ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤA ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓAΝΩΝ
Βασικές ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Τι είναι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (FGM);
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (FGM – Female Genital Mutilation) είναι o όρος που αναφέρεται στην αφαίρεση μέρους ή του συνόλου των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Η διαδικασία του ακρωτηριασμού μπορεί να περιλαμβάνει: την κλειτοριδεκτομή (αφαίρεση μέρους ή ολόκληρης της κλειτορίδας), την εκτομή (κλειτοριδεκτομή με αφαίρεση μέρους ή ολόκληρων των μικρών χειλέων), τον αγκτηριασμό (αφαίρεση των μεγάλων χειλέων και στένεμα του κολπικού ανοίγματος με συρραφή), αφήνοντας ένα μικρό άνοιγμα για να εξέρχονται ούρα και εμμηνορροϊκό αίμα.
Ποιοι είναι οι λόγοι για τη διεξαγωγή του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων;
Διάφορα έθιμα και παραδόσεις είναι μακράν οι πιο συχνοί λόγοι που οδηγούν στον ακρωτηριασμό. Σε συνδυασμό με άλλα σωματικά ή συμπεριφορικά χαρακτηριστικά, ο ακρωτηριασμός ορίζει ποιος είναι μέλος της κοινότητας.
Ο ακρωτηριασμός κρίνεται συχνά απαραίτητος για να θεωρηθεί ένα κορίτσι ολοκληρωμένη γυναίκα και αποσκοπεί στον περιορισμό της σεξουαλικότητάς της. Επίσης, σηματοδοτεί τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων όσον αφορά τους ρόλους τους στη ζωή και το γάμο. Η αφαίρεση της κλειτορίδας και των χειλέων του αιδοίου – που θεωρούνται από ορισμένους «αρσενικά μέλη» του σώματος μιας γυναίκας – πιστεύεται ότι ενισχύουν τη θηλυκότητα, η οποία είναι συνυφασμένη με την υπακοή.
Πεποιθήσεις που αφορούν την καθαριότητα και την υγιεινή αποτελούν έναν επιπλέον λόγο για τον ακρωτηριασμό. Ο τελευταίος θεωρείται πολλές φορές συνώνυμος του εξαγνισμού (tahara στην Αίγυπτο, tahur στο Σουδάν), ή της κάθαρσης (sili-ji μεταξύ των Bambarra, μια εθνοτική ομάδα στο Μάλι). Σε κάποιες κοινωνίες, όπου ο ακρωτηριασμός είναι αναπόσπαστο κομμάτι, οι μη ακρωτηριασμένες γυναίκες θεωρούνται μολυσμένες και δεν τους επιτρέπεται να αγγίζουν τρόφιμα και νερό.
Σε ποια ηλικία διεξάγεται ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων;
Το είδος και ο τρόπος του ακρωτηριασμού, καθώς και η ηλικία κατά την οποία διεξάγεται, ποικίλλει ανάλογα με παράγοντες όπως είναι η εθνοτική ομάδα, η χώρα, ο τόπος διαμονής μιας γυναίκας (αγροτικές ή αστικές περιοχές) και η κοινωνικοοικονομική προέλευσή της. Η διαδικασία διεξάγεται σε διάφορες ηλικίες – από τη βρεφική ηλικία έως και κατά την περίοδο της πρώτης κυοφορίας – με συνηθέστερες αυτές μεταξύ τεσσάρων και οκτώ ετών.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο μέσος όρος ηλικίας κατά τον οποίον διεξάγεται ο ακρωτηριασμός μειώνεται τα τελευταία χρόνια. Αυτό υποδεικνύει ότι οι πρακτικές του ακρωτηριασμού συνδέονται όλο και λιγότερο με την ένταξη ενός κοριτσιού στην ενήλικη ζωή.
Με ποιον τρόπο γίνεται ο ακρωτηριασμός;
Το κορίτσι ακινητοποιείται, συνήθως από γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίες κρατούν τα πόδια της ανοιχτά. Ο ακρωτηριασμός μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας σπασμένο γυαλί, καπάκι κονσέρβας, ψαλίδι, ξυραφάκι ή κάποιο άλλου είδους εργαλείο. Στην περίπτωση του αγκτηριασμού, χρησιμοποιούνται αγκάθια ή ράμματα για να συγκρατήσουν τις πλευρές των δύο μεγάλων χειλέων ενωμένες, ενώ τα πόδια του κοριτσιού μπορεί να κρατηθούν δεμένα μέχρι και σαράντα μέρες.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να εφαρμοστεί αντισηπτική πούδρα ή διάφορες πάστες που περιέχουν βότανα, γάλα, αυγά, στάχτες ή κοπριά, οι οποίες πιστεύεται ότι βοηθούν στην επούλωση. Στην περίπτωση των πιο πλούσιων γυναικών, ο ακρωτηριασμός μπορεί να διεξαχθεί από γιατρό σε κάποιο νοσοκομείο και υπό μερική ή ολική αναισθησία.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων;
Σωματικές επιπτώσεις
Ορισμένες επιπτώσεις του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, μπορεί να σημειωθεί πόνος, σοκ, αιμορραγία και τραυματισμός των οργάνων γύρω από την κλειτορίδα. Μετά το πέρας της διαδικασίας, μπορεί να αναπτυχθούν λοιμώξεις από την κατακράτηση ούρων. Επίσης, η χρήση του ίδιου εργαλείου σε παραπάνω από μια γυναίκες χωρίς αποστείρωση, μπορεί να προκαλέσει την εξάπλωση του ιού HIV.
Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν επίσης χρόνιες λοιμώξεις (π.χ. διαλείπουσα αιμορραγία, αποστήματα και μικρούς καλοήθεις όγκους), χρόνιους πόνους, δυσκολίες κατά τη διάρκεια του τοκετού – συμπεριλαμβανομένου του υψηλού ρίσκου της μητρικής θνησιμότητας – και μειωμένα επίπεδα σεξουαλικής απόλαυσης.
Ψυχολογικές Επιπτώσεις
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων είναι πιο δύσκολο να ερευνηθούν επιστημονικά συγκριτικά με τις σωματικές. Έχει καταγραφεί ένας μικρός αριθμός κλινικών περιπτώσεων ψυχικής ασθένειας που συνδέονται με τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων. Παρά την έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων, προσωπικές μαρτυρίες των θυμάτων ακρωτηριασμού αποκαλύπτουν συμπτώματα άγχους, μετατραυματικού στρες, αίσθημα τρόμου, ταπείνωσης και προδοσίας τα οποία είναι πιθανό να έχουν μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις.
Κάποιοι ειδικοί θεωρούν πως το σοκ και το τραύμα της διαδικασίας, μπορεί να συμβάλλουν στη διαμόρφωση συμπεριφορών που χαρακτηρίζονται ως «πιο ήρεμες» και «υπάκουες», που θεωρούνται επιθυμητές σε κοινωνίες στις οποίες ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων αποτελεί κοινή πρακτική.
