Ο Πρίγκιπας Πέτρος (Πιοτρ) Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν (Μόσχα, 9 Δεκεμβρίου 1842 – Ντμιτρόφ, 8 Φεβρουαρίου 1921) ήταν εξέχων Ρώσος αναρχικός και ένας από τους πρώτους θεωρητικούς του αναρχοκομμουνισμού.

^{Γεννήθηκε ακούσια πρίγκιπας , έφυγε όμως απ’ τη ζωή εκούσια ως αναρχικός ακτιβιστής, φιλόσοφος, συγγραφέας,  μελετητής.}

Αριστοκρατικής καταγωγής, γιος του πρίγκιπα Αλεξέι Πέτροβιτς
Κροπότκιν, εκπαιδεύτηκε στο επίλεκτο σώμα των ακολούθων στην Αγία
Πετρούπολη.

Το 1871 αρνήθηκε τη θέση του γραμματέα της Ρωσικής
γεωγραφικής Εταιρίας και εγκατέλειψε τα προνόμιά του και έζησε στην Αγγλία, τη Γαλλία και την Ελβετία όπου εργάστηκε για τη διάδοση των αναρχικών ιδεών.

Η Ελβετία και η Πρώτη Διεθνής, οι Τσαϊκόφσκι και η φυλακή

Προκειμένου να μελετήσει το εργατικό κίνημα θα ταξιδέψει στην Ευρώπη.

Πρώτη του στάση η Ελβετία και η Πρώτη Διεθνής της οποίας θα γίνει μέλος.

Επόμενο βήμα η μύηση στον σοσιαλισμό, μέσω βιβλίων απαγορευμένων στη Ρωσία και επαφών του με σοσιαλιστές ηγέτες. Μέσα από την αναζήτηση θα καταλήξει στη δική του επιλογή. Τον κόσμο του αναρχισμού.

Θα οδηγηθεί πίσω στη Ρωσία όπου και θα γίνει ενεργό μέλος μίας επαναστατικής ομάδας, των Τσαϊκόφσκι (μεγαλοαστοί και αριστοκράτες νέοι που μάθαιναν ανάγνωση, γραφή και ιστορία στον αμόρφωτο πληθυσμό), αρχίζοντας παράλληλα να αναπτύσσει τις θεωρίες του.

Το 1876 θα φυλακιστεί. Μετά από δύο χρόνια θα καταφέρει να αποδράσει και θα ζήσει στην Ευρώπη, ταξιδεύοντας μεταξύ Ελβετίας, Γαλλίας και Μ. Βρετανίας. Θα ζήσει 40 δημιουργικά χρόνια στα οποία θα γράψει τα σπουδαιότερα έργα του.

Ο επηρεασμός του από την Παρισινή Κομμούνα

Ανάμεσα σε αυτά ο ύμνος του αναρχοκομμουνισμού «The Conquest of Bread» («Η κατάκτηση του ψωμιού»), «Mutual Aid» («Αλληλοβοήθεια»), «Memoirs of a Revolutionist» («Αναμνήσεις ενός επαναστάτη»), «Fields, Factories and Workshops» («Αγροί, εργοστάσια, εργαστήρια»). Στα έργα του είναι διάχυτος ο επηρεασμός του από την Παρισινή Κομμούνα που αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο της αναρχοκομμουνιστικής θεωρίας του.

Στο «The Conquest of Bread» και το τρίτο κεφάλαιο «Αναρχοκομμουνισμός» ο Κροπότκιν γράφει:

«Κάθε κοινωνία που έχει καταργήσει την ιδιωτική ιδιοκτησία θα αναγκαστεί, υποστηρίζουμε, να οργανωθεί στις γραμμές της Κομμουνιστικής Αναρχίας. Η Αναρχία οδηγεί στον Κομμουνισμό και ο Κομμουνισμός στην Αναρχία, που είναι και οι δυο τους εκφράσεις της κυρίαρχης τάσης στις σύγχρονες κοινωνίες, της αναζήτησης της ισότητας».

Ως αναρχοκομμουνιστής δίνει μεγάλη έμφαση στη δύναμη της λαϊκής μάζας. «Οι κομμουνιστικές οργανώσεις δεν μπορεί να αφεθούν να δημιουργηθούν από νομοθετικά σώματα που ονομάζονται κοινοβούλια, δημοτικά ή κοινοτικά συμβούλια. Πρέπει να είναι δουλειά όλων, μια φυσική ανάπτυξη, ένα παράγωγο της εποικοδομητικής μεγαλοφυΐας των μαζών».

Βαθιά αντικαπιταλιστής, τοποθετούσε την απαρχή της κοινωνικής επανάστασης, στην ύπαρξη μίας ευημερούσας εργατικής τάξης που θα είχε θετικά αποτελέσματα στην παραγωγή χωρίς την παρεμβολή καμίας μορφής εξουσίας.

Ο Κολεκτιβισμός

Στη θεωρία του αντικαθιστά την ατομική ιδιοκτησία με την ελεύθερη
διάθεση όλων των αγαθών και υπηρεσιών, θεωρώντας το σύστημα της
καπιταλιστικής παραγωγής εμπόδιο για την πρόοδο και στέκεται απέναντι
στο κράτος που την υπηρετεί, απορρίπτοντας τον μηχανισμό της αγοράς και
το μισθολογικό σύστημα.

