Με άρθρο γνώμης στους Financial Times, ο διακεκριμένος ιστορικός Γιουβάλ Νώε Χαράρι εξηγεί γιατί θεωρεί πως η Ουκρανία έχει επικρατήσει στρατηγικά στη σύγκρουση με τη Ρωσία, παρότι ο πόλεμος συνεχίζεται.
Ο Χαράρι τονίζει ότι ακόμη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ –που μέχρι πρότινος πίεζε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ενδώσει στις εδαφικές απαιτήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν– παραδέχτηκε πρόσφατα πως «η Ουκρανία, με την υποστήριξη της ΕΕ, είναι σε θέση να πολεμήσει, να νικήσει και να ανακτήσει τα εδάφη της».
Όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022, ελάχιστοι πίστευαν ότι το Κίεβο θα άντεχε. Στο Κρεμλίνο θεωρούσαν δεδομένη την κατάληψη της ουκρανικής πρωτεύουσας, ενώ ακόμη και οι δυτικοί σύμμαχοι πρότειναν στον Ζελένσκι να διαφύγει. Εκείνος, όμως, απάντησε ότι «χρειάζεται πυρομαχικά, όχι μέσο διαφυγής» και έμεινε στη χώρα.
Ο ουκρανικός στρατός, αν και σαφώς υποδεέστερος αριθμητικά και σε εξοπλισμό, αιφνιδίασε τον κόσμο αποκρούοντας την επίθεση στο Κίεβο και, το καλοκαίρι του 2022, πέτυχε θεαματικές νίκες στο Χάρκοβο και στη Χερσώνα, ανακτώντας μεγάλο μέρος των χαμένων εδαφών.
Σύμφωνα με τον Χαράρι, από την άνοιξη του 2022 οι Ρώσοι δεν έχουν σημειώσει καμία σημαντική κατάκτηση. Το 2025, παρά τις τεράστιες απώλειες –υπολογίζονται σε 200.000 με 300.000 νεκρούς και τραυματίες– ελέγχουν μόλις το 0,6% του ουκρανικού εδάφους. «Με αυτόν τον ρυθμό θα χρειαστούν έναν αιώνα και δεκάδες εκατομμύρια θύματα για να κατακτήσουν την Ουκρανία», σημειώνει.
Συγκρίσεις με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Ο συγγραφέας των «Sapiens» και «Nexus» παρομοιάζει τη στασιμότητα στο μέτωπο με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου χιλιάδες ζωές χάνονταν για λίγα χιλιόμετρα βαλτώδους γης. Όπως εξηγεί, η Ουκρανία έχει υιοθετήσει στρατηγική οικονομίας δυνάμεων, αφήνοντας τους Ρώσους να φθείρονται σε μάχες χωρίς στρατηγικό όφελος.
Νίκες στη θάλασσα και στον αέρα
Παρά τη ναυτική υπεροχή της Ρωσίας στην αρχή, ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας έχει υποστεί βαριές απώλειες, χάνοντας τη ναυαρχίδα του και αναγκάζοντας τα υπόλοιπα πλοία να αποσυρθούν σε ασφαλή λιμάνια. Στον αέρα, η Μόσχα απέτυχε να κυριαρχήσει, ενώ υπέστη πλήγματα όπως η καταστροφή δεκάδων στρατηγικών βομβαρδιστικών στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Ο ρόλος της Δύσης
Παρότι το ΝΑΤΟ έχει προσφέρει όπλα και πυρομαχικά, ουδέποτε ενεπλάκη απευθείας στη μάχη. Αν η βοήθεια με βαρέα όπλα είχε δοθεί νωρίτερα, ο Χαράρι εκτιμά ότι ο πόλεμος ίσως είχε λήξει το 2022 ή το 2023. Παράλληλα, προειδοποιεί ότι η ρωσική στρατηγική πλέον στοχεύει κυρίως στην αποθάρρυνση των δυτικών συμμάχων μέσω προπαγάνδας περί «αναπόφευκτης νίκης».
Η αποτυχία του Πούτιν
Ο Χαράρι υπογραμμίζει ότι ο Πούτιν απέτυχε στον βασικό του στόχο: να αποδείξει ότι η Ουκρανία δεν είναι έθνος. «Το μόνο που κατέστη σαφές είναι ότι η Ουκρανία αποτελεί ένα πραγματικό έθνος, με εκατομμύρια πολίτες έτοιμους να πολεμήσουν μέχρι τέλους για την ανεξαρτησία τους», γράφει χαρακτηριστικά.
Καταλήγει ότι, ανεξάρτητα από τη διάρκεια του πολέμου, η στρατηγική νίκη της Ουκρανίας είναι ήδη δεδομένη και ο κόσμος γνωρίζει πλέον ότι το σχέδιο του Πούτιν να αφανίσει την ουκρανική ταυτότητα έχει καταρρεύσει.
