Η Ελλάδα διαθέτει επαρκή και αρκετά αυστηρή νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι η νομοθεσία αυτή σε σημαντικό βαθμό δεν τηρείται. Ο σεβασμός του περιβάλλοντος και η παραγωγή ενός πλαισίου αποτελεσματικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας αποτελεί μία δύσκολη και μακρόχρονη διαδικασία η οποία αντανακλά το επίπεδο πολιτισμού που έχει επιτύχει μία χώρα.
Η εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία προέρχεται στο μεγαλύτερο τμήμα της από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, η οποία απαιτεί για την εφαρμογή της αποτελεσματικό μηχανισμό διοίκησης και υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά από τις επιχειρήσεις.
Σταδιακά αναπτύχθηκαν οι μηχανισμοί ελέγχου, αυξήθηκε η αποτελεσματικότητα των ελέγχων, καθώς και η τεκμηρίωση των περιστατικών υποβάθμισης του περιβάλλοντος, και αναδειχθηκαν σημαντικότατα περιβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία επί σειρά ετών υπήρχαν και διογκώνονταν χωρίς να λαμβάνονται συστηματικά μέτρα από την πολιτεία.
Πολλά από τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται συστηματικά με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, στη βάση ειδικών ολοκληρωμένων προγραμμάτων, η εφαρμογή των οποίων θα συμβάλει στην συμμόρφωση με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Εν τούτοις η αποτελεσματική αντιμετώπιση της υποβάθμισης, της ρύπανσης ή της μόλυνσης του περιβάλλοντος στη χώρα μας απαιτεί συστηματική και μακροπρόθεσμη προσπάθεια για να λυθούν προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί και για να βελτιωθούν νοοτροπίες που έχουν παγιωθεί επί σειρά ετών.
Ειδικότερα σχετικά με το πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων, λόγω των αυξημένων περιβαλλοντικών ελέγχων που διεξάγονται τα τελευταία έτη, πολλές δραστηριότητες, προκειμένου να τηρήσουν τις απαιτήσεις της νομοθεσίας αναθέτουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις τη διαχείριση των αποβλήτων τους, μετακυλώντας εν μέρει το ζήτημα της συμμόρφωσης, σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν εφαρμόζουν αποδεκτές μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων.
Σημαντικός επιβαρυντικός για το περιβάλλον παράγοντας είναι ο ελλιπής χωρικός σχεδιασμός με τον καθορισμό χρήσεων γης. Συνεπεία αυτής της έλλειψης κατά την αδειοδότησή της κάθε δραστηριότητα αντιμετωπίζει ένα δαιδαλώδες πλαίσιο απαγορεύσεων ή επιτρεπόμενων χρήσεων, και μεγάλο αριθμό απαιτούμενων μελετών και αδειών, ενώ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο η διοίκηση να επιβάλλει ασαφείς ή και ανομοιογενείς περιβαλλοντικούς όρους σε ομοειδείς δραστηριότητες. Η κατάσταση αυτή αφενός μεν καθιστά πιό δυσκολο τον περιβαλλοντικό έλεγχο, αφετέρου δε η επιβολή των προβλεπόμενων από την νομοθεσία κυρώσεων δεν εξασφαλίζει την αρχή της ισονομίας.
Για παράδειγμα πολλές βιομηχανικές δραστηριότητες βρίσκονται διάσπαρτες και μη χωροθετημένες σε οργανωμένες βιομηχανικές περιοχές. Έτσι ο έλεγχός τους είναι δυσκολότερος, ο εντοπισμός του σημείου εκροής των υγρών αποβλήτων γίνεται συχνά αντικείμενο ειδικής έρευνας από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα διευκολύνονται παράνομες συμπεριφορές όπως η μεταφορά και η ανεξέλεγκτη απόρριψη στερεών ή υγρών αποβλήτων σε σημεία της υπαίθρου. Αποτέλεσμα των ανωτέρω πρακτικών είναι η μείωση της άσκησης αποτελεσματικών ελέγχων από τους περιβαλλοντικούς ελεγκτές και παράλληλα η δυσκολία να ελεγχθεί η ποιότητα των διάσπαρτων επιβαρυμένων αποδεκτών.
Όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε και όπως προκύπτει από την ανωτέρω ανάλυση είναι αναγκαία η βελτίωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όχι αναγκαία προς το αυστηρότερο, αλλά προς το αποτελεσματικότερο, με τρόπο δηλαδή ώστε να γίνει απλούστερη, σαφέστερη, δικαιότερη και πιο αποτελεσματικά εφαρμόσιμη.
Ο οδηγός που ακολουθεί αποτελεί ένα βοήθημα στον αγώνα του κάθε πολίτη για την ποιότητα της ζωής του και για την διεκδίκηση του σεβασμού στην υγεία του και στο περιβάλλον του.
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
