ΑρχικήΑΠΟΨΕΙΣΤα εναλλακτικά νομίσματα είναι μεγαλύτερα από το Bitcoin: Χτίζουν την Ευημερία από...
Τα εναλλακτικά νομίσματα είναι μεγαλύτερα από το Bitcoin: Χτίζουν την Ευημερία από το Λονδίνο έως την Κένυα. Του Raúl Carrillo
Τα εναλλακτικά νομίσματα είναι μεγαλύτερα από το Bitcoin: Χτίζουν την Ευημερία από το Λονδίνο έως την Κένυα. Του Raúl Carrillo
Η λίρα Brixton,
η Koru Kenya και το Mazacoin, όλα τους προσπαθούν για την επίτευξη ενός
κοινού στόχου: την ενδυνάμωση των ανθρώπων σε έναν νομισματικά άνισο
κόσμο, από κάτω προς τα πάνω.
Θάνατος. Σκοτάδι. Εξαπάτηση.
Αν έχετε ακολουθήσει τα
πρόσφατα πρωτοσέλιδα για τα εναλλακτικά νομίσματα, ίσως να τα βρείτε…
αχρεία. Τον περασμένο μήνα, ένα δικαστήριο του Μανχάταν βρήκε τον Ross
Ulbricht, αλλιώς γνωστός με το ψευδώνυμο “Dread Pirate Roberts (link is external)”,
ένοχο σε επτά κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων και της διακίνησης
ναρκωτικών, την παραποίηση ταυτότητας και το ξέπλυμα χρήματος. Ο
Ulbricht αντιμετωπίζει επίσης κατηγορίες στο Μέριλαντ σχετικά με τη
μίσθωση δολοφόνου.
Ο Ulbricht έχει διαπράξει
αυτά τα εγκλήματα κατά τη λειτουργία του Silk Road (Δρόμος του
Μεταξιού), μια μαζική online αγορά για ναρκωτικά. Ο δικτυακός τόπος,
κρυμμένος πίσω από το λογισμικό ανωνυμίας του δικτύου Tor (link is external),
επέτρεπε σε οποιονδήποτε να αγοράσει όχι μόνο ναρκωτικά, αλλά και όπλα
και υπηρεσίες παραποίησης, μέσω του συστήματος cryptocurrency και
πληρωμών γνωστού ως Bitcoin.
Τα περισσότερα πρότζεκτ εναλλακτικών νομισμάτων δεν είναι για χρήση για εγκλήματα και παρανομίες.
Οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς δεν είχαν τίποτα θετικό να πουν (link is external) για το Bitcoin ή τα cryptocurrencies γενικότερα. Κατανοητό. Τα cryptocurrencies –ονομάστηκαν έτσι επειδή χρησιμοποιούν την κρυπτογράφηση για την ασφάλεια των συναλλαγών και την μεταφορά των μονάδων/νομισμάτων– έχουν χρησιμοποιηθεί στον να υπηρετήσουν έναν κεντρικό ρόλο στην ψηφιακή μαύρη αγορά.
Αλλά ο κόσμος των εναλλακτικών νομισμάτων –είναι εκείνα τα νομίσματα που δεν έχουν εκδοθεί από κράτη/έθνη–
είναι πολύ βαθύτερος και ευρύτερος από εκείνον των cryptocurrencies ή
του Bitcoin και δεν περιορίζεται σε ύποπτη δραστηριότητα. Πράγματι, οι
άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν χρησιμοποιήσει και χρησιμοποιούν εδώ
καιρό τα εναλλακτικά νομίσματα που ενισχύουν τις κοινότητες τους
απέναντι στην λιτότητα και την οικονομική κρίση. Είναι τώρα
εγκατεστημένα στην γειτονιά στο Νότιο Λονδίνο, στις φτωχογειτονιές της
Κένυας και στους καταυλισμούς των Ιθαγενών Αμερικάνων. Πώς όμως μπορούν
να βοηθήσουν;
Χρήμα, πίστωση και νόμισμα
Για να κατανοήσουμε τα πώς
και τα γιατί των εναλλακτικών νομισμάτων, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε
την ιστορία του χρήματος και την ιστορία της πίστωσης γενικότερα.
