Συνεργατισμός & Συλλογικές Δομές Αγροτών
Στις 12/3/2015, στην τακτική συνάντηση των Νέων Αγροτών Σερρών, κάθε Πέμπτη, στην φιλόξενη ΚΕΔΗΣ, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Νέων Αγροτών Σερρών και άλλοι ενδιαφερόμενοι συζήτησαν για τον συνεργατισμό και τις συλλογικές δομές στον αγροτικό χώρο, με την βοήθεια του κ. Δημήτρη Μιχαηλίδη και του κ Ντίνου Μπλιάτσιου (Αγροτική Ανάπτυξη ΑΕ, Λάρισα), με πρόσκληση του προέδρου της ΕΝΑ Σερρών κ. Σταύρου Δελεφέρη.
Μετά την παγκόσμια χρηματιστηριακή κρίση του 2008, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας-ILO, δηλαδή το παγκόσμιο όργανο όλων των οργανωμένων εργατών του κόσμου, μελέτησε τις συνέπειες και τους τρόπους «άμυνας» των εργατών. Από τις καταγραφές προέκυψε σημαντική διαφοροποίηση, της επίδρασης της κρίσης, ανάμεσα σε κράτη με τα ίδια χαρακτηριστικά. Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι τα κράτη όπου η κοινωνική οικονομία (συνεταιρισμοί) ήταν ποιο αναπτυγμένη, ανταποκρίθηκαν επιτυχέστερα στην κρίση και είχαν μικρότερη «ζημιά» στο ΑΕΠ τους. Αποτέλεσμα της πολύ σημαντικής διαπίστωσης ήταν ο ΟΗΕ να καθιερώσει ως «Διεθνές Έτος Συνεργατισμού-Συνεταιρισμών» το 2012.
Το 2013 με τα συμπεράσματα από την παγκόσμια κινητοποίηση υπέρ των συνεταιρισμών και της κοινωνικής οικονομίας, η οποία σημειωτέον δεν έγινε αντιληπτή στην χώρα μας, διαμορφώθηκε από την Διεθνή Συνεταιριστική Συμμαχία, το παγκόσμιο όργανο των συνεταιριστών, το ΟΡΑΜΑ 2020. Το ΟΡΑΜΑ 2020 είναι η πρόταση-σχέδιο ώστε η συνεταιριστική επιχειρηματική μορφή να γίνει μέχρι το 2020: Ο αναγνωρισμένος ηγέτης στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, Το μοντέλο που θα προτιμάται από όλους τους ανθρώπους και Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μορφή επιχείρησης.
Υπάρχουν πολλών μορφών συνεταιρισμοί, και όχι μόνο στον αγροτικό χώρο. Έτσι λειτουργούν: Συνεταιρισμοί παραγωγών, Συνεταιρισμοί καταναλωτών, Συνεταιρισμοί εργαζομένων, Πιστωτικές ενώσεις, Συνεταιρισμοί λιανικής πώλησης ή αγοράς, Κοινωνικοί συνεταιρισμοί, ακόμα και Συνεταιρισμοί Παραγωγών-Καταναλωτών.
Ο κ. Ντίνος Μπλιάτσιος , με την πολύχρονη πείρα του και την υποστήριξη μεγάλου αριθμού συλλογικών δομών στον αγροτικό τομέα, εστιάστηκε στις λειτουργικές ιδιότητες της αναγκαίας συλλογικής δράσης των αγροτών. Οι Έλληνες αγρότες είναι υποχρεωμένοι να δημιουργήσουν συνεργατικά σχήματα διότι περίπου το 85% των ελληνικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων είναι μικρότερες από 100 στρέμματα, πράγμα που δεν τους επιτρέπει να δημιουργούν συνθήκες ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ, ΣΥΝΕΠΕΙΑΣ και ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ για να προσεγγίσουν τον κύριο όγκο της αγοράς του αγροδιατροφικού τομέα.
Με δεδομένο ότι οι τιμές αγροτικών προϊόντων φαίνεται να έχουν φθάσει στο ανώτατο σημείο, η μόνη διέξοδος είναι η παρέμβαση στην Αγροδιατροφική Αλυσίδα ή η μείωση του κόστους με συλλογικές προμήθειες.
Στην σημερινή αγορά ο αγρότης πρέπει να αντιληφθεί ότι συνεργαζόμενος μπορεί να αποτελέσει πολύ σημαντική πηγή «δημιουργίας» πλούτου, και μείωσης των ποιο σημαντικών σημείων κόστους του, ακόμα και με παρεμβάσεις μεγέθους κλίμακος. Από τα πραγματικά παραδείγματα που αναφέρθηκαν εντύπωση προκάλεσαν μερικά, όπως:
Η συγκέντρωση των ασφαλιστηρίων συμβολαίων θα μπορούσε να επιφέρει μείωση 20-30%, και ο κάθε αγρότης έχει 5-10 ασφαλιστήρια στα μηχανήματα και λοιπές του δραστηριότητες.
Η κοινή προμήθεια πετρελαίου σε κλειστό πρατήριο 500.000 λίτρων, θα μπορούσε να επιφέρει μείωση 30-40%.
