Φωνές / Fo̱nés | έκθεση στο CAMP

Τους απασχολούν οι αισθητηριακές και αισθητικές ποιότητες της φωνής, η σύνδεσή της με το σώμα που την παράγει ή η απόσπασή της από αυτό, οι τρόποι μορφοποίησης και διαχείρισής της μέσα από τεχνικές και τεχνολογίες, η αμοιβαία διαμόρφωση φωνής και περιβάλλοντος χώρου, η φωνή ως μέσο συγκρότησης κοινωνικών σχέσεων. 

Οι Φωνές επεξεργάζονται σημεία σύγκλισης ή διάστασης μεταξύ τους που προκύπτουν από θεσμικές ή άλλες διαφορές τέχνης και επιστήμης. Εντέλει, αναπτύσσουν δίκτυα επικοινωνίας και συνεργασίας με άτομα, ομάδες ή θεσμούς που ασχολούνται με παρόμοια θέματα ή εργάζονται με παρεμφερή τρόπο στην Ελλάδα ή αλλού.

Το project «Φωνές» ξεκίνησε το 2011 στην Αθήνα. Όψεις του εν εξελίξει εγχειρήματος έχουν παρουσιαστεί σε τρεις περιστάσεις (9-10/3/2012: «Φωνές», Θέατρο Εμπρός∙ 16/6/2012: «Φωνές: Πρόσκληση για ανταλλαγή»-«Ανταλλαγή/ Αustausch/ Exchange», Goethe-Institut και Πανεπ.Bauhaus Βαϊμάρης, επιμ. Σ. Ντώνα, Στοά Broadway· 9/2/2013: «Φωνές: Δυναμώνοντας την ένταση…», Θέατρο Εμπρός).

Από τις 6 έως τις 29 Μαρτίου 2014 η έκθεση με τίτλο Φωνές / Fo̱nés στο χώρο πολιτισμού CAMP! Contemporary Art Meeting Point (Αθήνα, Πλ.Κοτζιά) περιλαμβάνει έργα (ήχου ή και εικόνας), καθώς και ομιλίες, performances και άλλες δράσεις μελών της ομάδας και προσκεκλημένων.

Φωνές: Ελεάνα Γιαλούρη, Δήμητρα Κονδυλάτου, Νικολίνα Μπαϊρακτάρη, Νίκος Μπουμπάρης, Ζάφος Ξαγοράρης, Παναγιώτης Πανόπουλος, Νίνα Παππά, Θάλεια Ραυτοπούλου, Ελπίδα Ρίκου, Γιώργος Σαμαντάς, Πάνος Σκλαβενίτης, Πάνος Χαραλάμπους. 

Προσκεκλημένοι: Μαριλένα Αλιγιζάκη, Νίκος Αρβανίτης, Ελένη Γκλίνου και Κατερίνα Αντωνάκη, Σοφία Γρηγοριάδου, Caroline de Lannoy, Escoitar.org, Φαίη Ζήκα, Λυκούργος Καρατζαφέρης (Hearing Voices Network), Φανή Μπήτου, Δανάη Στεφάνου, Το κεφάλι που τραγουδάει, Μάριος Χατζηπροκοπίου. 

_________________________

– Πάνος Χαραλάμπους, O Aητός και το Ρόδο (performance, 15’)

DJ παίζει δίσκους βινυλίου, επικαιροποιώντας …ανασταίνοντας φωνές νεκρών τραγουδιστών (D. Stratos, M.Callas, Μ.Papagika κ.ά.) με παράδοξους τρόπους, προσφεύγοντας στην ‘’συμπαθητική μαγεία”.

– Ελπίδα Ρίκου/Hώ Χαβιαρά, Eσύ / live (δράση, 120’). 

Συμμετέχοντες: Φιλίππα Καραμολέγκου, Αλέξης Κωτσόπουλος, Νιόβη Σταυροπούλου. 

Διερεύνηση στοιχειωδών μορφών απεύθυνσης όταν συμβαίνει «ζωντανά». ‘Ενας από τους συμμετέχοντες στη δράση προσκαλεί κάποιον από το κοινό να εισέλθει σε ένα «προστατευμένο» χώρο και είτε να του απευθύνει ό,τι εκείνος επιθυμεί είτε να ανταποκριθεί σε ό,τι ο πρώτος του απευθύνει. ‘Οσα συμβαίνουν μεταξύ των δύο συνομιλητών καταγράφονται ηχητικά ενώ ταυτόχρονα μπορεί να τα παρακολουθήσει ένας τρίτος «μάρτυρας», ο οποίος βρίσκεται εκτός του χώρου αυτού, με τη βοήθεια ακουστικών. 

