Ανάμεσα στους 24 νεκρούς του Πολυτεχνείου που μνημονεύονται κάθε χρόνο τέτοια μέρα, ξεχωρίζει ένα γυναικείο όνομα, της Τόριλ Μαργκρέτα Ένγκελαντ από τη Νορβηγία.
Το 22χρονο κορίτσι με τα μακριά μαύρα μαλλιά και το χαμόγελο που θυμίζει τη Μόνα Λίζα, έπεσε νεκρό από μία αδέσποτη σφαίρα.
H Τόριλ ήταν τουρίστρια που βρέθηκε στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή, αφού τραυματίστηκε θανάσιμα από μία “αδέσποτη σφαίρα” καθώς επέστρεφε από τον κινηματογράφο.
Η αδερφή της Τόριλ Μαργκρέτα Ενγκελαντ
Εκτός από την οικογένειά της στη Νορβηγία, λίγοι γνωρίζουν πώς πέθανε.
Η μικρή παράγραφος με τη βιογραφία της Τόριλ, που συνοδευόταν από μία ασπρόμαυρη φωτογραφία ενός 22χρονου κοριτσιού με μαύρα μακριά μαλλιά και ένα χαμόγελο σαν τη Μόνα Λίζα, έμενε για χρόνια αμετάβλητη.
Σύμφωνα με αυτή, η Τόριλ ήταν μία τουρίστρια που βρέθηκε σε λάθος μέρος τη λάθος στιγμή και τραυματίστηκε θανάσιμα από μία “αδέσποτη” σφαίρα την ώρα που επέστρεφε από τον κινηματογράφο.
Η ανεπάρκεια των πληροφοριών ήταν αρκετή για όσους υποστήριζαν ότι αυτή, όπως και τα υπόλοιπα θύματα του Πολυτεχνείου δεν υπήρξαν ποτέ, παρά μόνο σαν ‘φαντάσματα” σε κάποιες συνωμοσίες της Αριστεράς.
“Είναι λογικό να υποστήριζαν αυτό οι άνθρωποι της χούντας τότε. Ωστόσο, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι υπάρχουν κάποιοι που εξακολουθούν να το πιστεύουν σήμερα”, λέει η αδερφή της Τόριλ, μιλώντας από το σπίτι της στο Μόλντε, 500 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Οσλο.
Η Λιβ Κάρι Ενγκελαντ ήταν 18 χρόνων όταν οι γονείς της στη Νορβηγία έλαβαν τη φοβερή είδηση ότι η Τόριλ πυροβολήθηκε το βράδυ της 16ης Νοεμβρίου 1973 κοντά στο Πολυτεχνείο.
Γεννημένη στις 4 Μαρτίου του 1951, η Τόριλ ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του Περ Ρέινταρ Ενγκελαντ, ενός μηχανικού εταιρείας τηλεφωνίας, και της γυναίκας του, Χέλγκα Μαργκρέτα.
Ο γιος με το όνομα Περ Χέλγκε ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας, γεννημένο μια δεκαετία μετά την Τόριλ.
Το γεγονός ότι οι δύο αδερφές ήταν δεν είχαν μεγάλη διαφορά ηλικίας δημιουργούσε μία σχέση που δυνάμωνε όσο αυτές μεγάλωναν.
Η Λιβ θυμάται ότι ένιωθε δέος για τη μεγαλύτερη αδερφή της: «”Την διέπνεε ένα πολύ ισχυρό αίσθημα δικαίου και για την οικογένεια και τον κόσμο. Της άρεσε να γνωρίζει ανθρώπους από άλλες χώρες. Θαύμαζε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, και αυτό είναι κάτι που έχω πάρει κι εγώ από αυτή”.
Η αδερφή της δεν παύει ωστόσο να τονίζει ότι η Τόριλ δεν ήταν πολιτικά δραστήρια ούτε συμμετείχε σε φοιτητικά κινήματα. Αντιθέτως, ήταν ντροπαλή και συγκρατημένη.
Στο Πανεπιστήμιο του Οσλο, όπου σπούδασε ιστορία της τέχνης, οι φίλοι της ήταν λίγοι. Της άρεσε η τζαζ και η μουσική του Μπομπ Ντίλαν, του Μπομπ Σίγκερ, της Τζόαν Μπαέζ και του Μίκη Θεοδωράκη. Η Λιβ είδε την αδερφή της τελευταία φορά στις αρχές του 1973 στο Οσλο.
Το κορίτσι από τη Νορβηγία ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του Περ Ρέινταρ Ενγκελαντ, μηχανικού εταιρείας τηλεφωνίας και της Χέλγκα Μαργκρέτα, η οποία σπούδαζε ιστορία της τέχνης στο Οσλο, λάτρευε τα ταξίδια και είχε ένα ισχυρό αίσθημα δικαίου.Ήταν Μάιος του 1973 όταν η Τόριλ Ένγκελαντ έφτασε στην Ελλάδα, έπειτα από την επίσκεψή της στην Ιταλία. Εκείνο το εξάμηνο είχε προγραμματίσει να δώσεις τις τελικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο του Όσλο αλλά ήταν ανήσυχο πνεύμα και θέλησε πρώτα να επισκεφθεί την Ιταλία για να θαυμάσει τα μουσεία της.
Εκεί γνώρισε κάποιους Αμερικανούς και τους ακολούθησε στην Κέρκυρα, όπου πέρασε το Πάσχα προτού καταλήξει στην Αθήνα.
Όταν έφτασε στην πρωτεύουσα έμεινε σε κάποιο ξενοδοχείο στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, παράλληλα η Τόριλ Ένγκελαντ φρόντιζε να κρατά ενήμερη με γράμματα ή τηλεφωνικά στην οικογένειά της για το που βρίσκεται.
Η τελευταία φορά που μίλησε το 22χρονο κορίτισι Τόριλ Ένγκελαντ με τη μητέρα του ήταν το πρωί πριν σκοτωθεί την ημέρα του Πολυτεχνείου.
Η Τόριλ Ένγκελαντ πυροβολήθηκε κοντά στο Πολυτεχνείο γύρω στις 11.30 επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο από τον κινηματογράφο.
Δύο μέρες αργότερα από τον θάνατό της ένας κληρικός χτύπησε την πόρτα της οικογένειάς της και ενημέρωσε ότι η Τόριλ είναι νεκρή.
Σύμφωνα με το πιστοποιητικό θανάτου, ο διπλωματικός αντιπρόσωπος της Νορβηγίας στην Αθήνα δήλωσε πως η Τόριλ πέθανε από “τραύματα στο στήθος και το λαιμό, αφού χτυπήθηκε από σφαίρα υψηλού διαμετρήματος”.
Στην πύλη του Πολυτεχνείου η αδελφή της Τόριλ, Λιβ Καρλ Ενγκελαντ, κατά την τρίτη επίσκεψή της στην Αθήνα το περασμένο καλοκαίρι.
Σην 25η επέτειο της εξέγερσης, τον Νοέμβριο του 1998, η Λιβ στο πρώτο της ταξίδι στην Αθήνα τοποθέτησε το πορτρέτο τής δολοφονηθείσας αδελφής της στην πύλη του Πολυτεχνείου.
Η επίσκεψη καλύφθηκε από Νορβηγικό περιοδικό, απ’ όπου και το δημοσίευμα.