Ωστόσο, πολύ πριν από την εποχή του σύγχρονου χρήματος, η πίστωση υπήρχε με τη μορφή της ανταλλαγής των IOU (link is external)s (I owe you/Σου χρωστάω) μεταξύ των ανθρώπων, χωρίς τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες να ενεργούν ως μεσάζοντες.
Η αύξηση
της χρήσης των εναλλακτικών νομισμάτων θα μπορούσε να πιέσει τις
κυβερνήσεις και τις τράπεζες να γίνουν καλύτεροι οικονομικοί
διαχειριστές.
Για να δείξει καλύτερα αυτήν την διάκριση, ο καθηγητής Οικονομικών στο Wartburg College, ο Scott Fullwiler μας ζητά να σκεφτούμε τη χρήση των κυρίαρχων νομισμάτων (όπως το δολάριο των ΗΠΑ) ως μια “κάθετη προσέγγιση” (vertical approach) (link is external)
για την χρηματοδότηση των οικονομιών. Οι κυβερνήσεις και οι τράπεζες
βάζουν τα μετρητά στα χέρια μας και τα δάνεια στους τραπεζικούς μας
λογαριασμούς. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση απαιτεί από όλους μας να
πληρώσουμε τους φόρους, οδηγώντας έτσι τη ζήτηση για το νόμισμα, το
οποίο χρειαζόμαστε για να αποφύγουμε τις νομικές περιπέτειες.
Στο τέλος της ημέρας, για
καλύτερα ή χειρότερα, η περισσότερη κυκλοφορία του χρήματος επί του
παρόντος υποστηρίζεται από τα όπλα, τα δικαστήρια και τις φυλακές.
Αντίθετα, ο Fullwiler βλέπει τα εναλλακτικά νομίσματα ως μια εκπροσώπηση
της “οριζόντιας προσέγγισης” (horizontal approach), στην οποία ομάδες
στο πλαίσιο του δημόσιου δημιουργούν, επεκτείνουν και συμβιβάζουν την
αγοραστική δύναμη. Η συνεργασία που απαιτείται για να κάνετε το
οριζόντιο σύστημα να λειτουργήσει μπορεί να διευκολυνθεί με την
κρυπτογράφηση, όπως στην περίπτωση του Bitcoin ή μπορεί να δημιουργηθεί
από ιδιόχειρη, μέσω του δικαίου ή απλά από ένα υψηλό επίπεδο, αμοιβαίας
εμπιστοσύνης.
Με τη διάκριση αυτή κατά
νου, είναι εύκολο να δούμε το πώς τα εναλλακτικά νομίσματα, ιδιαίτερα τα
cryptocurrencies, είναι ελκυστικά για τους ανθρώπους που επιδιώκουν να
αποφύγουν ή να ανατρέψουν τις κυβερνήσεις. Ο Ross Ulbricht, όπως και
πολλοί άλλοι λάτρεις του Bitcoin, είναι ένας αυτο-περιγραφόμενος
libertarian και οπαδός του δεξιού Austrian School of Economics, όπως περιγράφεται στη σελίδα 26 της μήνυσης εναντίον του (link is external).
Το Silk Road ήταν, αν μη τι άλλο, ένα πρότυπο απορρύθμισης. Ένα
cryptocurrency όπως το Bitcoin είναι ένα έξυπνο μέρος του δικτύου.
Ωστόσο, οι φοβεροί
τυχοδιώκτες δεν είναι οι μόνοι άνθρωποι που επωφελούνται από το
οικονομικό απόρρητο ή από την πρόσβαση σε νέες πηγές χρηματοδότησης.
Πολλοί άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε
πιστώσεις και σε έναν όλο και πιο επιτηρούμενο ψηφιακό κόσμο, και συχνά
αντιμετωπίζονται άδικα όταν το πράττουν.
