ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΙΓΝΙΩΝ
Διάβασα την πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση για την ηθική ευφυια του ΣΥΡΙΖΑ.
Κορυφαία μυαλά έχουν επεξεργαστεί και εφαρμόσει στρατηγική και τακτική , διαμορφώνοντας ταυτόχρονα τις κατα το δυνατόν βέλτιστες συμμαχίες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό πεδίο,πρός επίτευξη του στόχου .
Κορυφαίος ίσως ο Λένιν, που ήταν σε μεγάλο βαθμό επηρεασμένος από τον θεωρητικό της στρατιωτικής τακτικής Κλαούζεβιτς . Αντίστοιχός του στην Κίνα θεωρείται ο πολυ της μόδας Σουν Τζού .
Η θεωρία των παιγνίων διαμόρφωσε ορισμένα μοντέλα διαδραστικών συμπεριφορών και αλληλεπιδράσεων, τα οποία είτε παραμένουν θεωρητικά αν και έχουν προκύψει απο παρατηρήσεις ειτε έχουν μελετηθεί και πρακτικά .
Το βασικό παίγνιο είναι το λεγόμενο “δίλλημμα του φυλακισμένου ” το οποίο υπάρχει σε διάφορες παραλλαγές. Μελετά την διάδραση δύο “παικτών” που έχουν απο δύο επιλογές ο καθένας : ” συνεργάζομαι” (με τον άλλον) ή “προδίδω” “ξεγελάω” κλπ ( τον άλλον πάλι ). Εαν οι δύο “παίκτες” Α και Β έχουν μπροστα τους ένα κουμπί και πατήσουν εν αγνοία του άλλου και ταυτόχρονα μια απο
τις δύο επιλογές , προκύπτουν θεωρητικά 4 πιθανές εκδοχές : Αμοιβαία συνεργασία , αμοιβαία προδοσία , Α κορόιδεψε Β που πήγε να συνεργαστεί και Β καρόιδεψε Α που πήγε να συνεργαστεί.
Το “παίγνιο ” ανταμοίβει λίγο την αμοιβαία συνεργασία και περισσότερο την επιτυχή εξαπάτηση .
Η οδηγία είναι :” Για κάθε φορά που θα εξαπατήσεις τον άλλον ενώ πήγε να συνεργαστεί , θα πάρεις 10 ευρώ ενω αυτός θα χάσει αντίστοιχα 10 ευρώ . Εάν επιλέξετε αντίστροφα θα συμβεί το αντίστροφο . Κάθε φορά που θα επιλέξετε και
οι δύο συνεργασία θα κερδίσετε απο ένα ευρώ .Κάθε φορά που θα επιλέξετε και οι δύο προδοσία θα χάσετε απο ένα ευρώ.
– Προσπάθησε να κερδίσεις όσο περισότερο γίνεται “.
Σε κάποιες εφαρμογές του θα παιχτεί μόνο μία φορά : τότε η βέλτιστη απόδοση είναι να κοριδέψεις εσύ επιτυχώς τον άλλον.
Επειδή όμως και εκείνος είναι σκεπτόμενος με βούληση και μπορεί να πράξει το ‘ιδιο με βλαπτικό και γιά τους δύο αποτέλεσμα , ίσως μιά πιό σώφρων επιλογή θα είναι να επιδειχθεί αμοιβαία εμπιστοσύνη με αντίστοιχο αμοιβαίο όφελος.
Στην πράξη το παίγνιο έχει πολλές πάσες , παίζεται σε διάρκεια. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε γιά “αποδόσεις ” . (Η απόδοση , μας δείχνει την δυναμική ενός φαινομένου , που όσο περίπλοκο και να είναι έχει περιορισμένα ενδεχόμενα έκβασης : π.χ θα βρέξει – δέν θα βρέξει . Η , ένας αγώνας μπάσκετ θα έχει
μεγάλο σκορ , ωραίο θέαμα ,η ομάδα θα παίξει επιθετικά κοκ.)
