Η κυριαρχία των πολυεθνικών στα ελληνικά σούπερ μάρκετ και οι υψηλές τιμές.
Την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ αποτύπωσε με τρεις βασικούς αριθμούς ο διευθύνων σύμβουλος ομίλου μικρομεσαίων συνεταιριστικών σουπερμάρκετ, Λεωνίδας Καρύγιαννης, μιλώντας τη Δευτέρα στον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο”.
Όπως ανέφερε, τα τελευταία τέσσερα χρόνια:
- Ο γενικός πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 19,2%.
- Οι μισθοί αυξήθηκαν μόλις 12,3-12,4%.
- Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα ξεπέρασε το 30%, επιβαρύνοντας δυσανάλογα τα νοικοκυριά.
Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι οι ανατιμήσεις στα βασικά αγαθά κινούνται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από την αύξηση των εισοδημάτων, προκαλώντας μεγάλη οικονομική πίεση στους καταναλωτές.
Οι πολυεθνικές εταιρείες ελέγχουν το 70% των προϊόντων στα ράφια των ελληνικών σούπερ μάρκετ, επιβάλλοντας τιμές έως και 300% υψηλότερες από αυτές που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους της ακρίβειας στην ελληνική αγορά, ένα ζήτημα που, σύμφωνα με τους ειδικούς, παραμένει άλυτο.
Αν οι πολυεθνικές πουλούσαν στην Ελλάδα με τις ίδιες τιμές που ισχύουν στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι τιμές στα ελληνικά ράφια θα ήταν σημαντικά χαμηλότερες, τονίζεται από γνώστες της αγοράς. Ωστόσο, οι μεγάλες εταιρείες έχουν εδραιώσει την παρουσία τους, εξαγοράζοντας ελληνικές επιχειρήσεις και επιβάλλοντας μονοπωλιακές συνθήκες. Συχνά, ένα προϊόν με ελληνικό όνομα ανήκει τελικά σε ξένο πολυεθνικό όμιλο, γεγονός που περιορίζει τον ανταγωνισμό.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Γερμανία, όπου οι μισθοί είναι 2,5 φορές υψηλότεροι από ό,τι στην Ελλάδα, αλλά οι ίδιες πολυεθνικές πωλούν τα προϊόντα τους έως και 100% φθηνότερα. Το πρόβλημα, όπως επισημαίνεται, είναι η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών που θα επιβάλουν κανόνες στην αγορά και θα αποτρέψουν την αισχροκέρδεια.
Γιατί δεν βλέπουμε περισσότερα ελληνικά προϊόντα στα ράφια;
Οι πολυεθνικές, εκμεταλλευόμενες την υψηλή τους κερδοφορία, εξασφαλίζουν δεσπόζουσα θέση στις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες. Αντίθετα, οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια, καθώς καλούνται να πληρώσουν μεγάλα ποσά για να εξασφαλίσουν πρόσβαση στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ως αποτέλεσμα, πολλά εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά προϊόντα μένουν εκτός των μεγάλων αλυσίδων.
Η ανάγκη για ένα ισχυρό καταναλωτικό κίνημα
Η απουσία οργανωμένης καταναλωτικής αντίδρασης επιτρέπει στις πολυεθνικές να διατηρούν τον έλεγχο της αγοράς. Ένα ισχυρό καταναλωτικό κίνημα, μέσω μποϊκοτάζ και άλλων κινητοποιήσεων, θα μπορούσε να πιέσει για δικαιότερες τιμές. Παράλληλα, η αναβίωση συνεταιριστικών δομών θα μπορούσε να προσφέρει μια εναλλακτική λύση, ενισχύοντας τους μικρούς παραγωγούς και διασφαλίζοντας χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές.
Στην υποτιθέμενη «ελεύθερη» αγορά, τα ολιγοπώλια καθορίζουν τις τιμές και τις καταναλωτικές συμπεριφορές. Η ανάγκη για ρυθμιστικές παρεμβάσεις και ενίσχυση του ανταγωνισμού είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