Η αλληλεπίδραση με τους
περισσότερους παρόχους χρηματοοικονομικών υπηρεσιών προϋποθέτει την
αλληλεπίδραση με τα Big Data (link is external)
με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η οποία μπορεί να έχει επιβλαβείς
συνέπειες. Μόλις τον περασμένο μήνα, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου
(Federal Trade Commission, FTC), μήνυσε έναν μεσίτη στοιχείων (data broker) (link is external)
για ισχυρισμούς ότι πωλούσε αιτήσεις payday δάνειων σε εμπόρους,
διαφημιστικά γραφεία και σε πολύ πιο φαύλους αγοραστές. Αυτές οι
αιτήσεις δανείων, οι οποίες περιλαμβάνουν πληροφορίες για τραπεζικούς
λογαριασμούς, αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης, ιστορικό πιστωτικής κάρτας,
καθώς και άλλες μορφές προσωπικών οικονομικών δεδομένων, ανήκαν κυρίως
σε άτομα με χαμηλό εισόδημα. Το χειρότερο μέρος είναι ότι, αυτή η αγωγή
προσφέρει μόνο μια μικρή γεύση από τη σκοτεινή πλευρά της
χρηματοπιστωτικής παρακολούθησης.
Ο κόσμος των εναλλακτικών
νομισμάτων έχει απεικονιστεί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως ένα
απειλητικό βασίλειο, που χαρακτηρίζεται από την προνομιακή πρόσβαση σε
σύνθετη τεχνολογία για τη συγκέντρωση του πλούτου. Αλλά μια τέτοια
εικόνα είναι ελλιπής.
Είναι αλήθεια ότι το Bitcoin
έχει κάνει ελάχιστα για να προωθήσει την οικονομική δικαιοσύνη, με
οποιοδήποτε αυθεντικά δημοκρατικό αίσθημα. Αλλά, άλλα νομίσματα έχουν θεσπιστεί (link is external)
για όσους είτε δεν έχουν αρκετά χρήματα παραδοσιακά είτε δεν μπορούν να
έχουν πρόσβαση σε αρκετά ή δεν θέλουν να ζητήσουν ένα δάνειο, λόγω
θεμάτων προστασίας του απορρήτου ή για λόγους ασφαλείας.
Το πιο σημαντικό είναι ότι,
τα εναλλακτικά νομίσματα μπορούν και βοηθούν τις κοινότητες που έχουν
τους φυσικούς πόρους για την οικονομική δραστηριότητα, αλλά δεν έχουν
και τα χρήματα για να διευκολύνουν την ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών.
Τουλάχιστον, η αύξηση στη χρήση των εναλλακτικών νομισμάτων, ως
ανταγωνιστική ή σχετικά ανεξέλεγκτη οικονομική δραστηριότητα, θα
μπορούσε να πιέσει τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες να γίνουν καλύτεροι
οικονομικοί διαχειριστές και να προνοούν για τις βασικές ανάγκες των
πολιτών, που πρωταρχικά θα έπρεπε να υπηρετούν.
Τοπική πίστη: Η λίρα Brixton
“Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται το Brixton (link is external), οι περισσότεροι σκέφτονται συμμορίες, ναρκωτικά και ταραχές. Προσπαθούμε να αναστρέψουμε αυτήν την εικόνα”,
αυτό μου είπε ο Tom Shakhli, ο γενικός διευθυντής της λίρας του
Brixton, όταν επισκέφτηκα το γραφείο της ομάδας στο Δημαρχείο Lambeth,
ένα διώροφο διαμέρισμα στο κέντρο του νότιου Λονδίνου. Το Brixton είναι
πράγματι ένα άτυπο σπίτι για ένα ακμάζων τοπικό νόμισμα. Όπως σημειώνει ο
Tom, τα άλλα τοπικά νομίσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν επιτυχία σε
προαστιακές γειτονιές γεμάτες από “χίπις”. Αντίθετα, η εδώ και 5 χρόνια
λίρα του Brixton ζει σε μία από τις πιο διαφοροποιημένες και με δυναμική
γειτονιές του Ηνωμένου Βασιλείου, στην καρδιά της Μαύρης Βρετανίας, που
πλήττεται από την ύφεση.
Σε αντίθεση με το Bitcoin, η
λίρα Brixton είναι ένα “συμπληρωματικό νόμισμα” (complementary
currency): Δεν είναι γραφτό του να ανατρέψει το εθνικό νόμισμα ούτε να
εκθρονίσει τις λίρες στερλίνες.
