«Η Ηέρα της Γης» καθιερώθηκε το 1970
μετά από πρόταση που έκανε ο ακτιβιστής Τζον Μακ Κόννελ σε συνέδριο της
UNESCO στο Σαν Φρανσίσκο το 1969.
Ο Μακ Κόνελ πρότεινε αρχικά την
21η Μαρτίου 1970, ημέρα της εαρινής ισημερίας στο Βόρειο Ημισφαίριο,
ωστόσο τελικά η πρώτη «Ημέρα της Γης» γιορτάστηκε στις 22 Απριλίου. Από
τότε καθιερώθηκε η συγκεκριμένη γιορτή, η οποία συντονίζεται παγκοσμίως
από το Δίκτυο Ημέρας της Γης (Earth Day Network) σε περισσότερες από 175
χώρες.
Η 22α Απριλίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως
διεθνής «Ημέρα της Γης μόλις το 2009. Στο πλαίσιο του εορτασμού
διοργανώνονται σε πολλές χώρες καμπάνιες για την προστασία του πλανήτη
μας. Επίσης ανεβαίνουν στο Διαδίκτυο βίντεο και φωτογραφίες, αφιερωμένα
στη συγκεκριμένη επέτειο.
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ…
Τα ψέματα τελείωσαν. Κανείς δεν μπορεί πια να κερδίζει βασανίζοντας τον πλανήτη Γη.
Όλοι
μαζί οφείλουμε να τον περιθάλψουμε και να θεραπεύσουμε τις άπειρες
πληγές που ανοίξαμε επί χρόνια στο «σώμα» του… όντας άσχημα
μεθυσμένοι. Ο ήλιος, το νερό, το χώμα, ο αέρας, τα ζώα, είναι… πρέπει
να είναι σύμμαχοι και όχι εχθροί.
Ο «Homo Repandous» πρέπει να πάψει να τα σημαδεύει με τα αδύναμα όπλα
του, να τα ξεπουλά στα θλιβερά παζάρια του. Οφείλει να σωπάσει και να
υποκλιθεί εμπρός τους με σεβασμό… πριν συντριβεί ολοκληρωτικά!
Αναλυτικότερα, το πρόβλημα συνοψίζεται στα ακόλουθα πεδία:
ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ
Ως χώρα και ως λαός είμαστε παραγωγικοί και απλόχεροι. Παράγουμε πολλά
απορρίμματα και ξοδεύουμε πολλά χρήματα για να τα διαχειριστούμε…
Γιατί αδυνατούμε να κατανοήσουμε ότι ο σωστός τρόπος -αντί για πρόστιμα-
αποφέρει κέρδη. Σύμφωνα με πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου
Περιβάλλοντος, στο εξής οι δήμοι θα πληρώνουν ανάλογα με τα απορρίμματα
που παράγουν οι πολίτες και όχι με βάση τον πληθυσμό τους… Σε μια
προσπάθεια να συμβάλλει και η Τ/Α στην επίλυση του προβλήματος.
Ο
κάθε ένας από εμάς στέλνει στους κάδους κατά μέσο όρο 474 κιλά οικιακά
απορρίμματα τον χρόνο (1,3 κιλά την ημέρα), ενώ το ποσοστό των
παραγόμενων απορριμμάτων αυξάνεται ετησίως κατά 3% και μαζί το ποσοστό
αυτών που καταλήγουν στις χωματερές.
Την ίδια στιγμή σε άλλες
«γειτονιές» της Ευρωπαϊκής Ενωσης τα απορρίμματα που παράγονται έχουν
σταθερή πορεία (χώρες του νότου), ενώ αλλού παρατηρείται και μείωση
(Δανία, Σουηδία).
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, η διαχείριση κάθε
κιλού σκουπιδιών κοστίζει 150 – 250 ευρώ, άρα απαιτούνται 1,1 δισ. ευρώ
τον χρόνο προκειμένου να «ξαλαφρώσουμε» από τους τόνους σκουπιδιών που
παράγουμε.
Από τα 5,5 εκατ. τόνους απορριμμάτων ετησίως
ανακυκλώνονται περίπου 350.000 τόνοι συσκευασιών, 500.000 τόνοι χαρτιού
και περίπου 50.000 τόνοι ηλεκτρικών συσκευών.
Τα υπόλοιπα οδηγούνται χωρίς επεξεργασία στους ΧΥΤΑ της χώρας, καθώς και σε ανεξέλεγκτες χωματερές.
Παρά τις προτροπές και τα πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έρχονται
(32.000 ευρώ την ημέρα για κάθε χωματερή), περίπου 400-500 ανεξέλεγκτες
χωματερές εξακολουθούν να λειτουργούν στη χώρα.
