξε ο Αννίβας να τιμωρηθούν οι ασεβείς Νομάδες δεν θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως εκδήλωση μεγαλοψυχίας. Ίσως ως έκφραση του θυμού του; Ή ως πράξη εκδίκησης σε κάποιους που μπήκαν εμπόδιο στην εκτέλεση της εντολής του;
Η μεγαλοψυχία χρειάζεται ένα ιδιαίτερο ήθος, που, για να το δείξεις, δεν απαιτείται να καταβάλεις και ιδιαίτερο κόπο. Μια απλή, και ανεπαίσθητη, κάθε άλλο παρά επιδεικτική, κίνηση, μπορεί να είναι αρκετή. Για κάποιον ονόματι Χρύσαντα λέει ο Ξενοφών που, ενώ, έχοντας υψώσει το ξίφος του, ήταν έτοιμος να χτυπήσει τον εχθρό του και να τον τελειώσει, μόλις άκουσε την σάλπιγγα να δίνει το σήμα της κατάπαυσης την μάχης, κατέβασε το χέρι του χωρίς να πλήξει το υποψήφιο θύμα του. Απλώς του γύρισε την πλάτη κι έφυγε αθόρυβα και κόσμια. Τι μεγαλειώδης πράξη μεγαλοψυχίας από έναν αφανή στρατιώτη!
….