Πράγματι, η λίρα Brixton είναι επίσημα
συνδεδεμένη και υποστηρίζεται από τις λίρες στερλίνες σε μια αναλογία
1:1.
Δεν υπάρχει εκδότης, per se. Αντίθετα, οι κάτοικοι μπορούν να
ανταλλάσσουν £ για Β£ σε διάφορα καταστήματα και δημόσιους χώρους σε όλη
τη γειτονιά.
Επειδή η οργάνωση της λίρας Brixton δεν κάνει δάνεια, η
υπηρεσία U.K Financial Conduct Authority αντιμετωπίζει το νόμισμα ως
ένα “σύστημα κουπονιών” και έτσι η ομάδα αποφεύγει την εμπλοκή της με το
νομικό τέλμα που μαστίζει τους μικρούς δανειστές και τους άλλους
παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Σε αυτό το στάδιο, ο στόχος
της λίρας Brixton δεν είναι η πίστωση ή η δημιουργία αξίας. Οπότε γιατί
να το χρησιμοποιήσει κάποιος; Όταν ξεκίνησε η λίρα Brixton, ένας
οικονομολόγος κατηγόρησε το όλο πρότζεκτ λέγοντας πως “δεν θα επιτευχθεί κάτι σημαντικό”
και θα παρεμβαίνει με τα ήδη υπάρχοντα κίνητρα να αγοράζουν φτηνά
προϊόντα έξω από το Brixton. Βεβαίως, ο κύριος λόγος για να
χρησιμοποιήσεις τη λίρα Brixton είναι ακριβώς επειδή ενδυναμώνει τις
τοπικές επιχειρήσεις και τους εμπόρους στη γειτονιά, το 40% των οποίων
αποδέχονται πλέον το νόμισμα, μου είπε ο Shakhli. Δεδομένου ότι μπορείς
να ξοδέψεις την λίρα Brixton μόνο μέσα στο Brixton, το νόμισμα παραμένει
τριγύρω, τουλάχιστον μέχρι να το ανταλλάξεις, διατηρώντας τη ζωντάνια
των παγκοσμίου φήμης αγορών της γειτονιάς και των επιχειρηματιών.
Ορισμένοι από τους εργαζομένους στην κυβέρνηση λαμβάνουν μέρος των μισθών τους σε ηλεκτρονικές λίρες Brixton.
“Δεν θέλουμε να είμαστε ένα κομμάτι της Clonetown Βρετανίας (link is external)”,
όπως ο Shakhli και η ομάδα του από τους εργαζόμενους και τους εθελοντές
συνηθίζουν να λένε. Δηλαδή, δεν θέλουν οι άνθρωποι να βγαίνουν από τον
Υπόγειο (το Μετρό του Λονδίνου) και να βρίσκονται μέσα στα ίδια στέκια
fast-food και στα καταστήματα ψιλικών που ξεπροβάλλουν στις περισσότερες
από τις άλλες γειτονιές του Λονδίνου.
Πρόκειται σαφώς για ένα
συναίσθημα που συμμερίζονται και πολλές τοπικές επιχειρήσεις του
Brixton. Στην πραγματικότητα, πολλές από αυτές τις τοπικές επιχειρήσεις,
προσφέρουν τώρα εκπτώσεις απλά με την χρήση της B£ https://brixtonpound.org/ (link is external) αντί της £. Σε αντάλλαγμα, λαμβάνουν δωρεάν διαφήμιση από την οργάνωση της λίρας Brixton, εκτός από τα άλλα οφέλη.
Ένα από αυτά τα προνόμια του
είναι ότι είναι απίστευτα βολικό. Το 2011, η λίρα Brixton ακολούθησε το
μοντέλο των διαφόρων υπηρεσιών στην υποσαχάρια Αφρική, με την υιοθέτηση
του pay-by-text (link is external),
ο Shakhli εκτιμά ότι το 95% των συναλλαγών προκύπτει από το e-νόμισμα
μέσω SMS.
