Τhe Man in the High Castle: Το δυστοπικό σενάριο μιας εικονικής πραγματικότητας; Κριτική από το smassingculture forum.osarena.net
Βρισκόμαστε μόλις στο 1929 όταν ένας Εβραίος εκδότης ονόματι Hugo Gernsback θα προσφέρει στον κόσμο τον όρο «επιστημονική φαντασία».
Χρόνια αργότερα, ένας άλλος αιρετικός Αμερικάνος θα μας χαρίσει αυτό που αποκαλούμε σήμερα «What if», το λογοτεχνικό αφήγημα της «Εναλλακτικής ιστορίας».
Ο λόγος για τον Philip K. Dick έναν Αμερικάνο γεννημένο στο Σικάγο, από φτωχή οικογένεια και με δύσκολα παιδικά χρόνια μιας και χάνει την δίδυμη αδερφή του σε μικρή ηλικία, πράγμα που θα τον γεμίσει ενοχές αλλά και θα επηρεάσει στην μετέπειτα συγγραφική του πορεία.
Μετά τον χωρισμό των γονιών του, μετακομίζει στο Μπέρκλευ για να σπουδάσει Γερμανικά και Μεταφυσική. Αποβλήθηκε όμως πριν τελειώσει το πρώτο εξάμηνο επειδή αρνήθηκε να παρακολουθήσει ένα (υποχρεωτικό τότε στα Κολέγια της Αμερικής) μάθημα στρατιωτικής εκπαίδευσης. Ο Philip K. Dick υπήρξε γνήσιο τέκνο της αντιφατικής Αμερικής της δεκαετίας του ’50.
Ήταν είκοσι δύο χρόνων όταν ξεκίνησε να γράφει σοβαρά, σε μια περίοδο που κυριαρχούσαν οι ξέφρενοι ρυθμοί του Rock’n’Roll, οι b-movies κινηματογραφικές παραγωγές τρόμου καθώς και τα comics επιστημονικής φαντασίας, αλλά ταυτόχρονα και ο νεοσυντηρητισμός, η σεξουαλική καταπίεση και ο εθνικισμός.
Ήταν η περίοδος που είχε ξεκινήσει ένα ιδιότυπο κυνήγι μαγισσών από τον γερουσιαστή Μακάρθι με τις «μαύρες λίστες», και της υστερίας για έναν αναμενόμενο πυρηνικό όλεθρο.
Μέσα σε αυτήν την φορτισμένη με καχυποψία ατμόσφαιρα, ενηλικιώθηκε λογοτεχνικά ο Philip K. Dick, ο πρόδρομος του Cyberpunk λογοτεχνικού ρεύματος. Για πολλούς, ο Dick ακροβάτησε στην λεπτή γραμμή που χωρίζει την ιδιοφυΐα από την τρέλα, έγραφε βιβλία κυρίως για να μπορεί να πληρώνει τους λογαριασμούς του σπιτιού χωρίς ιδιαίτερη αναγνώριση, μέχρι την στιγμή όπου εξέδωσε το μυθιστόρημα «Man in the high castle» («Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο») όπου και κέρδισε το βραβείο Hugo (τα όσκαρ της λογοτεχνίας επιστημονικής φαντασίας).
Η Amazon πέρα από κολοσσός στον τομέα της διακίνησης προϊόντων και αγαθών μέσω Ίντερνετ, κάνει μπάσιμο στην αγορά των υπηρεσιών video streaming με μια σειρά επιστημονικής φαντασίας βασισμένη στο βραβευμένο βιβλίο του Φίλιπ Ντικ. Με σκηνοθέτη τον Frank Spotnitz (Τhe Χ-Files) και με μια πλειάδα από παραγωγούς (με πιο βροντερό όνομα εκείνο του Ridley Scott), όλοι περίμεναν το ντεμπούτο της.
Ξεκίνησε λοιπόν την 15η Ιανουαρίου με ένα πιλοτικό επεισόδιο το οποίο ενθουσίασε κοινό και κριτικούς (πάντα ήθελα να το πω αυτό), πράγμα που ανάγκασε την Amazon Studios να βγάλει μια ολοκληρωμένη σειρά 10 επεισοδίων. Μετά από μια κάπως αποτυχημένη διαφημιστική καμπάνια (κάποιοι το παράκαναν…), έφτασαν στους δέκτες μας και τα υπόλοιπα 9 επεισόδια τα οποία κυκλοφόρησαν όλα μαζί την 20η Νοέμβρη.
Η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια δυστοπική Αμερική η οποία συγκλονίζεται από την δολοφονία του Φ.Ρούσβελτ και πλέον ταλαντεύεται μεταξύ αδύναμων κυβερνήσεων που προσπαθούν να την βγάλουν από την ύφεση, χωρίς αποτέλεσμα, και με ένα εν εξελίξει Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με μια Αμερική απομονωμένη, η Βρετανία αδυνατεί να αντισταθεί στην Ναζιστική Γερμανία και έχοντας την Σοβιετική Ένωση υποταγμένη ήδη από το ’41, η κατάληψη της Ευρώπης από τις δυνάμεις του Άξονα είναι προ των πυλών. Οι Ναζί προλαβαίνουν να ρίξουν την ατομική βόμβα στην Ουάσιγκτον και χωρίζουν τον κόσμο σε κατεχόμενα εδάφη, το Γερμανικό, το Ιαπωνικό και το Ιταλικό.
