Εϊ, εσύ αναγνώστη, έχω κάτι ενδιαφέρον να μοιραστώ μαζί σου.
Κλείσε λίγο τα μάτια σου. Κλείσε τα και προσπάθησε να φέρεις σαν εικόνα εκείνα τα καλοκαίρια που περνούσες στο χωριό, δίπλα στο ποτάμι. Μπορείς να φέρεις στο μυαλό σου το ποτάμι; Θυμάσαι τί ζωή φιλοξενούσε;
Καβουράκια, χελώνες του νερού, μικρά ψάρια, νερόφιδα… Και το βράδυ, ω Θεέ μου, τι συναυλία! Εκκωφαντικά κοάσματα από εκατοντάδες – τι λέω – χιλιάδες βατράχια! Τότε ήταν που έλεγες: «Μα δεν θα σταματήσουν ποτέ αυτά; Μου έχουν πάρει τα αυτιά».
Αυτά γίνονταν τότε. Σήμερα, σε πολλά μέρη, τη θέση των ήχων έχει πάρει μια σιωπή εκκωφαντική. Τα καβούρια, τα βατράχια και τα χέλια έφυγαν και τη θέση τους πήραν τα σπίτια, οι εγκιβωτισμένες κοίτες και τα βρώμικα νερά.
Αναγνώστη, βγάλε τώρα αυτήν την εικόνα και αυτούς τους ήχους από τη σκέψη σου. Μοιραζόμαστε τα ίδια συναισθήματα, ήρθε όμως η ώρα να σου μιλήσω με νούμερα. Νούμερα ψυχρά, που καρφώνονται κατευθείαν στο μυαλό, που λένε αλήθειες και δεν γλυκαίνουν περνώντας μέσα από τα φίλτρα της ψυχής και των συναισθημάτων.
Πριν από μερικές ημέρες, βγήκε μια έκθεση από τη Σύμβαση Ραμσάρ (μέλος της οποίας είναι και η Ελλάδα), μια επισκόπηση για την κατάσταση των υγρότοπων σε παγκόσμια κλίμακα και τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά. Σε παγκόσμιο επίπεδο περίπου το 35% της έκτασης των υγρότοπων χάθηκε το διάστημα 1970-2015 με τους ρυθμούς απώλειας να αυξάνονται από το 2000 και μετά. Εστιάζοντας στην Ελλάδα, για όλον τον προηγούμενο αιώνα, η απώλεια των υγροτοπικών εκτάσεων είναι πάνω από 60%, σύμφωνα με παλαιότερα στοιχεία. Το ξαναγράφω για να το δούμε και οι δυο μας φίλε μου:
Έχω να σου πω όμως και άλλα και λυπάμαι αν θα σε δυσαρεστήσω. Σύμφωνα με έκθεση που έβγαλε το WWF το 2016, οι πληθυσμοί των ειδών πανίδας που ζούνε σε γλυκό νερό έχουν μειωθεί κατά 81% το διάστημα 1970-2012.
Ναι καλά διάβασες, 81%. Αυτό σημαίνει χοντρικά ότι αν το 1970 ζούσαν 100 βατραχάκια στο ποτάμι του χωριού σου, τώρα ζούνε μόνο 19… Και μόνο που σκέφτομαι πόσα περισσότερα κουνούπια υπάρχουν λόγω αυτής της απώλειας των συμπαθών αμφιβίων με πιάνει μια αγωνία. Εσένα;
Α, περίμενε, περίμενε. Αν αυτά δεν είναι αρκετά, θα σου πω και κάτι τελευταίο. Τον περασμένο Ιούλιο, τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι η πρόοδος των κρατών για τον 6ο στόχο της Βιώσιμης Ανάπτυξης (σχετικά με τη βιώσιμη διαχείριση του νερού και των εγκαταστάσεων υγιεινής για όλους μέχρι το 2030) δυστυχώς πάει «περίπατο» και αν θέλουμε να παραμείνουμε εντός στόχου, θα πρέπει να δουλέψουμε ακόμα πιο εντατικά.
Όλα τα παραπάνω και κάποια ακόμα, αναφέρονται σε μια κοινή επιστολή που έχουν υπογράψει πέντε από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες περιβαλλοντικές οργανώσεις και την απευθύνουν σε όλα τα κράτη-μέλη που θα συμμετέχουν στο τέλος Οκτωβρίου στην 13η Σύνοδο Ραμσάρ στο Ντουμπάϊ, καλώντας τα να αναλάβουν δράση.
Φίλε αναγνώστη, το WWF Ελλάς θα είναι σε αυτή τη Σύνοδο για να στηρίξει την παγκόσμια προσπάθεια για να σωθούν αυτά τα πολύτιμα οικοσυστήματα, αλλά επίσης για να αναδείξει τα βήματα που πρέπει να κάνει η Ελλάδα για την προστασία των δικών της υγρότοπων.
Γιατί ενώ η ελληνική Πολιτεία έχει κάνει κάποια θετικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση (προεδρικό διάταγμα για τους μικρούς νησιωτικούς υγρότοπους, προώθηση ψηφίσματος Ραμσάρ για τους μεσογειακούς νησιωτικούς υγρότοπους), δυστυχώς ακόμα πολλά πράγματα δεν έχουν γίνει, μεταξύ των οποίων η εφαρμογή του νόμου 3937 για την προστασία όλων των υγρότοπων της Ελλάδας, η δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής για τους υγρότοπους και η ουσιαστική προστασία των ελληνικών υγρότοπων Ραμσάρ.
Πριν κλείσω αυτό το κείμενο, φίλε αναγνώστη, θα ήθελα να πω κάτι τελευταίο. Αφού έφτασες να διαβάζεις μέχρι αυτό το σημείο, πιθανόν να είμαστε μαζί στις ίδιες επάλξεις, παλεύοντας για τον ίδιο κοινό στόχο. Να σώσουμε τις μνήμες, τις εικόνες, τους ήχους, τις μυρωδιές των προηγούμενων γενιών και να τις μεταφέρουμε στους επόμενους ατόφιες. Ας μείνουμε συνεπείς και επίμονοι. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να πετύχουμε τον στόχο αυτόν.
