17.3 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΑΠΟΨΕΙΣΟ Παγκόσμιος Κιμάς και οι Άλλοι. Του Παντελή Κελεσίδη

Ο Παγκόσμιος Κιμάς και οι Άλλοι. Του Παντελή Κελεσίδη

Ο Παγκόσμιος Κιμάς και οι Άλλοι

Από ότι ακούγεται, ζούμε σε έναν νέο θαυμαστό και παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Αυτό από μόνο του δε θα  έπρεπε να είναι κάτι κακό. Για να είμαστε όμως λίγο πιο συγκεκριμένοι το μόνο που τείνει να παγκοσμιοποιηθεί, είναι η επιβολή της οικονομίας του χρήματος. Και για να γίνει αυτό απαιτείται μία  …ομογενοποίηση.  Μία σύγκλιση των αναγκών μας και των επιθυμιών μας, ώστε να υπάρχει μία παγκόσμια ομοιομορφία. Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται γιατί απλά η ζωή ευνοεί την ποικιλία και τη διαφορετικότητα. Παρ´όλα αυτά η αλήθεια είναι ότι ένα τουλάχιστον ένα  πέρασμα από την παγκόσμια κιμαδομηχανή έχουμε όλοι μας περάσει. Σιγά σιγά γινόμαστε πιο όμοιοι , χάνοντας τον πλούτο των πολλών και ποικίλων ιδιαίτερων πολιτιστικών μας καταβολών.

Η σημερινή πάντως χρηματιστηριακή οικονομία έχει την τάση να συγκεντρώνει όλο και περισσότερη δύναμη, σε όλο και λιγότερους ανθρώπους και τις εταιρίες τους. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσει αυτή η ελάχιστη μειοψηφία να συνεχίσει να κάνει κουμάντο, είναι να μπορεί να προβλέπει τη συμπεριφορά όλων των ανθρώπων, μετατρέποντας τους σε καταναλωτές  με αντίστοιχη εμπορευματοποίηση σχεδόν όλων των τομέων της ζωής τους.

Ακόμα και αν το μοντέλο της οικονομίας που πάει να μας επιβληθεί στηριζόταν σε άλλες αξίες και είχε άλλα χαρακτηριστικά και δεν ήταν αυτό το απάνθρωπο και απρόσωπο οικονομικό τέρας που κυριαρχεί , ακόμα και αν μιλούσαμε για μία καλή για τα δικά μας κριτήρια, ομογενοποίηση, και πάλι θα έπρεπε να την αμφισβητούμε.

Ομοιόμορφα πετυχημένοι

Και αφού μιλάμε για παγκόσμια αγορά, είναι φυσικό να μιλάμε και για το προφίλ του παγκόσμιου καταναλωτή, χωρίς γεωγραφικούς και πολιτισμικούς περιορισμούς.

Γιατί μία τέτοια χρηματική αγοραία οικονομία, βασίζεται στη συγκέντρωση και όχι στη διανομή. Στη μεγέθυνση και όχι στην ανάπτυξη, όσο και αν την ευαγγελίζεται, δε μπορεί να λειτουργήσει με όρους τοπικούς , γιατί το κεφάλαιο είναι πλέον παγκόσμια απλωμένο και παράλληλα ολιγαρχικά συγκεντρωμένο. Δε θέλει την ποικιλότητα που κάνει τον κάθε τόπο και τους ανθρώπους του  μοναδικό, γιατί έτσι θα ήταν απρόβλεπτος. Και ένας απρόβλεπτος καταναλωτής δε βολεύει σε τίποτα ένα τέτοιο σύστημα. Για να είμαστε πιο αποδοτικοί σε αυτή την οικονομία τους θα πρέπει να είμαστε πιο πιο προβλέψιμοι, άρα πιο όμοιοι. Αυτό γίνεται πλέον ευκολότερα είτε μέσα από τις διαφημίσεις , είτε έμμεσα μέσα από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης, χτίζοντας μία και κοινή “ιδανική” εικόνα για το πως πρέπει να είναι , κατά τη γνώμη τους μα και την προτροπή τους , ο μοντέρνος , επιτυχημένος καταναλωτής – άνθρωπος. 

