Γράφει ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης – ΠΕΛΙΤΙ
Αρκετοί οικονομολόγοι προετοιμάζουν τους ακόλουθους τους για ένα μεγάλο οικονομικό κραχ το επόμενο διάστημα. Αν όντος έρχεται ένα οικονομικό κραχ καλό θα ήταν να ετοιμαστούμε: σωματικά, να φροντίσουμε να έχουμε πέντε πράγματα για το πρώτο διάστημα, να μάθουμε να καλλιεργούμε τη γη, να διατηρούμε σπόρους, να συντηρούμε τρόφιμα, να μπορούμε να παρέχουμε πρώτες βοήθειες κ.λ.π αλλά θα πρέπει να δυναμώσουμε και νοητικά, συναισθηματικά και ψυχικά να μπορούμε να διαχειριστούμε μια τόσο ακραία κατάσταση που δεν έχουμε ζήσει ούτε εμείς, ούτε οι γονείς μας.
Οι παππούδες μας έζησαν μέσα σε φτώχεια και κακουχίες αλλά ήταν ψημένοι άνθρωποι. Μπορούσαν από το τίποτα να δημιουργήσουν, μπορούσαν μέσα στη φτώχεια να τραγουδήσουν και να χορέψουν, μπορούσαν να εργάζονται ώρες κάτω από τον ήλιο, ήξεραν να αντιμετωπίσουν το θάνατο και να παρηγορήσουν, ήξεραν τα βότανα και τα άγρια χόρτα και πολλά άλλα που εμείς τα χάσαμε ή τα ψάχνουμε.
Πριν λίγες μέρες στη σελίδα του Πελίτι ανοίξαμε μια νέα κατηγορία με τίτλο «Ζώντας εκτός δικτύων». Στην κατηγορία «Ζώντας εκτός δικτύων» καταγράφουμε γνώσεις, εμπειρίες και τεχνικές για το πώς μπορούμε να ζήσουμε χωρίς ηλεκτρική ενέργεια. Έζησα από επιλογή χωρίς ηλεκτρική ενέργεια, έτσι μεγάλωσα τα πρώτα του χρόνια το Πελίτι. Πιθανών να προσέξατε τα σεμινάρια που κάνω τα τελευταία χρόνια έχουν ως θέμα τη διατήρηση των τροφίμων χωρίς ηλεκτρική ενέργεια. Που θα συντηρήσουμε τα τρόφιμα; Στο κελάρι.
Το κελάρι συνήθως είναι ένας υπόγειος χώρος κάτω από το σπίτι. Μπορεί όμως να είναι και μια αποθήκη κοντά στο σπίτι. Ένας χώρος κατά κύριο λόγω υπόγειος, σκοτεινός και δροσερός. Το κελάρι είναι μια παραδοσιακή τεχνική όπου οι άνθρωποι από την αρχαιότητα ως σήμερα αποθηκεύουν την παραγωγή τους ή την τροφή τους για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ο χώρος που ωριμάζουν το κρασί τους, τα τυριά τους κ.λ.π. Για τους ανθρώπους που ζουν σε διαμερίσματα, κελάρι μπορεί να γίνει ένα δωμάτιο στο σπίτι τους, όπου δεν θα το θερμαίνουν τους χειμερινούς μήνες. Φροντίζουμε το κελάρι μας να είναι καθαρό, να μην έχει ρωγμές, τρύπες που να μπορούν να περάσουν τρωκτικά να υπάρχουν σήτες στα παράθυρα και στην πόρτα να μην μπαίνουν μύγες, έντομα και η πόρτα να κλείνουν καλά κ.λ.π. Τα ποντίκια και τα τρωκτικά γενικότερα είναι μια μεγάλη απειλή για τα προϊόντα που έχουμε αποθηκευμένα. Αν μπουν τρωκτικά στο κελάρι μας είναι δύσκολο να τα εξοντώσουμε και επίσης μπορεί να ακυρώσουν όλη τη δουλεία που έχουμε κάνει.
