Άσκηση σε γυναίκες με ακράτεια από προσπάθεια
Μια από τις πιο σύγχρονες παθήσεις που ταλαιπωρούν πολλές γυναίκες και λιγότερους άντρες είναι η ακράτεια ούρων, δηλαδή η μη επιθυμητή απώλεια ούρων.
Μια από τις συνηθέστερες μορφές της ακράτειας είναι η ακράτεια ούρων από προσπάθεια, που χαρακτηρίζει οποιαδήποτε ασυνείδητη, ακούσια απώλεια ούρων κατά την διάρκεια του βήχα, του φτερνίσματος, της πίεσης, του τεντώματος της όρθιας στάσης με ή χωρίς σήκωμα βάρους, καθώς και κατά την άσκηση όπου η πίεση στην ουροδόχο κύστη αυξάνετε ραγδαία.
Η συχνότητα εμφάνισης είναι 2/1 στις γυναίκες απ’ ότι στους άντρες με ποσοστό που φτάνει εώς και το 70%. Τα άτομα που πάσχουν από αυτή την πάθηση συνήθως πάσχουν από εργασιακή και κοινωνική απομόνωση μειώνοντας την σωματική τους δραστηριότητα καθώς απέχουν από δραστηριότητες που μπορούν να τους προσφέρουν ευχαρίστηση στην ζωή τους φοβούμενοι μήπως το πρόβλημα τους, τους φέρει ξαφνικά σε δύσκολη θέση.
Η κυριότερη αιτία που ενοχοποιείται για την ακράτεια από προσπάθεια συμβαίνει όταν μειώνετε δραστικά η δύναμη καθώς και η λειτουργικότητα των μυών της πυέλου που υποστηρίζουν την ουροδόχο κύστη και ελέγχουν την ομαλή απελευθέρωση των ούρων σε συνδυασμό με την υψηλή ενδοκοιλιακή πίεση.
Στην περίπτωση διαταραχής της στήριξης της ουροδόχου κύστης, είτε λόγω μείωσης του μυϊκού τόνου είτε από αλλαγή της θέσης, υπάρχει πτώση της ουροδόχου κύστεως η οποία επαναπροσδιορίζει την ικανότητα σύγκλισης των μυών του έσω σφιγκτηριακού μηχανισμού, οπότε ο βαλβιδικός της μηχανισμός δεχόμενος μια ξαφνική πίεση αδυνατεί να την συγκρατήσει και ανοίγει με αποτέλεσμα την απώλεια των ούρων. Αυτό φυσικά δεν συμβαίνει μόνο όταν η κύστη είναι γεμάτη αλλά και όταν για κάποιο λόγο αυξηθεί η ενδοκυστική πίεση (φτέρνισμα, γέλιο, βήχας κ.τ.λ)
Το ερώτημα όμως που γεννάται είναι πως μπορεί να καταπολεμηθεί αυτή η πάθηση;
Πιο συγκεκριμένα αφού ολοκληρωθεί η φυσιοθεραπευτική αξιολόγηση και επιβεβαιωθεί η ακράτεια ούρων από προσπάθεια σειρά έχει η αποκατάσταση. Σύμφωνα με την σύγχρονη αρθρογραφία η πιο άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση της ακράτειας ούρων από προσπάθεια είναι η άσκηση των μυών του πυελικού εδάφους. Η επανεκπαίδευση των μυών δηλαδή που συγκρατούν και ελέγχουν την κύστη για την ομαλή απελευθέρωση των ούρων, με χρήση ηλεκτρικής διέγερσης, βιοανάδρασης και της άσκησης της ουροδόχου κύστεως.
Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των περισσότερων γυναικών είναι πως λόγω άγνοιας πιστεύουν ότι οι ασκήσεις επανεκπαίδευσής των μυών στοχεύουν σε γυναίκες άνω των 40 ετών με αυτόν τον τρόπο παρατείνουν το πρόβλημα και το άγχος τους, δημιουργώντας τους κοινωνικά προβλήματα, όπως αποξένωση λόγω ντροπής.