Μάζα εναντίον μάζας

Για να αποδώσει η οικονομία μας , θέλει στα σίγουρα μία μαζική παραγωγή για μία αντίστοιχα μαζική κατανάλωση. Για να είναι ένα προϊόν ανταγωνιστικό πρέπει να παράγεται όσο πιο μαζικά και πιο γρήγορα γίνεται και από την άλλη , οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι έτοιμοι να πιστέψουν πως …ναι! Αυτό είναι που χρειάζονται.

Μεγάλες μονάδες παραγωγής από τη μία, όσο το δυνατόν πιο αυτοματοποιημένες και  εξοπλισμένες , με όσο το δυνατόν λιγότερο και ταυτόχρονα χαμηλόμισθο προσωπικό, ώστε να παραμένει το κόστος παραγωγής χαμηλό. 

Από την άλλη μία όσο γίνεται πιο “συμπαγής” και ομοιόμορφη μάζα καταναλωτών πρόθυμη να ακολουθήσει τις διαφημιστικές οδηγίες και να αναζητήσει το άπιαστο: το φθηνότερο που είναι ταυτόχρονα και το καλύτερο. Είναι αλήθεια. Το είπε και η τηλεόραση.

Η παραγωγική διαδικασία στηρίζεται πλέον σε εργαζόμενους τόσο εξειδικευμένους που ουσιαστικά είναι αναλώσιμοι μιας και η επαναλαμβανόμενη μονότονη εργασία τους, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια εξέλιξης και απόκτησης πολύτιμης εμπειρίας. Έτσι, είτε δουλεύεις σε ένα εργοστάσιο στην Κίνα, είτε ντελιβεράς στην Αθήνα, νιώθεις πάνω κάτω το ίδιο …μαλάκας. Και φυσικά αναλώσιμος, τόσο ώστε να δείχνεις απέραντη ευγνωμοσύνη που σου έδωσαν αυτή τη μία την οποιαδήποτε δουλειά και έχεις αποφύγει τα χειρότερα.

Αυτή είναι η ομογενοποίηση του εργαζόμενου, που κάνει τον άνθρωπο να αποσυνδέεται από τον τόπο του και να αναζητά εργασία οπουδήποτε απλά για να καταφέρει να καλύψει βασικές βιολογικές και κοινωνικές του ανάγκες. Και ποιος μπορεί να τον κατηγορήσει για αυτό; 

Από την άλλη μεριά του μηχανισμού είναι οι καταναλωτές. Για να μην μπερδευόμαστε άδικα , είναι περίπου οι ίδιοι, αυτοί οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι που προαναφέραμε, οι οποίοι σε αυτό τον τομέα της ζωής τους, όταν δηλαδή σχολάνε από τη δουλειά τους , οφείλουν να καταναλώνουν ώστε να συντηρούν το σύστημα που τους συντηρεί. 

Μόνο έτσι, με μια διαρκή σπατάλη λειτουργεί όλο αυτό. Σπατάλη πόρων, ανθρώπων, χρόνου και ονείρων. Όλοι οφείλουμε να τρέχουμε και αυτό αρκεί για να μας κάνει πιο νευρικούς, πιο μετρήσιμους και προβλέψιμους , πιο …μηχανές από όσο η ανθρώπινη φύση μας θα άντεχε.

Φυσικά και δε γίναμε και ούτε θα γίνουμε όλοι “κιμάς”. Γιατί όλα όσα προαναφέραμε έχουν γίνει αντιληπτά από μία σεβαστή μερίδα ανθρώπων, και αναπόφευκτα υπάρχει αντίσταση . Αντίσταση νοητική και όχι μόνο.

Βολική αντίδραση

Σε αυτή την επίθεση στο οικείο μας “Τοπικό” δε θα μπορούσαμε να αποφύγουμε την τυφλή αντίδραση, αυτή που σε κάνει να περιχαρακώνεσαι στα τελευταία οχυρά: της πατρίδας , του έθνους  , της φυλής, της θρησκείας, (της ιδεολογίας;) . Να βλέπεις καχύποπτα τον διαφορετικό σου γείτονα, ενώ διατυμπανίζεις πως πολεμάς για τη διατήρηση της δικής σου διαφορετικότητας. Να επιθυμείς την καταστροφή και την εξαφάνιση των διαφορετικών μέσα στη χώρα σου όσο και ολόκληρων λαών που τολμάν να συνορεύουν με τα “άγια χώματα της πατρίδας σου”. Και όλο αυτό ισχυριζόμενη πως αμύνεσαι να μην εξαφανιστεί δική σου συμβολή στο παγκόσμιο πολιτιστικό υφαντό.

