Τα «αιώνια χημικά» PFAS ανιχνεύθηκαν σε εμφιαλωμένο νερό ευρωπαϊκών χωρών.
Για πρώτη φορά, ανιχνεύθηκαν στο εμφιαλωμένο νερό από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες TFA, μια κατηγορία «παντοτινών χημικών» PFAS, που είναι τοξικά για την αναπαραγωγή και συσσωρεύονται σε ανησυχητικά επίπεδα σε όλο τον κόσμο.
Αυτό το εύρημα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς το εμφιαλωμένο νερό θεωρείται αγνό και προστατευμένο από χημικούς ρύπους. Η μόλυνση φαίνεται να προέρχεται από τη χρήση φυτοφαρμάκων που περιέχουν TFA ή ενώσεις που μετατρέπονται σε αυτό στο περιβάλλον, και τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως παγκοσμίως.
Ευρήματα που σοκάρουν
Η οργάνωση Pesticide Action Network Europe (PAN Europe) ανίχνευσε TFA σε 10 από 19 δείγματα εμφιαλωμένου νερού, με τα επίπεδα να φτάνουν έως και 32 φορές πάνω από το όριο που θα έπρεπε να ενεργοποιεί ρυθμιστική δράση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ερευνητές ζητούν «άμεση δράση», όπως τονίζουν στο σχετικό έγγραφο, ενώ οι αρμόδιες αρχές εξετάζουν νέους περιορισμούς για προϊόντα φυτοφαρμάκων που περιέχουν TFA.
«Αυτό το ζήτημα έχει περάσει εντελώς απαρατήρητο και είναι ανησυχητικό γιατί πίνουμε TFA», δήλωσε η Αγγελική Λυσιμάχου, συν-συγγραφέας της έρευνας και μέλος του PAN Europe. «Είναι πολύ πιο διαδεδομένο απ’ όσο νομίζαμε». Η ίδια σημείωσε ότι η ευθύνη δεν βαραίνει τους παραγωγούς εμφιαλωμένου νερού, καθώς το πρόβλημα δεν οφείλεται σε αυτούς.
Τι είναι το TFA;
Το TFA χρησιμοποιείται σε φυτοφάρμακα ως σταθεροποιητής ή για την αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους. Παράλληλα, αποτελεί κοινό ψυκτικό μέσο, που προοριζόταν ως ασφαλέστερη αντικατάσταση για παλιότερα αέρια θερμοκηπίου όπως τα CFCs. Ωστόσο, έρευνες το έχουν αναδείξει ως ισχυρό αέριο θερμοκηπίου που μπορεί να παραμείνει στην ατμόσφαιρα για 1.000 χρόνια.
Από το 2019 έως το 2022, περίπου το 60% των PFAS που κατασκευάστηκαν ήταν φθοριωμένα αέρια που μετατρέπονται σε TFA. Το TFA είναι εξαιρετικά κινητικό και ανθεκτικό στο περιβάλλον, ενώ η τεχνολογία φιλτραρίσματος που χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση άλλων PFAS από το νερό δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει σε βιομηχανική κλίμακα.
Εκτεταμένη μόλυνση
Προηγούμενες έρευνες είχαν βρει TFA στο 93% των 600 δειγμάτων νερού στο Βέλγιο, καθώς και υψηλά επίπεδα σε γεωργικές περιοχές. Στην Ελβετία, οι αρχές διαπίστωσαν ότι ήταν πανταχού παρόν στο υπόγειο νερό της χώρας, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όλα τα δείγματα βρόχινου νερού στο Μίσιγκαν περιείχαν το χημικό.
Παρά τις ανησυχίες, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) πρόσφατα εξαιρεί το TFA από την κατηγορία των PFAS, γεγονός που το υποβάλλει σε λιγότερο αυστηρούς ελέγχους. Οργανώσεις Δημόσιας Υγείας υποστηρίζουν ότι η EPA αντιμετωπίζει πιέσεις λόγω των σημαντικών κερδών που αποφέρει το TFA για τους παραγωγούς χημικών.
Αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την απαγόρευση δύο κοινών φυτοφαρμάκων που περιέχουν TFA και εξετάζει την κατηγοριοποίησή του ως τοξικό για την αναπαραγωγή. «Το πρώτο βήμα είναι η απαγόρευση των πιο διαδεδομένων πηγών TFA, δηλαδή των φυτοφαρμάκων PFAS», καταλήγει η έκθεση του PAN Europe.
Πηγή: Guardian