Γράφει ο συνεργάτης του enallaktikos.gr Γιώργος Παπαχριστοδούλου
Η έκρηξη των μορφών αλληλεγγύης στην Ελλάδα της οικονομικής ύφεσης εντυπωσιάζει. Εντυπωσιάζει επειδή μας υπενθυμίζει ζωηρά ότι οι άνθρωποι μπορούν να αντιστέκονται, η κοινωνία κινείται, η ιστορία δεν τελείωσε.
Κατά βάθος, μπορεί να μας δίνει κουράγιο ότι ‘θα τα καταφέρουμε’. Δρώντας, συνυπάρχοντας, ανταλλάσσοντας, σκεπτόμενοι, σε έναν Κόσμο που τρέχει με ταχύτητες τρομερές. Τόσο μεγάλες που πολλές φορές μας φαίνεται ανοίκειος. Όπως ανοίκεια μας φαίνεται ακόμη η πολύπλευρη επίθεση των εξουσιών στην καθημερινότητά μας. Δεν το πιστεύαμε ότι θα συμβεί σε εμάς. Να χάσουμε την μισθωτή εργασία μας, τον κοινωνικό μας περίγυρο, τις όποιες ανέσεις, το αίσθημα μιας ζωής που θα περάσει αθόρυβα, γλυκά, φιλήσυχα, με τα πάντα καλώς καμωμένα. Δίπλα μας θέριευε η φτώχεια, η φύση υπέφερε από το κέρδος και ’μεις δεν την ακούγαμε (την βλέπαμε σαν ντεκόρ το weekend από το τζάμι του αυτοκινήτου), μέσα μας γιγάντωναν οι εξαρτήσεις, στο σπίτι μας τα αγαθά πολλά, η ομορφιά ελάχιστη.
Καταρρεύσαμε. Γίγαντες σε τετράτροχα με πήλινες ρόδες. Το ξέρουμε. Το καταλάβαμε ίσως. Διαλαλήσαμε και διαλαλούμε την απώλεια, με τον παραδοσιακό τρόπο, τον τρόπο που μας έμαθαν οι τύραννοι μας, όσοι διαχειρίζονται εσαεί δια της ψήφου μας τις ζωές μας, όσοι τα μεσημέρια και τα πρωινά μας πλασάρουν για νόημα της ζωής την λάμψη του τίποτα: τη μιζέρια του μικροαστού που του υποσχέθηκαν τα πάντα σε έναν κόσμο όπου στο τέλος κερδίζουν οι ισχυροί κι εκείνος βολεύεται με το ξεροκόμματο της μικρής του εξουσίας λέγοντας κι ευχαριστώ στον ηγέτη- τον Αλέκο, τον Ανδρέα, τον Κώστα, τον Γιάννη. Τζάμπα μαγκιά. Στη γυναίκα, τα παιδιά, τη γκόμενα, τους συναδέλφους στο γραφείο, το καλοκαίρι στην παραλία, το φανάρι, το κλαμπάκι. Σχεδόν παντού. Μέσα κι έξω από το παντελόνι μας. Μέσα κι έξω από το φουστάνι μας. Ιδιώτευση. Του μαλάκα.
Πάει τώρα, τελείωσε αυτό. Καταλαβαίνουμε την ευθύνη μας – ή μάλλον, την άρνηση μας να ακούσουμε τον καζαντζακικό λόγο: “Πολέμα! Ν’αγαπάς τηνευθύνη. Ναλες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης”. Φάγαμε, φάγαμε και μπουκώσαμε από την πλαστικούρα. Μας πείραξε ο άθλιος Πάγκαλος, αλλά δεν μας πείραξε ποτέ η κοφτερή ζωή που μας πετάνε κατάμουτρα τα παιδιά μας: πουλάνε τα πάντα για την καριέρα, μία θέση, ένα γαμήσι, ένα κινητό. Καλά κάνουν. Θα σταματήσουν. Κάποτε. Κατά μάνα, κατά κύρη, δεν έλεγε η γιαγιά μας; Δεν δικαιώθηκε η σοφία της. Απλώς, μας έβγαλε περιπαικτικά τη γλώσσα. Σαν τότε που παίζαμε ελεύθεροι κορόιδο και κρυφτό.
Το χάσμα είναι φανερό. Η αλληλεγγύη ίσως είναι ένας τρόπος να το γεφυρώσουμε. Άλλωστε πολλοί προστρέχουμε τώρα για να καλύψουμε βασικές ανάγκες μας σε φιλανθρωπικά σωματεία, την εκκλησία, αυτόνομες κινήσεις πολιτών, βρίσκουμε πληροφορίες στο ίντερνετ, το σκεφτόμαστε να ζητήσουμε χρήματα από τοκογλύφους (φρόντισαν οι κυβερνήσεις γι΄αυτό). Ψάχνουμε αποκούμπι στον γαλαξία των κινήσεων για την αλληλεγγύη. Επίπονο επειδή χρειάζεται να ανοίξουμε διάπλατα τον εαυτό μας, να ανακαλύψουμε ξανά τις έννοιες, να συμβιβαστούμε με μία ζωή λιτής αφθονίας, να επανεφεύρουμε το ευ ζην, να ξεπεράσουμε τον φόβο μας ότι δεν θα πληγωθούμε ξανά. Να εμπιστευτούμε τους άλλους αφού εμπιστευτούμε τον εαυτό μας.
Επικίνδυνο καμιά φορά επειδή ξεχάσαμε να διακρίνουμε ή δεν μάθαμε ποτέ για παράδειγμα ότι ο ναζισμός είναι θηριωδία, ότι στα Καλάβρυτα, τις Λιγκιάδες, τον Χορτιάτη, το Κομμένο εξοντώθηκαν άνθρωποι και οι επίδοξοι μιμητές τους, που κατέλαβαν και έδρανα στη βουλή, μας απλώνουν χείρα βοηθείας για να μας κάνουνε στρατό με στόχο μια επιστροφή της βαρβαρότητας. Δεν μάθαμε επειδή μπορεί το μόνο που διαβάσαμε ασθμαίνοντας, ανάμεσα στις ζουμερές σελίδες, να είναι η συνέντευξη της μελαχρινής Βάνας στο «Κλικ». Τώρα όμως;
Χρειάζεται να (ξανα)μάθουμε να ζούμε με τους άλλους, να μοιραζόμαστε όσα έχουμε είτε τα έχουμε κερδίσει με τον ιδρώτα μας μέσα στην καπιταλιστική μηχανή είτε παράξαμε αυτόνομα (ένα πιθανό μας μέλλον) είτε είναι άυλα, όπως η φιλία, το κουράγιο, το γέλιο. Χρειάζεται να συμμετέχουμε. Ακούγοντας. Καταλαβαίνοντας. Διακρίνοντας. Λέγοντας τη γνώμη μας. Ισότιμα και δημοκρατικά.
Πετώντας το υφάκι του παντογνώστη που κλαίγεται επειδή δήθεν του την έφερε η εξουσία των βουλευτών και των εταιρειών (πάντοτε, έτσι γίνεται!), ενώ ο ίδιος περίμενε εναγωνίως να συμμετέχει στο καταναλωτικό party για το οποίο κανείς δεν θα του έδινε ποτέ πρόσκληση. Κι αν πήγαινε, θα ξέρναγε από τις ‘μπόμπες’.
Them party is over, δικέ μου! OK;
