του Γιάννη Κωνσταντόπουλου
Με Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 929, 6 Απριλίου 2016) νομιμοποιήθηκε και επίσημα πλέον η καλλιέργεια της βιομηχανικής ή κλωστικής κάνναβης (Cannabis sativa L).
Όταν μιλάμε για την βιομηχανική (ή κλωστική) κάνναβη αναφερόμαστε στις ποικιλίες της βιομηχανικής κάνναβης που είναι εγγεγραμμένες στον «Κοινό κατάλογο ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών» και έχουν περιεκτικότατα σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) σε ποσοστό μικρότερο του 0,2%.
Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι πως το φυτό αυτό αποτελεί όντως μια σπουδαία εναλλακτική λύση για το γεωργό (και όχι μόνο), δίνοντας απάντηση στο «τι να καλλιεργήσω», πάντα στα πλαίσια μιας καλά σχεδιασμένης αμειψισποράς. Μερικά μόνο από τα πλεονεκτήματα είναι οι πολλές χρήσεις των προϊόντων της βιομηχανικής κάνναβης (χρησιμοποιούνται κυρίως οι ίνες και η εντεριώνη των στελεχών της), οι μειωμένες εισροές που απαιτούνται για την καλλιέργειά της σε σχέση με άλλες, εαρινές καλλιέργειες (η πυκνότητα της βιομάζας «πνίγει» τα αγριόχορτα, δεν προσβάλλεται εύκολα από σοβαρά παθογόνα κ.λπ.)
Σε αυτό το άρθρο θα περιοριστούμε ΣΤΟ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ένας καλλιεργητής της βιομηχανικής κάνναβης ώστε να αποφύγει τις σημαντικές διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται από τη μη τήρηση της νομοθεσίας.
Ποιοι μπορούν να καλλιεργήσουν βιομηχανική κάνναβη;
Θα πρέπει οι υποψήφιοι καλλιεργητές:
⦁ να διαθέτουν αρδευόμενο αγροτεμάχιο (η βιομηχανική κάνναβη απαιτεί άρδευση), το οποίο να στραγγίζει ικανοποιητικά και να διαθέτει γόνιμο έδαφος
⦁ να έχουν την Άδεια Χρήσης Νερού για το αγροτεμάχιο αυτό. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει πρώτα να την προμηθευτείτε, οπότε η καλλιέργεια αναβάλλεται για το επόμενο έτος
⦁ να υποβάλλετε την Ενιαία Αίτηση Εκμετάλλευσης (ΕΑΕ) που γίνεται κάθε έτος από όλους τους γεωργούς και κτηνοτρόφους (συνήθως οι αιτήσεις αυτές γίνονται με έναρξη τον Απρίλιο και καταληκτική ημερομηνία την 15 Μαΐου του ίδιου έτους. Ειδικά για το έτος 2016 οι αιτήσεις αναμένονται νε ξεκινήσουν το αργότερο ως τα τέλη Απριλίου ενώ επίσημα έχει ζητηθεί από την Ε.Ε. παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας)
⦁ να μην έχουν καταδικαστεί οι υποψήφιοι καλλιεργητές για αδίκημα που προβλέπεται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών καθώς και να μην έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα σε βαθμό κακουργήματος για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα.
Σε περίπτωση που ο αιτών είναι νομικό πρόσωπο, η παραπάνω προϋπόθεση πρέπει να συντρέχει ως εξής: αα) για τις Ανώνυμες Εταιρίες για το σύνολο των μελών του ΔΣ ββ) για Ομόρρυθμη Εταιρία, Ετερόρρυθμη Εταιρία ή Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία για το σύνολο των εταίρων γγ) για Κοινοπραξία χωρίς νομική προσωπικότητα για το σύνολο των κοινοπρακτούντων μελών. Υπάρχει δυνατότητα αυτεπάγγελτης αναζήτησης για την χορήγηση ποινικού μητρώου από την αρμόδια αρχή. Σε αυτήν την περίπτωση θα κατατίθεται για τα ίδια ως άνω πρόσωπα υπεύθυνη δήλωση του αρ. 8 Ν. 1599/1986 ότι οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν καταδικαστεί για αδίκημα που προβλέπεται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών καθώς και ότι δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα σε βαθμό κακουργήματος για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα.
Εφόσον τα παραπάνω κριτήρια πληρούνται, τότε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν οι υποψήφιοι καλλιεργητές, είναι τα εξής:
⦁ να επιλέξουν μια από τις ποικιλίες βιομηχανικής κάνναβης που περιγράφονται στον «Κοινό κατάλογο ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών». Να δοθεί προσοχή στο να κρατήσει στο αρχείο του ο καλλιεργητής τις ετικέτες των σπόρων και το σχετικό Τιμολόγιο
⦁ να συμπληρώσουν το έγγραφο «Αίτηση Προέγκρισης», το οποίο βρίσκεται ως Παράρτημα Ι στην ΚΥΑ αλλά το δίνουν και οι ΔΑΟΚ (Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης Οικονομίας Κτηνιατρικής). Για να το συμπληρώσετε θα πρέπει να έχετε (ανάμεσα στα άλλα) τις συντεταγμένες του αγροτεμαχίου. Αν το κτήμα αυτό είχε δηλωθεί την περασμένη χρονιά στην ΕΑΕ, απλά θα σημειώσετε στην αίτηση το 13ψήφιο χαρτογραφικό υπόβαθρο. Διαφορετικά θα πρέπει με GPS να πάρετε το στίγμα του αγροτεμαχίου και να σημειώσετε αυτό στην αίτηση. Η «Αίτηση Προέγκρισης» μαζί με τα συνημμένα δικαιολογητικά (Άδεια χρήσης νερού και αντίγραφο ποινικού μητρώου) υποβάλλονται στην ΔΑΟΚ.