Τα τρόφιμα μας είναι κάτι «ζωντανό» είναι οργανικά προϊόντα, συνεχίζουν να ωριμάζουν, να έλκουν έντομα, τρωκτικά, πεταλούδες κ.λ.π. Έχουν διάρκεια και ημερομηνία λήξης. Μπαίνοντας σε ένα κελάρι θα πρέπει να προσέχουμε τι μυρίζει. Η μυρουδιά θα μας δείξει αν έχει χαλάσει κάποιο προϊόν που έχουμε αποθηκευμένο. Οι πατάτες για παράδειγμα όταν σαπίζουν, έχουν μια πολύ άσχημη μυρουδιά. Θα πρέπει να τις περάσουμε μια, μια από το χέρι και αν δούμε ποίες είναι χαλασμένες ή κινδυνεύουν να χαλάσουν και να τις απομακρύνουμε. Στις πατάτες έχουμε και το φύτρωμα τους. Μπορεί να αρχίσουν να φυτρώνουν. Για να σταματήσουμε τη διαδικασία θα πρέπει να σπάσουμε τις ρίζες. Μια παραδοσιακή τεχνική είναι να τις ρίξουμε στάχτη, μειώνει την ανάπτυξη της ρίζας.
Αν μπούμε στο κελάρι μας και δούμε να πετάνε πεταλούδες, αυτό σημαίνει ότι το καλαμπόκι ή το αλεύρι ή το σιτάρι μας ή κάτι άλλο έχει αρχίσει να χαλάει. Θα πρέπει να ελέγξουμε που έχουμε προσβολή και να απομακρύνουμε τα χαλασμένα προϊόντα αλλά να ασφαλίσουμε και τα καλά έτσι ώστε να μην επεκταθεί η ζημιά και στα υπόλοιπα.
Οι κονσέρβες που κάνουμε θα πρέπει να ελέγχονται κατά καιρούς μήπως έχουν φουσκώσει. Αν φουσκώσουν τα καπάκια τους σημαίνει ότι δεν έχουμε κάνει καλή κονσερβοποίηση και ότι το περιεχόμενο θα πρέπει να πεταχτεί.
Υγρασία. Η χαμηλή υγρασία είναι ένας βασικός παράγοντας για την καλή συντήρηση των προϊόντων που έχουμε στο κελάρι μας. Η πέτρα ο ασβέστης μπορεί να παίξει το ρόλο αφυγραντήρα. Η χαμηλή θερμοκρασία είναι ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας για την καλή αποθήκευση των τροφίμων.
Τα υλικά συσκευασίας των προϊόντων μας θα πρέπει να είναι, από γυαλί μέταλλο ή πλαστικά δοχεία κατάλληλα για τρόφιμα. Προτιμούμε τις μικρές συσκευασίες σχετικά για να είναι πιο εύκολες στο κουβάλημα, ποιο εύκολα διαχειρίσιμες στην αποθήκευση τους και αν προκληθεί κάποια ζημιά στο τρόφιμο να μην επεκταθεί σε όλα τα αποθηκευμένα τρόφιμα μας. Φροντίζουμε τα μεταλλικά ή πλαστικά δοχεία που δεν μπορούμε να τα βάλουμε σε ράφια να πατάνε πάνω σε παλέτες ή πάνω σε ξύλο έτσι ώστε να μην τραβήξουν υγρασία από το πάτωμα.
Όλα τα προϊόντα που έχουμε στο κελάρι μας έχουν ημερομηνία λήξης. Αν έχουμε συσκευασμένα προϊόντα είναι καλό να ελέγχουμε την ημερομηνία λήξης τους και να καταναλώνουμε τα προϊόντα με την πιο κοντινή ημερομηνία λήξης. Τα προϊόντα με ημερομηνία λήξης μεγάλη τα τοποθετούμε στο πίσω μέρος έτσι ώστε να έχουμε πάντα μπροστά τα προϊόντα που η ημερομηνία τους λήγει σύντομα. Το ταχίνι αν μένει αρκετό καιρό στο ράφι γίνεται διαχωρισμός του λαδιού, αυτό με ένα καλό ανακάτεμα επανέρχεται στην αρχική του μορφή.