Η βέλτιστη απόδοση θα ήταν να “πιάσω πελάτη ή κορόιδο” τον άλλον και σε π.χ. 1000 πάσες να κερδίσω εγώ 10000 και να τις χάσει αυτός . ( Ειναι η αντίληψη της Γερμανίας για το παίγνιο).Αυτή είναι η κατα πολύ σπανιώτερη , “μαζοχιστική”
απόδοση .Γιατι στην πράξη, ο ” Αλλος ” είναι και αυτός σκεπτόμενος , έχει και αυτός την βούληση να κερδίσει και δεν είναι μαζοχιστής.
Έτσι λοιπον οι 3 κύριες αποδόσεις είναι : 1. Αμοιβαία συνεργασία ( το περίφημο win-win).Kερδίζουν και οι δύο απο 1000 ευρώ. Παράδειγμα , δύο πίθηκοι που περπατουν στη ζουγκλα και γεμίζουν ένα καλάθι με μπανάνες ,χωρίς να κλέβουν,
μια εταιρεία με τον προμηθευτή της , ένα ευτυχισμένο αντρόγυνο ,κάποιοι συνέταιροι, συμμαχικά κράτη κλπ.
2. Αμοιβαία καταστροφή : και οι δύο προσπαθούν συνεχώς να πλήξουν τον “Αλλον”, χάνουν και οι 2 απο 1000 ευρώ. Είναι πολύ χαρακτηριστικά η περίπτωση της πρώην Γιουγκοσλαβίας .Οι πίθηκοι αρχίζουν και τσακώνονται ποιός θα φάει την πρώτη μπανάνα και μένουν αμφότεροι νηστικοί. Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε το κλασσικό απόφθεγμα του Σουν Τζου : μακροχρόνια εμπλοκή σε διαμάχη ,βλάπτει πάντα και τους δύο . (Θα μας χρειαστεί πάλι σε λίγο).
3. Απόδοση “γκρίνιας ” γύρω στο μηδέν . Πότε συνεργάζονται , πότε κοροιδεύνται , πότε αλληλοκοροιδεύονται . Π.χ. οι σχέσεις Ελλάδας -Τουρκίας ,τουλάχιστον στο πρόσφατο παρελθον. Έστω τώρα πως είμαι ανγκασμένος να παίξω με έναν συγκεκριμένο ” Αλλον”. Βάσει των παραπάνω , εάν και οι δύο είμαστε σώφρονες , θα μπούμε αμέσως στην λογική της συνεργασίας ,ώστε να επωφεληθούμε και απο τις 1000 πάσες , κερδίζοντας το βέλτιστο . Γιά την ακρίβεια το βέλτιστο είναι 1009 (συνεργάστηκα 999 φορές και σε κορόιδεψα
επιτυχώς την τελευταία ).
Ειμαι λοιπόν γνώστης των αποδόσεων ,αλλά βλέπω πως ο άλλος δέν είναι συνεργάσιμος .Εδώ εφαρμόζεται η τεχνική “tit for tat “.Δηλαδή κάθε φορά παίζω ότι έπαιξες εσύ την προηγούμενη ώστε να μπείς τελικά στο νόημα της συνεργασίας ,να μην νομίζεις ότι είμαι μαζοχιστής .
Για αυτούς τους λόγους είναι βασικό το παίγνιο αυτό , διότι μελετάει την αρχική συνθήκη μιας σχέσης , αν αυτή θα είναι συγκρουσιακή ή συνεργατική .
ΣΥΓΚΡΟΥΣΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ – ΕΚΒΙΑΣΜΟΣ
Όπως προαναφέραμε , μακροχρόνια συγκρουση βλάπτει καταστροφικά και τις δύο πλευρές . Άρα, όταν η σύγκρουση καταστεί αναπόφευκτη , αξίζει να καταφέρεις ένα αρχικό πολύ ισχυρό πλήγμα στον αντίπαλο ώστε να συμμορφωθεί αμέσως . Το δέ βέλτιστο , είναι να κερδίσεις την μάχη χωρίς σύγκρουση , διότι όντας εσύ ακαταμάχητος ο αντίπαλος θα σου παραδοθεί εκ των προτέρων.
