Ένα εργοστάσιο ζάχαρης ηλικίας πάνω από 100 ετών, τα ερείπια του οποίου στεγάζουν σήμερα ένα μουσείο, είναι ίσως το πιο σημαντικό σημείο κατά μήκος της Διαδρομής των Σκλάβων στην Κούβα, τμήμα ενός διεθνούς πρόζεκτ που προωθεί η UNESCO και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού.
Στο παλιό εργοστάσιο ζάχαρης Triumvirate, 15 χλμ. από την δυτική πόλη Ματάνσας, έγινε η πρώτη εξέγερση των μαύρων σκλάβων στην Κούβα κατά των ισπανών αποικιοκρατών. Η εκθαμβωτική ομορφιά του τοπίου κρύβει μία αιματηρή ιστορία την οποία οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να μάθουν στο μουσείο που στεγάζεται μέσα στο παλιό συγκρότημα.
Στις 5 Νοεμβρίου του 1843, περίπου 250 άνδρες και γυναίκες που είχαν έρθει με βίαιο τρόπο από την Αφρική για να δουλέψουν ως δούλοι στη φυτεία ζαχαροκάλαμου καθώς και στο εργοστάσιο της ισχυρής οικογένειας Αλφόνσο, εξεγέρθηκαν εναντίον των καταπιεστών τους. Με αρχηγό μία γυναίκα σκλάβα, την La Negra Carlota, οι εξεγερμένοι σκότωσαν ολόκληρη την οικογένεια, κατέστρεψαν το αγρόκτημα και προσπάθησαν να ελευθερώσουν και άλλους σκλάβους.
Στην κοντινή φυτεία Acana που επίσης ανήκε στην οικογένεια Αλφόνσο, συνάντησαν την σκλάβα Fermina η οποία τους προέτρεψε να επιτεθούν στο εργοστάσιο της ζάχαρης καθώς και σε φυτείες καφέ που υπήρχαν στην περιοχή. Η εξέγερση καταστάλθηκε γρήγορα όταν ο κυβερνήτης Garcia-Ona έστειλε στρατεύματα τα οποία περικύκλωσαν τους εξεγερμένους δούλους μέσα στο εργοστάσιο ζάχαρης του San Rafael. Η μάχη ήταν άνιση με αποτέλεσμα να σφαγιασθούν οι εξεγερμένοι από τις ισπανικές αποικιοκρατικές δυνάμεις και την υπεροχή των σύγχρονων όπλων τους.
« Οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι είχαν έρθει με τη βία από τις πατρίδες τους. Υφίσταντο βάρβαρη κακομεταχείριση. Αυτό που υπερίσχυσε ήταν ο θυμός που λειτούργησε ως κινητήρια δύναμη για την εκδικητική τους εξέγερση», λέει ο Κουβανός ιστορικός Ερσίλιο Βέντο. Ο Βέντο περιγράφει τη Διαδρομή των Σκλάβων ως ένα συμβολικό ταξίδι που ενώνει τις ιστορίες των λατινοαμερικανικών χωρών, οι οποίες ευημερούσαν χάρη στην εργασία των δούλων από την Αφρική.
Οι λατινοαμερικανοί ιστορικοί αποκαλούσαν τότε την Ματάνσα «ζαχαρο-κράτειρα», καθώς στα τέλη του 18ου αιώνα ήταν το κέντρο της βιομηχανίας ζάχαρης. Για τον λόγο αυτό η περιοχή είχε τον μεγαλύτερο αριθμό σκλάβων, πάνω από 100.000 και όπως ήταν αναμενόμενο, εκεί σημειώθηκαν οι περισσότερες εξεγέρσεις. Σήμερα στο μουσείο ένα τεράστιο γλυπτό του Κουβανού καλλιτέχνη Alberto Lescay αποτίει φόρο τιμής στην Carlota και στο αδάμαστο πνεύμα της.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