– Πάνος Σκλαβενίτης, M_O_C (δράση, 120’).

Συμμετέχοντες: Κατερίνα Καλέντζη, Έλια Καλογιάννη, Ραφαέλλα Κόνη, Παναγιώτης Σκαλκώτος.

Το Μ_Ο_C είναι ένα αρχείο από εκατό και πλέον αφηγήσεις ιστοριών που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια “μασκέ” συναντήσεων στο εργαστήριο του καλλιτέχνη. Δείγμα από αυτό το αρχείο θα παρουσιαστεί μέσω τεσσάρων μεταμφιεσμένων περφόρμερ που θα φέρουν οθόνες και ακουστικά ως μέρος της αμφίεσής τους. 

– Geert Vermeire, Simona Vermeire, noTours/Escoitair.org, Steps of hearing (παρουσίαση project, 30’)

Σχετικά με το “Einander zuhören – Stadt-(Ge)Schichten”. Πρόκειται για ένα project στην Αθήνα με τη χρήση του noTours, που αξιοποιεί τεχνολογίες επικοινωνίας διεντοπισμού για τη δημιουργία μιας σειράς γεωτοποθετημένων ηχητικών περιπάτων. Η δημιουργία των περιπάτων βασίζεται σε διαδραστικές, site-specific ηχητικές αφηγήσεις και παράλληλες πραγματικότητες, συνδέοντας τον πραγματικό χώρο της πόλης με την συλλογική μνήμη των κατοίκων της με αφετηρία ένα ψυχο-γεωγραφικό “dérive”.

Mε την υποστήριξη

– Θάλεια Ραυτοπούλου, «H Συνομιλία» του F.F.Coppola (Παρουσίαση της ταινίας, 120’). Προσκεκλημένη συνομιλήτρια: Κατερίνα Καλέντζη

– Ελεάνα Γιαλούρη/ Νίνα Παππά: Λέξεις και μαγεία (ομιλία, 30’)

Διερευνούμε τη ‘δράση’ του έναρθρου ή άναρθρου λόγου και την ‘υλικότητα’ των φθόγγων ή λέξεων μέσα από παραδείγματα μαγικού λόγου, όχι μόνο σε προνεωτερικά ή ‘εναλλακτικά’ συμφραζόμενα, αλλά και σε ‘ορθολογικούς’ θύλακες του σύγχρονου δυτικού (μετα)νεωτερικού κόσμου.

– Μάριος Χατζηπροκοπίου: “Pustiá ké ololygmós”: Ἐκλογαὶ ἀπὸ τὰ ἀπόκρυφα τραγούδια τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ (ομιλία, 30’)

Σύμφωνα με τον Σπ. Ζαμπέλιο, «Τὰ μοιρολόγια τῶν γυναικῶν μας, θαυμαστὰ ἐλεγειογραφίας ἀριστουργήματα, αὐτόφυτα τῆς ἑλληνικῆς εὐαισθησίας προϊόντα, κινοῦσι τὸν θαυμασμὸν τῶν ποιητῶν καὶ ἐφελκύουσι τῶν γραμματολόγων τὴν προσοχὴν ὅσον οὔδὲν ἄλλο, ἔστω καὶ τὸ ἐντεχνότερον, τῶν λοιπῶν ἐξηυγενισμένων καὶ τετορνευμένων ἡμῶν στιχουργημάτων.» Κι αν οι γυναίκες που μοιρολογούν(ται) δεν ήταν “δικές τους”; 

– Φαίη Ζήκα: H «παράταση φωνής» ως διακύβευμα ζωής: η φωνή στην όπερα (ομιλία, 45’)

Με σημείο εκκίνησης τον μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης και την άποψη του Wagner ότι η ανθρώπινη κραυγή ορίζει τις απαρχές της όπερας, ο φιλόσοφος Stanley Cavell –κι εμείς μαζί του- διερευνούμε τον ρόλο της φωνής στην όπερα και την οριακή δύναμή της να εκφράσει την απώλεια της ζωής, αλλά και να την επαναφέρει. 

– Το κεφάλι που τραγουδάει: Δεύτερες φωνές (ομιλία, 20’)

Σ’αυτή τη lecture-performance το κεφάλι που τραγουδάει θα μιλήσει για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που παίζουν οι δεύτερες φωνές στα τραγούδια του και για την σημασία που πιστεύει πως έχει αυτή η αντιστροφή και ανατροπή των ρόλων των φωνών στο ποπ τραγούδι ενώ ταυτόχρονα θα προσπαθεί να φέρει τις δεύτερες φωνές του στο προσκήνιο της ομιλίας του. 