⦁ εντός 10 ημερών (σύμφωνα με την ΚΥΑ) θα σας απαντήσουν από την ΔΑΟΚ αν θα λάβετε την έγκριση για καλλιέργεια και τότε και μόνο τότε μπορείτε να σπείρετε. Την υπογεγραμμένη από την ΔΑΟΚ «Αίτηση Προέγκρισης» την τηρείτε σε αρχείο και δεν τη χάνετε!
⦁ στην συνέχεια θα υποβάλλετε την Ενιαία Αίτηση Εκμετάλλευσης
⦁ θα πρέπει σε 2-3 σημεία να αναρτήσετε πέριξ του κτήματος το «Έντυπο ενημέρωσης περί καλλιέργειας βιομηχανικής κάνναβης» (είναι το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ, το προμηθεύεστε και από τις ΔΑΟΚ), αφού πρώτα συμπληρώσετε τα απαραίτητα στοιχεία που ζητούνται
⦁ επίσης, θα πρέπει να προκαταβάλλετε το κόστος των εργαστηριακών αναλύσεων που θα ακολουθήσουν (ως την ημέρα συγγραφής του άρθρου δεν είχε ανακοινωθεί το πόσο και ο τρόπος είσπραξής του)
Αργότερα θα πρέπει να:
⦁ δηλώσετε στην ΔΑΟΚ το χρόνο συγκομιδής
⦁ ενημερώσετε την ΔΑΟΚ (εντός δέκα ημερών από την αλλαγή) για πιθανή αλλαγή των προσωπικών στοιχείων και των στοιχείων επικοινωνίας σας ή/και την αλλαγή της ποικιλίας που χρησιμοποιήθηκε στην σπορά ή/και την αποτυχία φυτρώματος της καλλιέργειας και την καλλιέργεια άλλου είδους φυτού ή/και την καταστροφή της καλλιέργειας της βιομηχανικής κάνναβης
Άλλες πληροφορίες:
⦁ Η συγκομιδή των ποικιλιών βιομηχανικής κάνναβης πραγματοποιείται τουλάχιστον δέκα ημέρες από το τέλος της ανθοφορίας. Οι γεωργοί δηλώνουν στα οικεία Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης, το χρόνο συγκομιδής, τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν από την πραγματοποίηση της.
⦁ Δύνανται οι παραγωγοί, αν το επιθυμούν, να συγκομίζουν τις ποικιλίες βιομηχανικής κάνναβης μετά την έναρξη της ανθοφορίας, αλλά πριν τη λήξη της δεκαήμερης περιόδου από το τέλος της ανθοφορίας. Οι γεωργοί δηλώνουν στα οικεία Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης, το χρόνο συγκομιδής, τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν από την πραγματοποίηση της, προκειμένου οι ελεγκτές να είναι παρόντες κατά τη συγκομιδή, ώστε να υποδεικνύουν ποια αντιπροσωπευτικά τμήματα κάθε αγροτεμαχίου πρέπει να εξακολουθήσουν να καλλιεργούνται επί τουλάχιστον δέκα ημέρες μετά το τέλος της ανθοφορίας για τη διενέργεια των ελέγχων
⦁ Μετά τη συγκομιδή της, αν η βιομηχανική κάνναβη πρόκειται να αποθηκευτεί, περιλαμβάνεται και ο σχετικός αποθηκευτικός χώρος στη δήλωση που αναφέρθηκε προηγουμένως.
⦁ Η αποθήκευση της βιομηχανικής κάνναβης γίνεται αποκλειστικά στους αποθηκευτικούς χώρους που έχει δηλώσει ο καλλιεργητής στη δήλωση αυτή.
⦁ Θα πρέπει να συνεργάζεστε με ΟΛΟΥΣ τους ελέγχους που θα πραγματοποιηθούν
Σημειώνεται πως σε περίπτωση παραβάσεων υπάρχουν σοβαρότατες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, με το κόστος αυτών να κυμαίνεται από 1.000€ ως 100.000€ (ανά καλλιεργητή), αναλόγως του είδους της παράβασης και της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης με βιομηχανική κάνναβη.
Βασικά, θα πρέπει να είστε σε άμεση συνεργασία/επικοινωνία με τους υπαλλήλους της ΔΑΟΚ που είναι αρμόδιοι για το θέμα.
Θα ενταχθείτε και σε ένα Μητρώο καλλιεργητών βιομηχανικής κάνναβης αλλά οι διαδικασίες για την εγγραφή γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή:
– στην επιλογή της ποικιλίας βιομηχανικής κάνναβης (όχι μόνο για να μην ξεπεραστεί το όριο του 0,2% περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη αλλά και γιατί η ποικιλία θα πρέπει να ταιριάζει με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες του μικροκλίματος καλλιέργειάς της)
– στην αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών) που θα σχεδιαστεί και ακολουθηθεί, καθώς πρόκειται για ετήσια καλλιέργεια
– στον τρόπο καλλιέργειας, αφού αποτελεί μια νέα καλλιέργεια για την Ελλάδα.
Για το σκοπό αυτό συστήνεται ο καλλιεργητής να συνεργαστεί με γεωπόνους και ειδικούς τεχνικούς συμβούλους.