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ
Τι και αν η ατμοσφαιρική ρύπανση αναδεικνύεται στις μέρες μας ως ένα
από τα φλέγοντα προβλήματα δημόσιας υγείας της Ε.Ε… Στην Ελλάδα κανείς
δεν ενδιαφέρθηκε ακόμα να μετρήσει με προσοχή τα επίπεδα των
μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα… σαν να είμαστε κλεισμένοι σε γυάλα
προστασίας. Πώς λοιπόν περιμένουμε να ληφθούν μέτρα;
Βάσει των
στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης το προσδόκιμο ζωής των κατοίκων των
πόλεων αναμένεται να μειωθεί από 5 μήνες έως ένα χρόνο έως το 2020 λόγω
της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που ενδέχεται να στοιχίσει 271.000 πρόωρους
θανάτους αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Στην Αθήνα, που μαζί με τη
Θεσσαλονίκη παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ρύπανσης, το 1994 είχαν μειωθεί οι
λεγόμενοι παραδοσιακοί ρύποι (μονοξείδιο του αζώτου, μονοξείδιο του
άνθρακα, διοξείδιο του θείου,) αλλά είχαν αυξηθεί δύο νέοι, το όζον και
τα αιωρούμενα σωματίδια PM 10 ή 5 και 2,5.
Τα δεδομένα για τα PM 10,
τα μόνα για τα οποία πραγματοποιούνται επίσημα μετρήσεις είναι ότι
πολλές φορές παρατηρούνται υπερβάσεις του ορίου που έχει θέσει η
Ευρωπαϊκή Ενωση (τα 50 μgr ανά κυβικό μέτρο αέρα το 24ωρο). Όριο που δεν
πρέπει να ξεπερνιέται περισσότερο από 35 φορές ετησίως.
Από τις
αρχές του 2010 το όριο θα πέσει στα 20 μgr ανά κυβικό μέτρο αέρα.
Αμφίβολο παραμένει ωστόσο το αν οι επικίνδυνες εκπομπές στην Ελλάδα θα
ακολουθήσουν εξίσου φθίνουσα πορεία.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Μπορεί η χώρα να έχει μικρό μερίδιο ευθύνης για το φαινόμενο του
θερμοκηπίου, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πληρώσει και λίγα στο…
λογαριασμό. Οι επιστήμονες καταλήγουν ότι θα πληγεί δυσανάλογα πολύ σε
σχέση με το μέγεθός της, εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης που έχει.
Πρόσφατη έκθεση της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF υποδεικνύει ότι το
2021-2050 η Αθήνα θα έχει 10-15 περισσότερες ημέρες με καύσωνα, ενώ η
Θεσσαλονίκη και η Λάρισα 15-20 ημέρες, η Ρόδος θα έχει 20-30 νύχτες
περισσότερο με υψηλές θερμοκρασίες, η Χαλκιδική θα έχει 10 ημέρες
περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν με αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς.
Οι πολιτικές πρέπει πλέον να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την για τα καλά παρούσα «κλιματική αλλαγή».
Οι επιστήμονες καταθέτουν προτάσεις καιρό πριν. Πρέπει να δημιουργηθεί
περισσότερο πράσινο στις πόλεις, να προστατευθούν οι παράκτιες περιοχές
από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, να αντιμετωπιστεί η αύξηση των
πλημμυρικών φαινομένων, να γίνεται ορθότερη χρήση των φυσικών πόρων.
Επιπλέον οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πρέπει να ληφθούν υπόψη
στη γεωργία, στον τουρισμό, σε όλες τις παραγωγικές διαδικασίες.
Όμως, στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα.
Το εθνικό σχέδιο κατά της ερημοποίησης βρίσκεται ακόμα στα χαρτιά, ενώ η
Πολιτεία εξακολουθεί να μιλά με «ΘΑ», θαρρείς και η κλιματική αλλαγή
είναι απλά ένα εφιαλτικό σενάριο.
Το 2008 η Ελλάδα άκουσε τα εξ
αμάξης, όταν αποδείχθηκε ότι δεν διέθετε έναν αξιόπιστο μηχανισμό για
την παρακολούθηση των αερίων του θερμοκηπίου και απεβλήθη για μερικούς
μήνες από τους ευέλικτους μηχανισμούς του Κιότο.
Τώρα, στον απόηχο της διεθνούς διάσκεψης της Κοπεγχάγης οφείλει -επηρεασμένη όντας- να λάβει επιτέλους μέτρα.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Η Ελλάδα να διαθέτει ένα από τα καλύτερα αιολικά πεδία της Ευρώπης,
μεγάλη ηλιοφάνεια, ποτάμια που κατεβαίνουν από τα βουνά, γεωθερμία και
ατελείωτες θάλασσες για παραγωγή ενέργειας από τον κυματισμό.
Με
απλά λόγια: μπορεί να αποτελεί το ιδανικό πεδίο εφαρμογής ΑΠΕ σε
υψηλότατο ποσοστό. Εν τούτοις, μόλις το 8,5% της ενέργειας που παράγεται
στη χώρα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και από αυτό
το 6,5 από υδροηλεκτρικά φράγματα!