Οι επιχειρήσεις πληρώνουν χαμηλότερες αμοιβές συναλλαγής για
την υπηρεσία αυτή από ότι συνήθως έχουμε για τις συναλλαγές με τους
παρόχους των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών. Τα τέλη στην συνέχεια
συλλέγονται και συγκεντρώνονται σε ένα μικρο-πιστωτικό σχήμα και τα
χρήματα σύντομα επανεπενδύονται (link is external) στην κοινότητα.
Χωρίς αμφιβολία, η έντυπη
έκδοση της λίρας Brixton φαίνεται απίστευτη: Με εικόνες από τους
ντόπιους, όπως την μαύρη φεμινίστρια-ακτιβίστρια Olive Morris, τον Luol
Deng των Miami Hit και τον David Bowie, είναι το πιο cool νόμισμα που
έχω δει ποτέ.
Άλλα τα γραπτά μηνύματα είναι τόσο εύκολα όσο και η χρήση
της πιστωτικής κάρτας, με χαμηλότερες προμήθειες για τις συναλλαγές, και
όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν την ψηφιακή μορφή.
Όσο για την ασφάλεια και το απόρρητο (link is external),
η λίρα Brixton τα πάει αρκετά καλά. Το χαρτονόμισμα περιέχει παρόμοια
χαρακτηριστικά ασφαλείας σε τις λίρες στερλίνες, που συμβάλλουν στην
αποφυγή της παραχάραξης.
Επιπλέον, αν θέλετε να αντικαταστήσετε λίρες
στερλίνες για λίρες Brixton, οι λίρες στερλίνες πηγαίνουν σε μια τοπική
πιστωτική ένωση, η οποία όχι δεν δανείζει σε μικρές επιχειρήσεις όπως
μια συμβατική τράπεζα, αλλά τα καταφέρνει απέναντι στα αρπακτικά και
στους επεμβατικούς payday δανειστές, οι οποίοι είναι όλο και περισσότερο
πανταχού παρόντες στις περιοχές του Λονδίνου με τα χαμηλά εισοδήματα.
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η σύνδεση μεταξύ της λίρας Brixton και της
τοπικής πιστωτικής ένωσης ενισχύεται, είναι λιγότερο πιθανό ότι οι λίρες
των κατοίκων του Brixton να υπόκεινται στους κινδύνους και στην τιμωρία
που προέρχεται από την αντιμετώπιση των απρεπών δανειστών.
Σε αυτό το στάδιο, η λίρα
Brixton εργάζεται για την τοπική οικονομική χειραφέτηση. Ο Shakhli λέει
ότι το νόμισμα τα καταφέρνει επειδή είναι εύκολα κατανοητό. Και η τοπική
κυβέρνηση το υποστηρίζει επίσης, πράγματι, ορισμένοι κυβερνητικοί
υπάλληλοι πληρώνονται μέρος των μισθών τους σε ηλεκτρονικές λίρες
Brixton και μερικές επιχειρήσεις πληρώνουν τους τοπικούς φόρους τους με
αυτά.
Το μέλλον της λίρας Brixton
μπορεί να γίνει πιο περίπλοκο: σχεδιάζουν να αποκτήσουν τα πρώτα τους
ΑΤΜ σύντομα, έτσι θα γίνει και η περαιτέρω αναβάθμιση του στη σφαίρα των
πιο παραδοσιακών παροχών σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Αλλά, προς το
παρόν τουλάχιστον, ο Shakhli λέει με βεβαιότητα ότι, η λίρα Brixton
βοηθά τη γειτονιά και ενθαρρύνει τους ανθρώπους να προβληματιστούν
σχετικά με τα ζωτικής σημασίας σύγχρονα ερωτήματα, όπως: “Τι είναι τα χρήματα, τελικά; Από πού προέρχονται;” κτλ.
Δημιουργώντας πίστωση: Koru Kenya
Οι ερωτήσεις του Shakhli
στριφογυρίζουν εδώ και πολύ καιρό στο μυαλό του Will Ruddick, έναν
Αμερικανό φυσικό ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του μελετώντας τα
σωματίδια υψηλής ενέργειας, αλλά τώρα εργάζεται για την Koru Kenya (link is external), μια οργάνωση ανάπτυξης της κοινότητας, που εδρεύει στη Μομπάσα.
Ορισμένοι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι τα νομίσματα θα παράσχουν μια πλατφόρμα για να φορολογήσουν τελικά τον “ανεπίσημο τομέα”.