Με ένα περίεργο αλλά όχι ανεξήγητο τρόπο, κάποιοι μπορούν να αντιστέκονται στην ομογενοποίηση τους, και να απαιτούν το δικαίωμα τους στην διαφορετικότητα, αλλά δεν δέχονται και όσο μπορούν δεν επιτρέπουν κάτι αντίστοιχο στους άλλους , είτε μιλάμε για λαούς είτε για φυλές είτε για ομάδες ανθρώπων. Μόνο το δικό τους διαφορετικό αξίζει. 

Ουσιαστικά δεν τους ενοχλεί η ομογενοποίηση, η επιβολή ενός και μόνο μοντέλου, απλά τσατίζονται γιατί αυτό δεν είναι το δικό τους ορθό …δόγμα.

Τυχαίο; παράδειγμα: πολλοί Έλληνες  αντιδρούν έντονα στην παγκοσμιοποίηση και την “νέα τάξη πραγμάτων” και αναγάγουν όλο αυτό το παγκόσμιο οικονομικό κυρίως σκηνικό ως μία υπόγεια επίθεση στον ελληνισμό. Είναι και αυτός ένας τρόπος. Διαστρεβλώνεις ή και ξεχειλώνεις ότι δεν καταλαβαίνεις ώστε αυτό να συναντιέται με τα συνθήματα και τις φωνές σου. Για όλα φταίνε οι σιωνιστές, οι ανθέλληνες, οι εβραίοι τραπεζίτες  και οι αναρχοσυμμορίτες, οι οποίοι ακολουθούν ένα μάλλον πανάρχαιο σχέδιο εξαφάνισης του ελληνικού στοιχείου από προσώπου γης.

Αυτή η στάση είναι αντιδραστική , είναι προβλέψιμη και κατά συνέπεια αναποτελεσματική απέναντι στην πραγματική επέλαση της παγκόσμιας οικονομίας σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Αν ήταν μία στάση μία μικρής ομάδας συμπατριωτών μας, ίσως και όλο αυτό να ήταν διασκεδαστικό, αλλά δυστυχώς το κοινό είναι πλέον πολύ μεγάλο γιατί το σενάριο είναι πιασάρικο..

Στην πράξη, δεν αντιστέκεται στην επερχόμενη ομογενοποίηση που μας επιβάλει η σημερινή παγκόσμια χρηματοοικονομία, αλλά απλά αντιδρά νηπιακά, γιατί πιστεύει ότι το δικό του μοντέλο έπρεπε να κυριαρχεί αντί αυτού. Δε διαφωνεί στην ίδια την έννοια της ομογενοποίησης και της κυριαρχίας ενός και μόνο μοντέλου, μίας φυλής, μίας ιδέας έναντι των άλλων. Απλά τσατίζεται γιατί αυτή η Μία δεν είναι η Δική του.

Σκέψου

Υπάρχει όμως και μία άλλη πιο κριτική στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. Μπορούμε να λέμε όχι στην τυποποίηση και την ομοιομορφοποίηση , να απαιτούμε το δικαίωμα μας στην διαφορετικότητα και συνάμα να καταλαβαίνουμε πως για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να ανεχτούμε και να  συνεργαστούμε με όλους τους “διαφορετικούς”.

Αν νομίζουμε πως οι άλλοι είναι κατώτεροι , ανίκανοι και δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο,τότε πως  αξιώνουμε να αναγνωριστούμε εμείς ως άξιοι της καταγραφής μας στη λίστα των ελεύθερων και ξεχωριστών; Για να απαιτείς σεβασμό στα ήθη σου, τη θρησκεία σου, τα έθιμα σου , και στην τελική στον ίδιο σου τον πολιτισμό (τουλάχιστον όπως τον φαντασιώνεσαι) θα πρέπει με τη σειρά σου να δείχνεις τον αντίστοιχο σεβασμό σε όλους τους υπόλοιπους “άλλους”. 