Πρίν μερικές μέρες Συνεταιρισμός κτηνοτρόφων επέτυχε μαζική αγορά φυράματος (ζωοτροφή) με 0,25€/κιλό για τα γιδοπρόβατά του …
Η κοινή αγορά φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, ακόμα και τύρφης από τους ανθοκόμους, μπορεί να φέρει ανέλπιστες οικονομίες.
Σε άλλες περιοχές εγκατέστησαν σύστημα «Τράπεζας Χρόνου» χρήσης μηχανημάτων με τον χειριστή τους, απομακρύνοντας το «σφιχταγκάλιασμα» με την εφορία, και μεγιστοποιώντας την χρήση των εξειδικευμένων γεωργικών μηχανημάτων, που σήμερα δεν ξεπερνά στον κάθε ένα αγρότη τις 250-300 ώρες, ενώ θα μπορούσε να φθάσει τις 1000 ή πολύ περισσότερες ώρες ετησίως.
Ο γνωστός Benetton αγόρασε πρόσφατα 2.500.000 στρέμματα για καλλιέργεια βαμβακιού στην Αργεντινή με ομογενοποιημένα χαρακτηριστικά νήματος. Θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε μόνο με χρήση ίδιου σπόρου ομαδικά, και όχι με 154 διαφορετικούς σπόρους στην Ελλάδα. Η λέξη κλειδί είναι το «ομαδικά’, «συλλογικά».
Και μόνο η κοινή προμήθεια των ενωτίων από τους κτηνοτρόφους έφερε κέρδη στον Συνεταιρισμό Θρακών Αμνός, μας είπε ο κ. Ν. Μπλιάτσιος.
Στις κοσμογονικές αλλαγές που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας ισχυρή εντύπωση προκάλεσε η επαναλειτουργία του «ΔΡΟΜΟΥ του ΜΕΤΑΞΙΟΥ». Φαίνεται από τα ειδησεογραφικά μέσα ότι έχουν επιτευχθεί οι συμφωνίες για μείωση του χρόνου ανάμεσα στην μεγάλη δυναμική καταναλώτρια Κίνα και την εξειδικευμένη παραγωγό ποιοτικών διατροφικών προϊόντων, Ευρώπη. Έτσι αντί να χρησιμοποιείται κυρίως η θαλάσσια οδός, που απαιτεί 50-70 ημέρες ταξιδιού από Σαγκάη μέχρι Μαδρίτη, θα αξιοποιηθεί η οδική πρόσβαση με τραίνα και κοντέινερ που συντομεύει τον χρόνο σε 15-20 μέρες. Η μεγάλη διαφορά έγκειται στο ότι ενώ το πλοίο κινείται ανάμεσα σε διάφορα λιμάνια, σε διάφορες κατευθύνσεις, τα τραίνα ή φορτηγά κοντέινερ κινούνται ανάμεσα σε δύο σημείο μπρός και πίσω κυρίως. Έτσι η Κίνα θα εξάγει παιδικά παιχνίδια και στολίδια, αλλά θα απαιτεί το ίδιο τραίνο να γυρίσει πίσω φορτωμένο με ποιοτικό κρέας, φημισμένα τυριά και μεσογειακό λάδι. Σε ποσότητες που να γεμίζουν το τραίνο σε σταθερή μηνιαία διαδικασία.
Μια απλή ανταπόκριση δεν μπορεί να καλύψει την πληθώρα παραδειγμάτων που υποδεικνύουν την ανάγκη στην Ελληνική αγροτική κοινότητα να υιοθετήσει συλλογικά σχήματα και συνεργατικές δομές για την μεγιστοποίηση, ή καλύτερα για την επιβίωση του αγροτικού κόσμου. Η Ένωση Νέων Αγροτών Σερρών συμβάλει στην κοινωνική ζύμωση και στο «κέντρισμα» του ενδιαφέροντος με κατάλληλη πληροφόρηση. Δυστυχώς φαίνεται ότι απαιτούνται μεγαλύτερες συστρατεύσεις για την αλλαγή νοοτροπίας, είπε ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης. Σε τοπικό επίπεδο και με ορίζοντα την Τοπική Ανάπτυξη με αυτάρκεια και βιωσιμότητα μπορούν να γίνουν θετικές ενέργειες, πρόσθεσε ο κ. Παναγιώτης Γκιοργκίνης.
Στην πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση πήραν μέρος ο Αντιπρόεδρος της ΕΝΑ Σερρών κ. Κ. Βαρσαμής, ο Γραμματέας της ΕΝΑ Σερρών κ. Δ. Γανίκας, ο κ. Δημήτρης Κωφίδης (με πρόσφατες τις εντυπώσεις από τις μεγάλες καλλιέργειες και εκτροφές από την επίσκεψη στην Βουλγαρία).
Η μέχρι σήμερα δράση της ΕΝΑ Σερρών, χωρίς «ύποπτες» χορηγίες-διαφημίσεις, βοηθούν στην ανάπτυξη της απαραίτητης εμπιστοσύνη, για την σωστή προσέγγιση και την απόφαση για ανάληψη κοινής δράσης. Πληρ: Σ. Δελεφέρης-6975656920, Ν. Μπλιάτσιος-2410553520.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