Η σειρά πραγματεύεται την ζωή στις κατεχόμενες Η.Π.Α – που δεν είναι
και τόσο Ηνωμένες πλέον – οι οποίες έχουν χωριστεί σε σφαίρες επιρροής,
το ανατολικό κομμάτι καταλαμβάνεται από την ναζιστική Γερμανία, το
δυτικό από την αυτοκρατορία της Ιαπωνίας, ενώ υπάρχει και ένα τρίτο το
οποίο ορίζεται ως ουδέτερη ζώνη μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών.
Ο Τζο Μπλέικ (Luke Kleintank) ζει στο ανατολικό μέρος εκεί όπου οι Αμερικανοί θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας, η δουλεία έχει νομιμοποιηθεί ξανά, ενώ οι ελάχιστοι Εβραίοι που κυκλοφορούν κρύβονται πίσω από ψευδώνυμα. Κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη σε τίποτε. Ο Τζο είναι εν δυνάμει μέλος της αντίστασης που έχει δημιουργηθεί με αποστολή να μεταφέρει ένα φορτίο ύποπτο για τις αρχές προς το Canon City, στην ουδέτερη ζώνη. Στην άλλη μεριά του Ειρηνικού βρίσκεται η γοητευτική Τζούλιαν Κρέιν (Alexa Davalos), μαζί με τον άνδρα της (Rupert Evans) όπου ζουν μια ζοφερή ρουτίνα καθημερινότητας σε ένα σκοτεινό υπόγειο. Σε αντίθεση με το ναζιστικό μέρος στις Ιαπωνικές Πολιτείες του Ειρηνικού, ο εργαζόμενος τιμάται, δεν παύει όμως να αποτελεί ένα μέσο για έναν σκοπό… για ένα τέλος.
Η ζωή της Τζούλιαν ταράσσεται όταν η αδερφή της, που είναι μέλος της Αντίστασης, της δίνει ένα φιλμ που περιγράφει μια διαφορετική έκδοση της ιστορίας, ενώ λίγα λεπτά αργότερα δολοφονείται μπροστά στα μάτια της από την χωροφυλακή. Η Τζούλιαν, αν και διστακτική στην αρχή, πείθεται να ενταχθεί στην Αντίσταση αναζητώντας χαραμάδες ελπίδας για έναν καλύτερο κόσμο. Σκοπός της γίνεται να παραδώσει αυτό το φιλμ στον «άνθρωπο που ζει στο ψηλό κάστρο». Στα χνάρια τους ωστόσο βρίσκονται οι μυστικές υπηρεσίες, τόσο της Γερμανίας με επικεφαλή τον αξιωματικό των SS Τζον Σμιθ (ο αγαπημένος Rufus Sewell), όσο και αυτές της Ιαπωνίας με υπεύθυνο τον Επιθεωρητή Κίντο (Joel de la Fuente). Last but not least δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ ίσως στον αγαπημένο μου χαρακτήρα αυτής της σειράς τον ηθοποιό Burn Gorman (a.k.a. The Marsal) ένας γνήσιος GuyRichieκός χαρακτήρας – κυνηγός κεφαλών – που θα κάνει την ζωή αρκετά δύσκολη στους πρωταγωνιστές μας…
Οι ζωές της Τζούλιαν και του Τζο τρέχουν σε πρώτο χρόνο καθώς προσπαθούν να ολοκληρώσουν την αποστολή τους. Παράλληλα όμως το γεωπολιτικό bradefer εντείνεται μιας και ο Χίτλερ είναι στα τελευταία του, και οι βασικοί διεκδικητές της διαδοχής (Γκέμπελς, Χίμλερ) είναι έτοιμοι για πόλεμο με την Ιαπωνία. Ο μόνος που φαίνεται να θέλει να σταματήσει αυτήν την τρέλα είναι ο Υπουργός Εμπορίου των Ιαπώνων όπου προσπαθεί να κλέψει την τεχνογνωσία των Γερμανών με σκοπό να ισχυροποιήσει την θέση της χώρας πάνω στην σκακιέρα.
Η σειρά, πέρα από την εκπληκτική noir ατμόσφαιρα, βρίθει καλών ερμηνειών τόσο από την πανέμορφη Αlexa Davalos, όσο και από τους δύο ανώτατους επιθεωρητές (Τζον Σμιθ, Κίντο) οι οποίοι παραδίδουν ρεσιτάλ, παρουσιάζοντάς μας δύο chaotic neutral χαρακτήρες χωρίς ηθικούς φραγμούς που είναι ικανοί για τα πάντα.