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να
δώσουμε μάχη ως χώρα για να πετύχουμε τον ευρωπαϊκό στόχο του 2020: 20%
μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, 20% μείωση των εκπομπών αερίων του
θερμοκηπίου, 20% της συνολικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Βέβαια ζητήσαμε και πετύχαμε μειωμένη κατά 2% την παραγωγή της ενέργειας
από ΑΠΕ, και αυτό το 18% όμως θέλει κόπο για να επιτευχθεί.
Την
προσπάθεια για μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ ανακόπτει το «τέρας» της
γραφειοκρατίας, διάφορες αγκυλώσεις του Δημοσίου, αλλά και μια…
κραταιά, παλαιολιθική νοοτροπία.
Από την άλλη πλευρά όμως, τίποτα δεν πρέπει να γίνει με βιασύνη για να μην έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα.
ΝΕΡΟ
Σε καθεστώς λειψυδρίας είναι ενταγμένη πλέον η Ελλάδα, ανεξαρτήτως αν
τα αποθέματά της σε νερό είναι αρκετά για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια.
Οι ειδικοί που σημαίνουν τον κώδωνα του κινδύνου στην Πολιτεία μιλούν
για επιτακτική ανάγκη συνετής διαχείρισης νερού στη γεωργία (όπου και
καταναλώνεται περισσότερο από το 80% του νερού στην Ελλάδα), έλεγχο των
200.000 παρανόμων γεωτρήσεων, περιορισμό των απωλειών των δικτύων
ύδρευσης στις πόλεις και συστηματοποίηση των ελέγχων.
Ο γρίφος της
επάρκειας νερού δυσκολεύει από την αύξηση της κατανάλωσης στις πόλεις
(χαρακτηριστικά, η ζήτηση νερού στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας αυξάνει
κατά 6% ετησίως), αλλά και στις τουριστικές περιοχές (για παράδειγμα
υπολογίζεται ότι οι τουρίστες σε πολυτελείς εγκαταστάσεις στην Ελλάδα
ξοδεύουν περίπου 450 λίτρα/ημέρα, σε σχέση με 100-200 λίτρα ημερησίως
των Ελλήνων).
Εξάλλου, η υπερκατανάλωση νερού στις παράκτιες και
τουριστικές περιοχές, έχει προκαλέσει υφαλμύρινση του υδροφόρου ορίζοντα
σε έκταση 1.500 τετρ. χλμ. Παράδειγμα αποτελεί το αργολικό πεδίο, στο
οποίο η άντληση νερού για τη γεωργία από τη δεκαετία του ’50 οδήγησε
στην εξάντληση και τελικά υφαλμύρινση των υπογείων αποθεμάτων.
Η
Ελλάδα, βάσει της Οδηγίας για την Προστασία των Υδάτων, υποχρεούται να
συστηματοποιήσει τους ποιοτικούς και ποσοτικούς ελέγχους και να συντάξει
μέτρα για την προστασία επιφανειακών και υπόγειων νερών.
Ομως παραπέμπεται συνεχώς στο Ευρωδικαστήριο για κακή εφαρμογή της Οδηγίας, καθώς τρέχει ασθμαίνουσα πίσω από τις προθεσμίες.
Δάση
Ήταν καλοκαίρι του 2007 όταν μέσα σε τρεις ημέρες έγινε παρανάλωμα του
πυρός ο Εθνικός Δρυμός της Πάρνηθας. Ένας τόπος παρθένας φύσης και ένας
πνεύμονας για τους διαμένοντες στην τσιμεντένια πρωτεύουσα.
Δύο
χρόνια μετά, το φετινό καλοκαίρι, μία νέα πύρινη λαίλαπα ήρθε για να
μετατρέψει σε κρανίου τόπο τα δάση όλης της Βόρειας και Ανατολικής
Αττικής.
Συνολικός απολογισμός, 300.000 στρέμματα δάσους καμένα. Η
βορειοανατολική Αττική, που κάηκε, δεν ήταν ένα τυχαίο μέρος. Εκεί
εδράζονται 250.000 αυθαίρετες κατοικίες. Είναι ο ιδανική βάση μιας
άναρχης οικιστικής ανάπτυξης σε μια πρόχειρη προσπάθεια διεξόδου από το
ήδη υπερκορεσμένο Λεκανοπέδιο.
Η κατασκευή ικανών οδικών αξόνων,
όπως η Αττική Οδός, αλλά και έργων, όπως το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»,
αποτέλεσαν βούτυρο στο ψωμί των εργολάβων της που την πλασάρουν ως
ιδεώδη τόπο κατοικίας για τις χιλιάδες των εγκλωβισμένων που
ονειρεύονται να ζήσουν σε ένα απόκεντρο κοντά στο κέντρο.
Ένα video με αποσπάσματα της
επιστολής του Ινδιάνου Σηάτλ – απάντηση στον “μεγάλο αρχηγό” – που του
ζητούσε να παραδώσει την μάνα γη:
Πηγή: www.biozo.gr