Όπως η ομάδα της λίρας
Brixton έτσι και η Koru Kenya χτίζει νομίσματα που συμπληρώνουν τα
κυρίαρχα νομίσματα (αν και η οργάνωση τρέχει πλέον αρκετά “κοινοτικά
νομίσματα” σε διαφορετικές τοποθεσίες σε όλη τη χώρα). Ωστόσο, τα
σενάρια μεταξύ των δυο περιπτώσεων δεν θα μπορούσε να είναι πιο
διαφορετικά. Το Brixton είναι μια ομολογουμένως σκληρή γειτονιά σε μια
τεράστια πόλη, αλλά στις φτωχογειτονιές και στα χωριά όπου ο Ruddick και
οι Κενυάτες συνεργάτες του εργάζονται, οι ανάγκες είναι πιο βασικές.
Όπως το έθεσε ο Ruddick όταν μίλησα μαζί του, οι άνθρωποι στη Μομπάσα
δεν “παλεύουν με την καθημερινότητα” με την ίδια έννοια που “παλεύουν”
στην Βρετανία ή στις ΗΠΑ: “Οι άνθρωποι εδώ λιμοκτονούν”.
Κατά συνέπεια, τα νομίσματα
της Koru Kenya κάνουν κάτι που η λίρα Brixton δεν κάνει: Δημιουργούν
πίστωση όπου αυτή δεν είναι αρκετή ή δεν υπάρχει καν. Και άτοκα. Όταν ο
Ruddick έφτασε στην Κένυα από τις Ηνωμένες Πολιτείες πριν από πέντε
χρόνια, οι συν-ιδρυτές τον σύστησαν σε έναν κόσμο τόσο του
αχρησιμοποίητου όσο και της ευκαιρίας. Υπήρχαν άνθρωποι που θα μπορούσαν
να δουλέψουν, αλλά δεν συμμετείχαν στην τοπική οικονομία. Υπήρχαν πολλά
αγαθά, αλλά δεν μπορούσαν να αγοραστούν ή να πωληθούν. Και όλα αυτά
λόγω της έλλειψης συγκεκριμένων κομματιών χαρτιού και μετάλλου (δηλ.
χαρτονομίσματα και κέρματα).
“Αν έχω πιρούνια και
έχεις κουτάλια, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε εμπόριο μόνο και μόνο
επειδή δεν έχουμε χρήματα, θεωρώ ότι αυτό αποτελεί παραβίαση των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, ισχυρίζεται ο Ruddick.
Αυτό μπορεί να ακούγεται
κάπως παράξενο σε ορισμένους αναγνώστες, αλλά αυτό είναι ότι ακριβώς
συμβαίνει όταν το νόμισμα μιας χώρας δεν φθάνει στο σύνολο των ανθρώπων
της: Οι άνθρωποι διαχωρίζονται από τη δική τους δυναμική και φυσική
αφθονία από μια απλή έλλειψη νόμιμου χρήματος. Η εκπαίδευση του Ruddick
ως φυσικός, τον οδηγεί σε μια κατάτμηση των συστημάτων, και, συνεπώς,
βλέπει την έλλειψη πιστώσεων ως κραυγαλέα όμως και ως επιλύσιμη
αναποτελεσματικότητα στην λειτουργία της οικονομικής μηχανής: “Όταν γυρνάς ένα κουμπί, στο νομισματικό σύστημα, αλλάζουν τα πάντα”.
Ο Ruddick οραματίζεται ένα δίκτυο αλληλένδετων τοπικών νομισμάτων που συμβάλλουν σε ένα πιο κατανεμημένο τραπεζικό σύστημα.
Ο Ruddick και οι συνεργάτες
του άρχισαν να γυρνάνε τα κουμπιά εκδίδοντας νέο κοινοτικό νόμισμα, το
Eco-Pesa, σε τρία χωριά στην τοποθεσία Kongowea στη βόρεια ακτή της
Μομπάσα. Οι επιχειρήσεις συμφώνησαν να συναλλάσσονται με τα
χαρτονομίσματα και τα μέλη της κοινότητας μπορούσαν να κερδίζουν έξτρα
χρήματα λαμβάνοντας μέρος σε μηνιαία πρότζεκτ παροχής υπηρεσιών. Κάθε
μήνα, οι άνθρωποι μπορούσαν να ανταλλάσσουν τα κουπόνια για σελίνια
Κένυας με την Green World Campaign (link is external), μια ομάδα περιβαλλοντολόγων για την καταπολέμηση της φτώχειας.