Την ίδια ώρα, δεν αποδέχεται τα συστήματα του
κολεκτιβισμού.

“Κατά τη γνώμη μας οι κολεκτιβιστές υποπίπτουν σε ένα διπλό σφάλμα στα σχέδιά τους για την αναδόμηση της κοινωνίας. pΕνώ κάνουν λόγο για την κατάργηση του καπιταλιστικού συστήματος, σκοπεύουν απ’ την άλλη να διατηρήσουν δύο θεσμούς που αποτελούν καθαυτή τη βάση του συστήματος αυτού και οι οποίοι είναι η Κυβέρνηση των Αντιπροσώπων και το Μισθολογικό Σύστημα», γράφει χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον Πιοτρ Κροπότκιν το οικονομικό σύστημα θα πρέπει να βασίζεται στην αρχή: ‘Από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του”, δηλαδή κάθε τι που παράγεται πρέπει να διανέμεται και να ανταλλάσσεται με βάση τις επιταγές της κοινωνίας και τις ανάγκες του καθενός.

Το γράμμα στους The Times, ο Κερένσκυ και η υποδοχή στην Μόσχα

Πριν φύγει για τη Ρωσία έγραψε ένα γράμμα στους The Times του Λονδίνου με το οποίο ευχαριστούσε τον αγγλικό λαό για την φιλοξενία του κατά την διαμονή του εκεί.

Επέστρεψε στη Ρωσία τον Ιούνιο του 1917 όπου τον υποδέχτηκαν ο Αλεξάντερ Κερένσκυ
και ένα πλήθος 60.000 ατόμων.

Ο Κερένσκυ μετά από κάποιο διάστημα
πρότεινε στον Κροπότκιν να αναλάβει το υπουργείο Παιδείας, πρόταση την
οποία απέρριψε αμέσως.

Ο Κροπότκιν αρχικά ενθουσιάστηκε από την νέα
κατάσταση μετά την Ρωσική Επανάσταση, μετέπειτα όμως άσκησε σκληρή κριτική κυρίως μέσω επιστολών που έστελνε στον Λένιν.

Ένα κρυολόγημα στα μέσα Ιανουαρίου του 1921, επιδείνωσε τη βρογχίτιδα από την οποία έπασχε, η οποία εξελίχθηκε σε πνευμονία.

Ο Λένιν

Ο Λένιν όταν πληροφορήθηκε ότι ο Κροπότκιν αρρώστησε, έστειλε ειδικό τραίνο με γιατρούς και τρόφιμα στο Ντμιτρόφ.

Η υγεία του όμως ήταν αρκετά επιβαρυμένη και συνεχώς χειροτέρευε.

Το πρωί της 8ης Φεβρουαρίου του 1921 πέθανε.

Η ζωή του αποτέλεσε υπόδειγμα των υψηλών ηθικών στόχων και του
συνδυασμού διανόησης και δράσης.

Δεν επέδειξε εγωπάθεια, διπροσωπία ή
πάθος για την εξουσία, εκδηλώσεις που έβλαψαν την εικόνα τόσων άλλων
επαναστατών.

Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως 13
Φεβρουάριου του 1921, και καταγράφηκε κινηματογραφικά από το “Παράρτημα
κοινωνικών χρονικών του πανρωσικού σινεμά και φωτογραφίας”.

Η κηδεία του ήταν η τελευταία μαζική συγκέντρωση
αναρχικών στην Ρωσία και η τελευταία ευκαιρία κατά την οποία παρέλασε η
μαύρη σημαία του αναρχισμού στη ρωσική πρωτεύουσα έως το 1988.

Στο Σπίτι των συνδικάτων

Μετά τη νεκρική πομπή στην πόλη της Ντμιτρόφ της Ρωσίας, όπου και
πέθανε, το σώμα του μεταφέρθηκε με τρένο στη Μόσχα για το τελικό αντίο
στο Σπίτι των συνδικάτων, (όπου μπορείτε να δείτε στο βίντεο την Έμμα
Γκολντμαν και τον Αλεξαντρ Μπέρκμαν) και στη συνέχεια τιμήθηκε από πομπή
χιλιάδων αναρχικών στους δρόμους της Μόσχας.

Ίσως η πιο συγκινητική στιγμή του ντοκιμαντέρ είναι τα στιγμιότυπα
των αναρχικών πολιτικών κρατουμένων που μεταφέρουν μαύρα πανό στη Μόσχα
και οι οποίοι απελευθερώθηκαν προσωρινά από τις φυλακές του
κομμουνιστικού καθεστώτος, προκειμένου να παραστούν στην κηδεία.

Οι
περισσότεροι από αυτούς δεν ξανάζησαν άλλη μέρα ελεύθεροι έξω απ΄τα
κελιά των φυλακών στο υπόλοιπο της ζωής τους.

Ετάφη στο νεκροταφείο Νοβοντέβιτσι.