Είναι καλό όλα αυτά τα τρόφιμα που έχουμε στο κελάρι μας να τα έχουμε καταγραμμένα σε ένα τετράδιο, αυτό για να μπορούμε να ελέγχουμε καλύτερα τι προϊόντα έχουμε και πότε πλησιάζει η λήξη τους. Γράφω τετράδιο και όχι υπολογιστή γιατί σε ένα οικονομικό κραχ, μπορεί να καταρρεύσουν οι εταιρίες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και να μην έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα.
Πάντα υπάρχει ένας κίνδυνος το κελάρι μας να καταστραφεί από μια φωτιά, μια πλημμύρα ένας σεισμός, κλοπή κ.λ.π. Είναι καλό να φυλάμε κάποια τρόφιμα και σε ένα δεύτερο σημείο για όλους αυτούς τους λόγους.
Τέλος θα πρέπει να προσέξουμε πως τοποθετούμε τα τρόφιμα μας στα ράφια. Τα προϊόντα που είναι βαριά τα τοποθετούμε στα κάτω ράφια, τα ελαφριά στα πιο ψηλά ράφια. Επίσης είναι καλό να βάλουμε κάποια «ασφάλεια» ένα ξύλο ή μια κορδέλα έτσι ώστε τα ασφαλίσουμε με κάποιο τρόπο σε περίπτωση σεισμού να μην πέσουν.
Από την άνοιξη ξεκινάμε να αποθηκεύουμε τρόφιμα στο κελάρι μας ως το τέλος του φθινοπώρου. Στο κελάρι μας μπορούμε να βάλουμε βότανα, που θα μαζέψουμε και θα ξεράνουμε, μπορούμε να βάλουμε τις συγκομιδές μας σε σπόρους: σιτάρι, κριθάρι, πατάτες, κρεμμύδια, το λάδι μας, τις ελιές μας, τα γλυκά μας, το κρασί μας, το τσίπουρο κ.λ.π. ότι έχει να κάνει με τη διατροφή μας αλλά και βάζα που χρησιμοποιούμε για τις κονσέρβες μας κ.α
Στο κελάρι μας είναι καλό να έχουμε:
Σπόρους από παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών. Χωρίζουμε τους σπόρους μας σε χειμερινά όπως: σπανάκι, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, καρότο, σέσκουλο, αρακά, κουκιά, ρεπάνι, ρόκα κ.α και καλοκαιρινά λαχανικά όπως: ντομάτα, αγγούρι, πιπεριές, μελιτζάνες, κρεμμύδια, πατάτες, φασολάκια κ.α. Κρατάμε σπόρους και από παλιότερες χρονιές γιατί ποτέ δεν ξέρουμε πως μπορεί να πάει η καλλιεργητική χρονιά. Διαβάστε πως να κρατήσουμε τους δικούς μας σπόρους.
Νερό. Το νερό είναι πολύ βασικό για την επιβίωση μας. Προσέξτε αν στο κελάρι σας η θερμοκρασία το χειμώνα κατεβαίνει κάτω από το μηδέν τα μπουκάλια σας θα πρέπει να έχουν ένα περιθώριο τέτοιο ώστε αν παγώσουν να μη σπάσουν.
Αλάτι. Το αλάτι μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να νοστιμίσουμε το φαγητό αλλά και να συντηρήσουμε τρόφιμα. Το αλάτι μπορούμε να το διατηρήσουμε για πολλά χρόνια. Αν τραβήξει υγρασία μπορούμε να το στεγνώσουμε στον ήλιο και να το χρησιμοποιήσουμε ξανά.
Σιτάρι. Το σιτάρι είναι η βάση της διατροφής μας. Μπορούμε να το κάνουμε αλεύρι, να το μαγειρέψουμε να το κάνουμε νυφάδες, πλιγούρι, αλλά και να το φυτρώσουμε και να έχουμε φρέσκια τροφή. Μπορούμε να το συντηρήσουμε με θερμική επεξεργασία ή με αλάτι.
Ρύζι. Το ρύζι είναι μια από τις βασικές μας τροφές. Μπορούμε να το συντηρήσουμε με θερμική επεξεργασία.
Καλαμπόκι. Το καλαμπόκι επίσης είναι μια πολύ καλή τροφή που μπορούμε να το αλέσουμε και να το φάμε ως αλεύρι αλλά μπορούμε και να μαγειρέψουμε τους σπόρους του καλαμποκιού αφού τους μουσκέψουμε ή να κάνουμε στατ-πατ.