– Δανάη Στεφάνου, Debbie Thomas live(s) (45′)

Ζωντανό κολλάζ από αφηγήσεις και πρόχειρες διασκευές επιλεγμένων τραγουδιών της Debbie Thomas, με τη βοήθεια καλών φίλων.

ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΜΑΡΤΙΟΥ, ώρες 17:00-20:00

– Πάνος Πανόπουλος, Hearing Deaf Voices (ομιλία, 30’)

Έχουν φωνή όσοι και όσες δεν ομιλούν μια γλώσσα; Πώς μπορούμε να ακούσουμε (ή να δούμε) τη φωνή των κωφών και των νοηματικών τους γλωσσών; Πώς θα αναγνωρίζαμε τη μοναδικότητα και τη δύναμη της απεύθυνσης στη φωνή τους; Πώς μπορείς να κάνεις να ακουστεί η φωνή μιας σιωπηλής μειονότητας;

– Λυκούργος Καρατζαφέρης (Hearing Voices Network), Φανή Μπήτου, Μαριλένα Αλιγιζάκη, Συνδιαλεγόμενοι με φωνές (workshop, παρουσίαση έργου και ομιλία, 120’)

Workshop: Εργαστήριο προσομοίωσης εμπειρίας φωνών ( 35’)

Μαριλένα Αλιγιζάκη: Hearing, Identifying (παρουσίαση έργου, video 10’).

Το εικαστικό έργο είναι μια πειραματική διαδικασία κατά την οποία δημιουργείται ένα εικονικό πρόσωπο με τη χρήση avatar, ως αποτέλεσμα του ακούσματος μιας φωνής. Προστάζονται ενέργειες, έτσι όπως θα μπορούσε να συμβεί και σε ένα άτομο που ακούει φωνές, και ο αποδέκτης καλείται να φανταστεί την εικόνα του προσώπου που μιλάει και να την οπτικοποιήσει. Έτσι, η δυναμική και το περιεχόμενο της φωνής μέσα από τον αποδέκτη οδηγεί σε κατηγοριοποίηση χαρακτηριστικών προσώπου, καθώς και σε έναν υποθετικό προσδιορισμό φυλής, γένους, ηλικίας, έκφρασης κλπ.

Λυκούργος Καρατζαφέρης, Φανή Μπήτου: Ιnner voices (ομιλία, 45’).

Στη διάλεξη θα αξιολογηθεί η έννοια του εαυτού και πώς αυτή γίνεται αντιληπτή σε σχέση με ένα ακροατήριο ‘πραγματικό’ ή ‘φανταστικό’. Σύμφωνα με τον Hermans όλοι διατηρούμε έναν πολυφωνικό και διαλογικό εαυτό. Οι θέσεις μας ή οι φωνές μας αναφέρονται πάντα σε σχέση με κάποιον άλλον είτε υπάρχει εμπειρία ακρόασης είτε όχι. Ένας κόσμος όμως μπορεί να είναι διαλογικός μόνο όταν ο εαυτός είναι διαλογικός. Εαυτός και κόσμος δεν μπορούν να ειδωθούν χωριστά. 

– Ελένη Γκλίνου/Κατερίνα Αντωνάκη: Αναγνώσιμη Αθήνα (παρουσίαση έρευνας, 90’)

Παρουσίαση της έρευνας της Ελένης Γκλίνου και της Κατερίνας Αντωνάκη πάνω στην ηχητική διάσταση της οπτικής πληροφορίας που συναντά ο περιπατητής στην Αθήνα καθημερινά. Η σωπηλή ανάγνωση του οπτικού τοπίου της πόλης συνιστά ένα αυτόνομο πεδίο παραγωγής σημείων επικοινωνίας που συνυπάρχουν το ένα δίπλα στο άλλο, βίαια ή αρμονικά , αδιάφορα ή προκλητικά. Το συνονθύλευμα θραυσμάτων κυρίως έντυπης πληροφορίας στο δημόσιο χώρο εγγράφει στον περιπατητή ένα διαρκώς μετέωρο ανάγνωσμα στο οποίο ο ίδιος συμμετέχει άμεσα. Στην παρουσίαση συμμετέχουν, καταθέτοντας την εμπειρία τους, αναγνώστες – συμμέτοχοι της απόδοσης των ηχητικών τοπίων της Αθήνας.

– Ξενάγηση στην έκθεση ( Ε.Ρίκου, Ν.Παππά/ώρα 20.00)

– Finissage (στο μπαρ με μουσική από τους DJ Lurie, DJ Σαμ., μετά τις 21.00)

______________________