Η δράση, οι συνωμοσίες, όσο και τα πισώπλατα χτυπήματα που αλλάζουν το ρου της ιστορίας μας κάθε στιγμή και σε κρατάνε καλά δεμένο στον καναπέ σου. Όμως δεν θα πω ψέματα, το τέλος προσωπικά με απογοήτευσε γιατί ενώ προχωράμε γοργά στο να μάθουμε επιτέλους ποιος είναι τελικά ο άνθρωπος στο κάστρο, με μια πιρουέτα ο Spotnitz τα αλλάζει όλα και σε αφήνει παγωτό.
Καλό θα ήταν να πούμε εδώ πως ο Spotnitz έχει αλλάξει αρκετά πράγματα σε σχέση με το βιβλίο όπως ότι ο Χίτλερ είναι ακόμα ζωντανός (ενώ το βιβλίο ξεκινάει με τον νεκρό Χίτλερ από σύφιλη) αλλά ίσως πιο σημαντική διαφορά είναι ότι ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο δεν συλλέγει ταινίες μιας εναλλακτικής ιστορίας αλλά είναι αυτός που έχει γράψει ένα βιβλίο ονόματι «Η Ακρίδα Κείτεται Βαριά» (The Grasshopper Lies Heavy) το οποίο περιγράφει μια εναλλακτική ιστορία στην οποία οι δυνάμεις του Άξονα χάνουν τον πόλεμο…
Είναι γνωστό ότι σε αντίθεση με τους άλλους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας που έγραφαν για αστραφτερά διαστημόπλοια, επικές μάχες και όμορφες εξωγήινες, ο Ντικ προτίμησε για ήρωες στα διηγήματά του απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, που όμως γίνονται ξαφνικά μάρτυρες μιας αποκάλυψης κοσμικών διαστάσεων ή βρίσκονται να κρατούν την τύχη του κόσμου στα χέρια τους, γιατί στο φανταστικό κόσμο του Ντικ δεν έχει σημασία το τέλος αλλά το ταξίδι…
«Ο Άνθρωπος Στο Ψηλό Κάστρο» είναι μια αμερικανική εναλλακτική ιστορία.
Μια ματιά σε μια διαφορετική ιστορία της Βόρειας Αμερικής. Μια ζωή μετά
τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εάν οι Ναζί είχαν κερδίσει τον πόλεμο αυτό…
Αμερική, 1962. Οι ΗΠΑ έχουν χάσει τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τώρα
βρίσκονται υπό κατοχή: η ναζιστική Γερμανία κατέχει το ανατολικό μέρος
των πρώην ΗΠΑ και οι Ιάπωνες το δυτικό. Οι Αμερικανοί θεωρούνται πολίτες
δεύτερης κατηγορίας. Η δουλεία έχει νομιμοποιηθεί ξανά. Οι ελάχιστοι
Εβραίοι που κυκλοφορούν κρύβονται πίσω από ψευδώνυμα.
Κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη σε τίποτε. Τον γηραλέο, άρρωστο Χίτλερ
ετοιμάζονται να διαδεχτούν οι Χίμλερ και Γκέμπελς! Σ’ αυτήν την χαώδη
κατάσταση της απόλυτης βαρβαρότητας κάποιοι συνεχίζουν απτόητοι να
σχεδιάζουν με μυστικιστικό πάθος τον Όλεθρο, άλλοι επιχειρούν να
επιβιώσουν πάσει θυσία, ξεπουλώντας όσο όσο το παραμικρόίχνος της ανθρωπιάς τους, ενώ κάποιοι, λιγότεροι, επιμένουν να αντιστέκονται…
Ωστόσο, ένα δελτίο ειδήσεων σε παλιό φιλμ από αυτά που παίζονταν στον
κινηματογράφο (βιβλίο επιστημονικής φαντασίας (!) στο μυθιστόρημα του
Dick) θέτει σε κίνδυνο την κρατούσα τάξη πραγμάτων: Η Ακρίδα κείτεται
βαριά είναι ο τίτλος του, και σ’ αυτό το φιλμ, ούτε λίγο ούτε πολύ,
παρουσιάζονται νικητές οι Σύμμαχοι στον Παγκόσμιο Πόλεμο και ηττημένη
την Γερμανία!
Κι ο συγγραφέας-δημιουργός αυτών των ταινιών, κομπάζει ότι βρίσκεται
άτρωτος και οχυρωμένος σ’ ένα ψηλό κάστρο κάπου στην ενδιάμεση, ουδέτερη
ζώνη των Βραχωδών Ορέων…
Ανάμεσα στην οικτρή πραγματικότητα της ναζιστικής κατοχής και την
«πραγματικότητα» της Ακρίδας ο κόσμος αρχίζει να αναρωτιέται: ποια είναι
η αληθινή πραγματικότητα;
Πού στ’ αλήθεια παίζεται η Ιστορία;
Κατηγορία: Επιστημονική Φαντασία, Δράμα, Θρίλερ
Σενάριο: Frank Spotnitz Ridley Scott Philip K. Dick
Πρωταγωνιστούν: Rufus Sewell Luke Kleintank Alexa Davalos