Ένα πολύ ισχυρό tit για το πρώτο tat .
Στο σημείο αυτό υπάρχουν πολύ σημαντικές ιδέες για την στρατηγική και τακτική του ασθενέστερου και για την αναζήτηση συμμαχιών , όπου βλέπω τον ΣΥΡΙΖΑ ικανοποιητικά διαβασμένο.
Τί συμβαίνει όμως στην περίπτωση πριν τη σύγκρουση , όταν υφίστασαι έναν εκβιασμό ; Πρόκειται για τις παρεμφερείς περιπτώσεις του “αεροπειρατή ” και της “ανακρισης αιχμαλώτου”.
Ο αεροπειρατής σε απειλεί και απαιτεί να τον πάς εκεί που θέλει . Από αυτήν την άποψη , ειναι σε θέση ισχύος . Απο την άλλη άποψη , ο πιλότος άν θέλει τον πηγαίνει . Ο πιλότος έχει κάτι που ζητάει ο αεροπειρατής και άμα θέλει του το δίνει .Εαν ο αεροπειρατής πυροβολήσει , απλά δεν θα φτάσει στον επιθυμητο του προορισμό.
Αρα , απο την σκοπιά του πιλότου , το θέμα είναι η ” αντιστροφή του εκβιασμού”.
Αντίστοιχα , στην ανάκριση αιχμαλώτου , ο ανακριτής – βασανιστής είναι φαινομενικά σε θέση ισχύος . Αν όμως σκεφτούμε αλλοιώς , ο αιχμάλωτος γνωρίζει μία πληροφορία ,που άμα θέλει την αποκαλύπτει . (Π.χ. πού θα σκάσει η βόμβα , ή που βρίσκεται το κλειδί του θησαυρού ).
Άρα και ο αιχμάλωτος μπορεί να αντιστρέψει τον συσχετισμό ισχύος . Στήν περίπτωση αυτή πρόκειται για μιά δοκιμασία τύπου μπρά ντε φερ , όπου θα κερδίσει όποιος αντέξει περισσότερο . Η όποιος ειναι πιο πειστικός .
Εαν δεν σπάσει ο αιχμάλωτος , ο χρόνος καθίσταται σύμμαχός του .Όσο δεν σπάει , τόσο απομακρύνεται το ενδεχόμενο να σπάσει .
Το κλειδί είναι να έχει μία προαποφασισμένη φράση και να την επαναλαμβάνει μονότονα . Καμμία φραστική παραχώρηση , να μην πάρει ούτε νερό , ούτε τσιγάρο , αλλά να επαναλαμβάνει μονότονα μόνο τον αριθμό του στρατιωτικού του μητρώου , ή μια φράση που ακούστηκε πολύ στην πρόσφατη ελληνική ιστορία :”Είμαι κομμουνιστής – δεν έχω τίποτα να δηλώσω “.
Υ.Γ.: Στην σύγκρουση που παρακολουθούμε , φαίνεται ωσάν η Γερμανία να ήθελε να κερδίσει όλες τις παρτίδες επι ζημία των άλλων. Αυτός είναι ο λόγος που δεν έκανε ποτέ αυτοκρατορία και πάντοτε χάνει τις αναμετρήσεις :
Άλλο παίγνιο λέει πως πρέπει να δίνεις τουλάχιστον το 30 %.
Αυτή τη στιγμή , έχει την Ελλάδα στο υπόγειο και την ανακρίνει με γνώριμους τους ρόλους . Όμως βλέπω να έχουν γίνει οι σωστές συμμαχίες τόσο στο αρραγές εσωτερικό μέτωπο , όσο και στο εξωτερικό. Νομίζω πως ο σερίφης είναι με το μέρος μας και δέν πιστεύω πως η Μέρκελ θα έχει μαζί της την ίδια αγωνιστική παράδοση με τους Έλληνες δημοκράτες όταν θα ανακριθεί στους G7 κλπ.
Το δίκιο ειναι με το μέρος μας !