Σημαντικός είναι ο προγραμματισμός της ούρησης, ο ασθενής παροτρύνεται να πηγαίνει στην τουαλέτα σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα με το ρολόι περίπου κάθε 3 ώρες ανεξάρτητα από το αν θέλει ή όχι να ουρήσει με κυριότερο στόχο να διατηρήσουμε τον ασθενή καθαρό και στεγνό. Αυτό κυρίως ενδείκνυται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Οι μύες που εκπαιδεύονται εδώ είναι οι μύες του πυελικού εδάφους.
Επανεκπαίδευση ούρησης εδώ ο ασθενής πάλι πηγαίνει για ούρηση σε συγκεκριμένες ώρες μόνο που τα μεσοδιάστημα κράτησης των ούρων στην κύστη αυξάνονται βαθμιαία έτσι ώστε η κύστη να μαθαίνει να καθυστερεί την ούρηση για μεγαλύτερο χρόνο.
Στους μύες του σώματος υπάρχουν δυο διαφορετικοί τύποι μυϊκών ινών οι αργές που προσφέρουν αντοχή και οι γρήγορες που προσφέρουν ταχύτητα. Η περιοχή του πυελικού εδάφους αποτελείται 67% από αργές και 33% από γρήγορες μυϊκές ίνες. Ωστόσο οι αργές είναι αυτές που θα βοηθήσουν τον ασθενή όταν έχει την ανάγκη να ουρήσει και είναι μακριά από την τουαλέτα, έτσι ώστε να μπορεί να μείνει εγκρατής και στεγνός ενώ οι γρήγορες είναι αυτές που θα αναλάβουν σε περίπτωση ξαφνικού βήχα η φτερνίσματος ώστε να αποφευχθεί η απώλεια. Οι ασκήσεις Kegel είναι αυτές που θα σας βοηθήσουν στην ενδυνάμωση και των δυο. Κατά την διάρκεια των ασκήσεων δεν πρέπει ο ασθενής να συσπά (σφίγγει) την κοιλιά του τον μηρό του ή το εσωτερικό τμήμα των μοιρών.
Οι ασκήσεις του πυελικού εδάφους είναι εξαιρετικά σημαντικές, συγκεκριμένα προτείνονται ασκήσεις τύπου kegel δηλαδή ασκήσεις των μυών της λεκάνης με την χρήση κολπικών κώνων διάφορών μεγεθών και βάρους, με ή χωρίς βιοανάδραση που προτείνεται για ακράτεια από προσπάθεια συνήθως κρατάμε σε σύσπαση τους μύες για 10 δευτερόλεπτα και μετά χαλαρώνουμε, ενώ η εναλλαγή κώνου χρησιμοποιώντας έναν μεγαλύτερου βάρους υποδηλώνει πρόοδο στην θεραπεία.
Τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει κάποιος με την συμμετοχή του σε ένα πρόγραμμα άσκησης των μυών του πυελικού εδάφους είναι καλύτερος έλεγχος της ούρησης, ένα ισχυρότερο σώμα και πνεύμα, η μείωση επιπέδου άγχους, η επανένταξη στο κοινωνικό γίγνεσθαι και μια καλύτερη σεξουαλική ζωή.
Για την σωστή εκτέλεση αλλά και για την δημιουργία ενός στοχοκατευθυνόμενου προγράμματος ασκήσεων, προγραμματισμένο στις δικές σας ανάγκες έγκειται η παραπομπή σε έναν φυσικοθεραπευτή πυελικού εδάφους. Έρευνες έχουν δείξει ότι με την επίβλεψη του φυσικοθεραπευτή πυελικού εδάφους είναι πιθανότερο να φτάσει ο ασθενής τον στόχο του και να αποκτήσει ένα δυνατό πυελικό έδαφος!
Νικόλαος Βασίλης
Φυσικοθεραπευτής Π.Ε
