Αν και δεν αποτελεί μυστικό με την κυριολεκτική σημασία της λέξης, στην πραγματικότητα λίγοι το γνωρίζουν. Αναφερόμαστε φυσικά στη συχνή χρήση αντιβιοτικών ουσιών στην βιομηχανική (και όχι μόνο) κτηνοτροφία.
Σύμφωνα με την έρευνα Global trends in antimicrobial use in food animals που δημοσιεύτηκε στo επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA, η παγκόσμια κατανάλωση αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία κατά το 2010 έφτασε τους 63.151 τόνους! Πρόκειται για ποσότητα διπλάσια από εκείνη που χρησιμοποιείται από όλο τον πληθυσμό της Γης.
Σύμφωνα μάλιστα με τους ερευνητές, οι ποσότητες αυτές συνεχώς αυξάνονται. Υπολογίζεται δηλαδή ότι τα επόμενα χρόνια η χρήση αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία θα είναι κατά δύο τρίτα μεγαλύτερη.
Πού όμως οφείλεται αυτή η τάση; Για ποιους λόγους οι κτηνοτρόφοι δίνουν στα ζώα που εκτρέφουν τόσο μεγάλες ποσότητες αντιβίωσης; Οι λόγοι είναι δύο. Ο πρώτος έχει να κάνει με τις συνθήκες που επικρατούν στις φάρμες παραγωγής. Στα “εργοστάσια” αυτά τα ζώα ζουν σε κλουβιά τα οποία δεν τα αφήνουν να μετακινηθούν σχεδόν καθόλου και επιπλέον βρίσκονται σε ελάχιστη απόσταση το ένα από το άλλο. Οι συνθήκες αυτές είναι ιδανικές για την ανάπτυξη και μετάδοση ασθενειών. Οπότε, αναγκαστικά, οι υπεύθυνοι κάθε φάρμας πρέπει να δίνουν αντιβιωτικά στα ζώα που εκτρέφουν προκειμένου να μην αρρωσταίνουν.
Δεν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος για την κατάχρηση των αντιβιοτικών που παρατηρείται στην κτηνοτροφία. Έχει παρατηρηθεί εμπειρικά ότι όσο περισσότερη αντιβίωση δίνεται στα ζώα που προορίζονται για κρεατοπαραγωγή, τόσο περισσότερο βάρος παίρνουν. Πρόκειται δηλαδή για έναν εύκολο τρόπο ο κτηνοτρόφος να αυξήσει τα κέρδη του καθώς τα ζώα που εκτρέφει παχαίνουν πιο γρήγορα.
Όπως καταλαβαίνει κανείς όμως, η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους. Ο βασικότερος είναι ότι οδηγεί στην δημιουργία πολύ ανθεκτικών μικροοργανισμών. Τα περισσότερα από τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στην κτηνοτροφία, είναι ίδια με εκείνα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι. Αυτό σημαίνει ότι στην ουσία κατασκευάζουμε παθογόνα μικρόβια στα οποία δεν έχουμε κάποιο τρόπο να αμυνθούμε, μικρόβια απέναντι στα οποία είμαστε εντελώς ανυπεράσπιστοι.
Μάλιστα τα μικρόβια αυτά είναι πολύ εύκολο να μεταφερθούν στον άνθρωπο. Αν ένα εστιατόριο δεν τηρεί σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής, αν ένα κομμάτι κρέας δεν μαγειρευτεί πολύ καλά, όπως το μοσχάρι για παράδειγμα που συχνά σερβίρεται σχεδόν ωμό, είναι εξαιρετικό απλό να μεταπηδήσει ένας μικροοργανισμός στον άνθρωπο.
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι μόνο για το 2013 στις ΗΠΑ σημειώθηκαν 23.000 θάνατοι από μικρόβια ανθεκτικά στην αντιβίωση.