Αν θεωρείς πως υπάρχουν ανθρώπινα όντα κατώτερα από σένα, εξαιτίας απλώς του χρώματος τους, ή της καταγωγής του, γιατί διαμαρτύρεσαι όταν κάποιος άλλος έχει μία παρόμοια θεώρηση του κόσμου, αλλά αυτή τη φορά με εσένα από κάτω;

Αν δεν αμφισβητήσουμε την ίδια τη θεωρία του κυρίαρχου και του ανώτερου στο σύνολο της τότε απλά παίζουμε στο παιχνίδι τους. Ένα παιχνίδι για δύναμη και επιβολή προσπαθώντας συνεχώς να υποβιβάζουμε τους άλλους . Αυτό το κάνουν και οι άλλοι, ενώ κάποιοι ολίγοι βλέπουν από τις κερκίδες το θέαμα χαμογελώντας. Και συνεχώς θα υπάρχει σε όλες τις πλευρές μία αντίδραση και μία πίεση τέτοια που δε θα μας αφήνει να δούμε τίποτα παραπέρα. Έτσι, δε θα καταλάβουμε ποτέ την πιο μεγάλη εικόνα του όλου παιχνιδιού.

Εάν είμαστε διαρκώς εγκλωβισμένοι σε μία τέτοια κοκορομαχία, δε θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε, να μάθουμε , να εξελιχθούμε και στην τελική να ευημερήσουμε όπως και αν ορίζουμε οι ίδιοι την ευημερία μας. 


Εμείς είμαστε οι άλλοι

Έτσι δε θα μπορέσουμε να πάρουμε την ευθύνη της πορείας μας και της ιστορίας μας. Τις συνεχόμενες αποτυχίες των κοινοτήτων μας και της κοινωνίας μας, θα τις χρεώνουμε συνεχώς στους… άλλους. 

Με τέτοιες αντιλήψεις , σίγουρα το παιχνίδι είναι χαμένο.

Ναι , πιθανότατα και υπάρχουν κάποιοι που θα ήθελαν να επιβάλουν το ένα και δικό τους μοντέλο, την οικονομία τους, και την όλη κοσμοθεωρία τους, όχι για άλλον λόγο αλλά γιατί απλά σε αυτό το μοντέλο αυτοί είναι από πάνω.

Και αυτοί οι λίγοι  αν τελικά συμφωνήσουμε πως υπάρχουν και έχουν επίγνωση του ρόλου τους, λογικά θα γελάνε τα χάλια μας, που αδυνατούμε δούμε το αυτονόητο: Είναι περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν.

Και όμως προτιμάμε να αυτοδιαιρούμαστε και να βασιλευόμαστε. 

Μόνη δημιουργική αντίσταση απέναντι στη μηχανή του κιμά της επονομαζόμενης νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων , είναι η καθαρή κριτική σκέψη και η υπεύθυνη στάση.

Αν συνεχώς διαμαρτυρόμαστε επειδή θέλουν να μας επιβάλλουν τους τρόπους τους, οφείλουμε να υπερασπιστούμε τους δικούς μας τρόπους. Να τους τιμήσουμε με την υπευθυνότητα μας. Μόνο αναλαμβάνοντας την ευθύνη των πράξεων μας μπορούμε να χτίζουμε τα δικά μας  όρια, τα δικά μας ήθη και έθιμα και να ορίζουμε την ίδια μας τη λειτουργία τόσο ως άτομα όσο και ως κοινότητες.

Μόνο οι υπεύθυνοι γίνονται αυτόνομοι, φτιάχνουν δηλαδή οι ίδιοι τους νόμους τους και μπορούν να απαιτούν την κατάργηση κάθε από τα πάνω επιβολής, κάθε δηλαδή ετερονομίας.

Να αντισταθούμε αποφασιστικά σε κάθε μορφή καταπίεσης και συμμόρφωσης ως προς τα παγκόσμια πρότυπα , όχι μόνο απέναντι σε μας αλλά απέναντι σε κάθε άνθρωπο και σε κάθε κοινότητα που παλεύουν να κρατήσουν τις ιδιαιτερότητες τους.

Κελεσίδης Παντελής

Ο Παγκόσμιος Κιμάς και οι Άλλοι. Του Παντελή Κελεσίδη


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ
Captcha verification failed!
Η βαθμολογία χρήστη captcha απέτυχε. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας!
echo ‘’ ;