ΑρχικήΚΟΣΜΟΣΤο φάντασμα της «Μετάβασης» πλανάται πάνω από την Ευρώπη
Το φάντασμα της «Μετάβασης» πλανάται πάνω από την Ευρώπη
Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη το φάντασμα της «Μετάβασης». Πράγματι τα κινήματα για μεταβατικές πόλεις (transition towns) δυναμώνουν και οι πρωτοβουλίες που το επικαλούνται πολλαπλασιάζονται ταχύτητα, ενώ παραμένουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία στην δυτική Ευρώπη και σε πολύ μικρότερο βαθμό στη βόρεια Αμερική.
Οι «πόλεις σε μετάβαση» (transition towns- ΤΤ) αποτελούν ένα κίνημα με στόχο μια διαφορετική οργάνωση των πόλεων αποσκοπώντας στη δημιουργία μιας κοινότητας, όπου που θα διακινούνται τοπικά τρόφιμα, προϊόντα και υπηρεσίες. Η μετάβαση (transition) αποτελεί έναν βασικό όρο στο σύγχρονο οικολογικό κίνημα και στο κίνημα της από-ανάπτυξης που προσπαθεί να εκφράσει το πέρασμα σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής.
Στο θεωρητικό επίπεδο η προβληματική για τις ΤΤ γεννήθηκε από τη σκέψη του Rob Hopkins γύρω από δύο βασικά προβλήματα, την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία ανθεκτικών/ ελαστικών (resilient) κοινωνικών σχέσεων στις σύγχρονες πόλεις. Με τον όρο ανθεκτικών/ ελαστικών (resilient) -πέρα από τη δυνατότητα να επιβιώνει των κρίσεων, διατηρώντας τη εύρυθμη λειτουργία ενός συστήματος- εννοούμε, επίσης, τη δυνατότητα επαν-οργάνωσης, ανανέωσης και ανάπτυξης, ζητημάτων που δεν αποτελούσαν προτεραιότητα, αλλά παραμένουν απαραίτητα για τη βιωσιμότητα/ αειφορία. Με άλλα λόγια, πιστεύεται ότι σε ένα κοινωνικά και οικολογικά ανθεκτικό/ ελαστικό σύστημα, οι ανωμαλίες/ προβλήματα δημιουργούν τη δυναμική για καινοτομία.
Στο πρακτικό επίπεδο το κίνημα των ΤΤ οδήγησε στη συγκρότηση μικρών ομάδων πολιτών, που ως στόχο έχουν την ριζική αλλαγή του τρόπου ζωής τους μέσω της δημιουργίας νέων σχέσεων βασισμένων στην κοινότητα. Οι θεματολογία των ΤΤ ποικίλει και ξεκινά από ζητήματα αστικής γεωργίας- ο Rob Hopkins εξ άλλου υπήρξε πρωτοπόρος στην περμακουλτούρα/ αεικαλλιέργεια (permaculture)- και καλύπτει όλες της δραστηριότητες της ζωής- όπως τα τοπικά συστήματα ανταλλαγών (LETTS, SEL) και οι κοινοτικές εταιρίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ωστόσο, η διατροφή αποτελεί κεντρικό πεδίο δραστηριότητας στο βαθμό που η διατροφή παραμένει η βασικότερη των αναγκών. Οι μικρές αυτές ομάδες, συνιστούν, ένα παγκόσμιο πλέον δίκτυο που επιχειρεί να εντάξει το σύνολο πρωτοβουλιών για έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής. Για περισσότερες πληροφορίες υπάρχει η ιστοσελίδα του δικτύου ‘μετάβασης’ https://www.transitionnetwork.org/ (επίσκεψη 09.2012) στο οποίο υπάρχει παγκόσμιος χάρτης με της καταγεγραμμένες πρωτοβουλίες ΤΤ.
Ο όρος σχετικά άγνωστος στην Ελλάδα αποκτά σταδιακά αναγνώριση, όμως έτσι κι αλλιώς οι πρακτικές στις οποίες αναφέρεται δεν είναι καθόλου καινούργιες- αλλά αποτελούν μάλλον μια νέα προσπάθεια διασύνδεσή και δικτύωσή τους στη βάση μιας καινούργιας αφήγησης. Παραπέμπουν έτσι κι αλλιώς στην πλήθος αυτό-οργανωμένων πρωτοβουλιών βάσης με στόχο τον εναλλακτική, αλληλέγγυα και αποκεντρωμένη στη μικρή κλίμακα οργάνωση της κοινωνίας και της ζωής που αποτελεί βασικό στόχο της πολιτικής και κοινωνικής οικολογίας. Τέτοιες πρωτοβουλίες που έτσι κι αλλιώς πληθαίνουν και στη χώρα μας
Ορέστης Κολοκουρης, Master Γεωγραφίας
(απόσπασμα από τα παραδοτέα του ερευνητικού προγράμματος: Αστική Γεωργία-Κοινωνική ένταξη και βιώσιμη πόλη, που υλοποιήθηκε από το Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών με τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου).
echo ‘’ ;