Βρώμη. Τη βρώμη μπορούμε να τη φάμε ως αλεύρι, ως νιφάδες κ.λ.π.
Ελαιόλαδο. Το λάδι αποτελεί τη βάση της διατροφής μας στην Ελλάδα.
Σπορέλαιο. Το σπορέλαιο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να τηγανίσουμε κ.α.
Γάλα σε σκόνη. Το γάλα σε σκόνη είναι μια καλή τροφή που μπορεί να χρειαστεί κυρίως σε οικογένειες που έχουν μικρά παιδιά.
Ζάχαρη. Η ζάχαρη είναι ένα καλό συντηρητικό τροφίμων όπως: γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες, χυμοί βοτάνων κ.α
Μέλι. Στην αρχαιότητα το μέλι εκτός από τροφή ήταν και μέσο συντήρησης τροφίμων.
Ζυμαρικά. Αποθηκεύστε διάφορα ζυμαρικά. Τα ζυμαρικά μπορούμε να τα συντηρήσουμε με θερμική επεξεργασία.
Φασόλια, φακές, ρεβίθια, κουκιά, αρακάς. Διαβάστε πώς να συντηρήσουμε τα όσπρια χωρίς ηλεκτρική ενέργεια.
Παξιμάδια. Διαβάστε πως κάνουμε παξιμάδια.
Πατάτες και κρεμμύδια. Φρούτα και Λαχανικά σε κονσέρβες, κομπόστες, αποξηραμένα κ.α. Κρέας σε κονσέρβες, καπνιστά, λουκάνικα κ.α. Μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού Ταχίνι, φυστικοβούτυρο κ.α. Λικέρ, κρασί, τσίπουρο. Ελιές, τυρί, τουρσί, βότανα: ρίγανη, θυμάρι, φασκόμηλα, λεβάντα, φλαμούρι κ..α.
Το κελάρι αντιπροσωπεύει τον χαρακτήρα των ανθρώπων που το φτιάχνουν και τις διατροφικές τους συνήθειες. Είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση. Εδώ σας δίνω μια γενική ιδέα για ένα κελάρι. Εσείς θα το διαμορφώσετε με βάση τις δικές σας ανάγκες και διατροφικές συνήθειες. Επίσης θα πάρετε υπόψη σας τα μέλη της οικογένειας μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία κ.α. και τον αριθμό των μελών της οικογένειας.
Για όσους έχετε μικρά παιδιά είναι καλό να φυλάξετε από τώρα κάποια μπισκότα του εμπορίου ή μια μερέντα, σε μια δύσκολη στιγμή μπορεί να φανούν πολύ χρήσιμα.
Επίσης αποθηκεύουμε αναπτήρες, κεριά και σπίρτα. Τα σπίρτα θα πρέπει να τα κερώσουμε, να βουτήξουμε το κεφάλι τους μέσα σε λιωμένο κερί για να μη καταστραφούν από την υγρασία.
Για ένα πιθανό σενάριο οικονομικής κατάρρευσης είναι καλό να φροντίσουμε να έχουμε ηλιακούς φακούς, ηλιακούς φορτιστές, ηλιακό ραδιόφωνο κ.α. Κάποια επιπλέον καθαριστικά για το σπίτι και για τη φροντίδα του σώματος.
Στο κελάρι μας επίσης μπορούμε να έχουμε και τις πρώτες ύλες για να κάνουμε μόνοι μας σαπούνι και κηραλοιφές.
Καλή συνέχεια.
Διαβάστε ακόμη
Συντηρούμε τρόφιμα για το χειμώνα.
Κάνουμε σάλτσες, λάχανο τουρσί, αποξεραίνουμε μήλα, αχλάδια, πεπόνι, σταφύλι, καρπούζι, κάνουμε λιαστές ντομάτες, αποξηραίνουμε καυτερές πιπεριάς για μπούκοβο.
Ακόμη αποξηραίνουμε στον ήλιο: μελιτζάνα, κρεμμύδι και αγγούρι.