Το 2012, η ομάδα Koru Kenya
πήγε την ιδέα ένα βήμα παραπέρα και εξέδωσε το Bangla-Pesa στο
Bangladesh, μια από τις χειρότερες παραγκουπόλεις της Μομπάσα. Οι
κάτοικοι υιοθέτησαν το νόμισμα γρήγορα, πολλές τοπικές επιχειρηματικές
ομάδες δέχτηκαν να γίνουν οι εκδότες του, μοιράζοντας το χαρτί από
κοινοτικά κέντρα, κλινικές υγείας και σχολεία. Το δίκτυο διευρύνθηκε
βασιζόμενο στην εμπιστοσύνη: Ότι χρειάζεσαι για να αποκτήσεις το
Bangla-Pesa, χωρίς χρέωση, είναι απλά τέσσερις εγγυητές εντός του
δικτύου που θα εγγυηθούν για σένα. Μέρος της επιχορήγησης προς εσένα,
τοποθετείται πάνω σε μια πραγματική εμπιστοσύνη από το δίκτυο, το οποίο
χρησιμοποιείται για τη διοίκηση, το μάρκετινγκ και τα κοινοτικά
προγράμματα, όπως είναι πχ. η υγειονομική περίθαλψη για τους
ηλικιωμένους. Μόλις γίνει αυτό, τότε βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο.
Τον Μάιο του 2013, το
Bangla-Pesa γίνεται επίσημο. Περίπου 200 συμμετέχουσες επιχειρήσεις,
όπου το 75% από αυτές ανήκαν σε γυναίκες, έλαβαν χρηματική πίστωση. Ο
ορισμός που έχει η οργάνωση για την “επιχείρηση” είναι εκτεταμένος: Ένας
δάσκαλος, μια εκδιδόμενη, μια νοσοκόμα ή ένας γεωργός μπορεί να
προκριθεί ως επιχείριση. Αυτή η συμμετοχικότητα έχει επανειλημμένα
παράγει αποτελέσματα. Από την έναρξη, ο Ruddick εκτιμά ότι οι συνολικές
πωλήσεις στην περιοχή των 8.000 κατοίκων έχουν αυξηθεί κατά 20%.
Λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική παράλυση του Μπανγκλαντές που υπήρχε
πριν, αυτή η αύξηση είναι τεράστια. Παρόλα αυτά, μερικοί ακαδημαϊκοί και
αναλυτές είναι επιφυλακτικοί. Το Brookings Institution, για παράδειγμα,
αναρωτιέται αν το Bangla-Pesa θα μπορούσε να αποδυναμώσει τις διασυνδέσεις με την εθνική οικονομία (link is external) ή να βγάλει εκτός το “καλό χρήμα”.
Για το μεγαλύτερο μέρος, η
εθνική κυβέρνηση και οι τράπεζες δεν έχουν σταθεί εμπόδιο στο δρόμο της
επιτυχίας της Koru Kenya… εκτός από έναν μικρό λόξιγκα. Στις 29 Μαΐου
του 2013, ο Ruddick και μερικοί από τους συνεργάτες του κατέληξαν σε μια
ομοσπονδιακή φυλακή. Είχε χτυπήσει η τρομοκρατία και ο Ruddick βρέθηκε
να είναι μια παράπλευρη απώλεια από ένα μαζικό “σκούπισμα” για την
εθνική ασφάλεια. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του έπρεπε να υποστηρίξουν
ότι το Bangla-Pesa δεν είχε σκοπό να ανατρέψει την κατάσταση, ούτε και
να καταστρέψει το σελίνι Κένυας. Όντως, το κοινοτικό νόμισμα είναι αυτό
που οι μετακεϋνσιανοί και institutionalist οικονομολόγοι συχνά
αναφέρονται ως “αυτόματος σταθεροποιητής”: Όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν
να πάρουν αρκετά σελίνια, χρησιμοποιούν το Bangla-Pesa, αλλά όταν η
εθνική οικονομία είναι ζεστή και ακμάζουσα, αναπόφευκτα θα στραφούν πίσω
στη χρήση με τα σελίνια.
Ο Ruddick είναι ανένδοτος
στο ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, τα νομίσματα της Koru Kenya θα
συνεχίσουν να συνδέονται με το σελίνι, σε μια αναλογία 1:1. Για την
στήριξη της ισχύος αυτής της υπόθεσης, εκατοντάδες επιστήμονες από το
κίνημα κοινοτικού νομίσματος, φίλοι και τελικά και ο ίδιος ο Γενικός
Εισαγγελέας της Κένυα, συμπαρατάχτηκαν με τον Ruddick και τους
συνεργάτες του. Αφέθηκαν ελεύθεροι μέσα σε λίγες ημέρες και όλες οι
κατηγορίες εναντίον τους εξέπεσαν τον Αύγουστο.
Τώρα, η Koru Kenya
απολαμβάνει μεγαλύτερη υποστήριξη από ποτέ και αντιμετωπίζει μερικά από
τα ρυθμιστικά εμπόδια που συχνά έχουν καταπνίξει τα πρότζεκτ με τα
τοπικά νομίσματα στον Βόρειο Ατλαντικό. Ο Ruddick σύντομα θα γίνει ένας
πολίτης της Κένυας όπως είναι η γυναίκα του και η κόρη του και η
οργάνωση μοιράζεται την εμπειρία της στην υλοποίηση των προγραμμάτων των
κοινοτικών νομισμάτων με ολόκληρη την ήπειρο, με ιδιαίτερη έμφαση στην
ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών. Η ομάδα σύντομα θα
αναβαθμιστεί σε Grassroots Economics, σηματοδοτώντας έτσι την ανάπτυξή
της σε ένα ολοκληρωμένο διεθνές ίδρυμα. Τελικά θα πάει σε ψηφιακή μορφή,
με την τοπική φύση του κάθε νομίσματος να χρησιμεύει ως ρυθμιστική
ενάντια στην απάτη και την κερδοσκοπία.
Ίσως το πιο σημαντικό από
όλα να είναι ότι, ο Ruddick έχει ήδη μιλήσει και με άλλες αφρικανικές
κυβερνήσεις για την στήριξη των τοπικών νομισμάτων. Ορισμένοι
αξιωματούχοι ελπίζουν ότι τα νομίσματα αυτά θα παράσχουν μια πλατφόρμα
για να φορολογήσουν τελικά τον “ανεπίσημο τομέα” (ο Ruddick εκτιμά ότι
παντού στην Αφρική, ένα 50% με 80% των ανθρώπων που ζουν εκεί, δεν
πληρώνουν καθόλου φόρους). Αν τα τοπικά νομίσματα όντως γίνουν αποδεκτά
για εθνικούς φορολογικούς σκοπούς, τα νομίσματα, όπως το Bangla-Pesa θα
αρχίσουν να θολώνουν την προαναφερθείσα διαχωριστική γραμμή μεταξύ της
απλής “πίστωσης” και των “χρημάτων” που χορηγούνται κρατικά.
Ο Ruddick καλωσορίζει αυτήν
την προοπτική. Οραματίζεται ένα δίκτυο αλληλένδετων τοπικών νομισμάτων
που θα συμβάλλουν σε ένα πιο κατανεμημένο τραπεζικό σύστημα και ένα πιο
δημοκρατικό νομισματικό σύστημα.
“Το χρήμα είναι ότι το κάνουμε εμείς. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε, ‘Τι είναι η πραγματική αξία;’”, μας λέει. Οι επιπτώσεις του οράματος είναι τεράστιες: “Οι
άνθρωποι δεν θα πρέπει να πάνε σε ένα χρέος προς το ΔΝΤ ή στην
μικροχρηματοδότηση, αν μπορούν απλά να δημιουργήσουν τα δικά τους
κοινοτικά νομίσματα”.
Απαιτώντας αξιοπρέπεια: Mazacoin
echo ‘’ ;
